Ouderschapsverlof onderbreken of stopzetten: wat is mogelijk en wat zijn de regels?

Ouderschapsverlof is een wettelijk gerechtigd verlof dat een werknemer mogelijk maakt om tijd vrij te maken voor de opvoeding van zijn of haar kind. Het verlof is bedoeld om ouders de mogelijkheid te geven om te investeren in de ontwikkeling van hun kind, maar er zijn situaties waarin ouders tijdelijk of permanent hun ouderschapsverlof willen onderbreken of stopzetten. Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van onvoorziene omstandigheden, zoals ziekte, werkloosheid van de partner, of de opname van andere vormen van verlof zoals zwangerschapsverlof of adoptieverlof.

Deze uitgebreide gids biedt een overzicht van de mogelijkheden en regels rondom het onderbreken of stopzetten van ouderschapsverlof. Het artikel is opgesteld aan de hand van informatie uit betrouwbare bronnen en richt zich op ouders, werkgevers en andere betrokken partijen.

Wat is ouderschapsverlof?

Ouderschapsverlof is een vorm van verlof waarbij een werknemer tijdelijk of gedeeltelijk zijn of haar werkgever verlaat om zich te richten op de opvoeding van het kind. Het verlof is wettelijk vastgelegd en geldt voor kinderen jonger dan acht jaar. Het verlofbedrag is gelijk aan 26 maal de arbeidsduur per week. Dit betekent dat een werknemer bijvoorbeeld 26 weken verlof kan opnemen bij een volledige arbeidsduur van 40 uur per week.

Het ouderschapsverlof kan op verschillende manieren genomen worden, zoals volledig, halftijds of in vijfde of tiende. De keuze hangt af van de individuele situatie van de werknemer en het overleg met de werkgever.

Onderbreken of stopzetten van ouderschapsverlof

Hoewel ouderschapsverlof bedoeld is om continu genomen te worden, is het in bepaalde gevallen mogelijk om het verlof tussentijds te onderbreken of te beëindigen. Dit kan vanwege veranderende omstandigheden in het gezin of de arbeidssituatie. De mogelijkheid om ouderschapsverlof te onderbreken of te stopzetten is wettelijk geregeld en afhankelijk van de reden waarom het verlof gestopt wordt.

1. Onderbreken of stopzetten vanwege zwangerschapsverlof, adoptieverlof of pleegzorgverlof

Een van de meest voorkomende redenen om ouderschapsverlof te onderbreken of te stopzetten is de opname van een ander verlof, zoals zwangerschapsverlof, adoptieverlof of pleegzorgverlof. In dit geval loopt het ouderschapsverlof gewoon door, tenzij de werknemer expliciet besluit om het te onderbreken of te stoppen.

Als ouderschapsverlof wordt onderbroken door de opname van zwangerschapsverlof, heeft de werknemer het recht om het verlof later opnieuw op te nemen. Dit geldt ook voor adoptieverlof en pleegzorgverlof. De werknemer kan kiezen voor het opnemen van het overblijvende ouderschapsverlof op het gewenste moment, zolang het kind nog jonger is dan acht jaar.

Het is belangrijk op te merken dat de werkgever in deze gevallen niet mag weigeren om het verzoek om onderbreking of stopzetting te accepteren. Dit is een wettelijke regel die bedoeld is om de werknemer te ondersteunen in veranderende omstandighappen.

2. Onderbreken of stopzetten vanwege onvoorziene omstandigheden

Bij onvoorziene omstandigheden is het ook mogelijk om ouderschapsverlof tijdelijk te onderbreken of te stopzetten. Voorbeelden van dergelijke omstandigheden zijn:

Werkloosheid van de partner, wat leidt tot een daling van het gezinsinkomen;
Het verkrijgen van een plek in de kinderopvang, waardoor het verlof niet langer nodig is;
Extra kosten, zoals bij verhuizing, waardoor het gezinsinkomen meer is nodig;
Langdurige ziekte van de werknemer.

In deze gevallen kan de werknemer schriftelijk aanvragen om het ouderschapsverlof te onderbreken of te stopzetten. De werkgever mag dit verzoek alleen weigeren als het voor het bedrijf een zwaarwegend nadeel zou betekenen. Dit betekent dat het bedrijf ernstig in de problemen zou komen door de onderbreking of stopzetting van het ouderschapsverlof.

Bij onderbreking of stopzetting van ouderschapsverlof door onvoorziene omstandigheden kan het overblijvende verlof vervallen. Dit is echter alleen mogelijk als de cao of werknemersverdrag hierin een regeling bevat. In sommige gevallen kan het verlof op een later moment opnieuw genomen worden.

3. Onderbreken of stopzetten vanwege ziekte

Ziekte is een van de redenen waarom ouderschapsverlof kan worden onderbroken. Als een werknemer langdurig ziek wordt tijdens het ouderschapsverlof, kan hij of zij het verlof tijdelijk stopzetten om de ziekteverlofperiode op te nemen. Dit betekent dat de werknemer zijn of haar re-integratie kan afwachten, en het ouderschapsverlof later opnieuw kan genemen.

In deze situatie heeft de werknemer het recht om zijn of haar normale loondoorbetaling te ontvangen tijdens de ziekteperiode. Tegelijkertijd is het belangrijk om te overleggen met de werkgever over de mogelijkheid om ouderschapsverlof later te hervatten. De werknemer moet zich realiseren dat het combineren van ziekteverlof en ouderschapsverlof zwaardere eisen stelt aan de re-integratie.

4. Vroegtijdig stopzetten van ouderschapsverlof

Het is mogelijk om ouderschapsverlof vroegtijdig te stopzetten, bijvoorbeeld als het gezin besluit om een ander opvoedmodel te kiezen of omdat de werkgever een andere arbeidsregeling aanbiedt. In dat geval dient de werknemer schriftelijk aan te vragen om het verlof te stopzetten en de werkgever moet dit aanvragen aan het RVA-kantoor doorgeven.

Een vroegtijdige stopzetting van ouderschapsverlof kan gevolgen hebben voor het overblijvende verlof. In sommige gevallen kan het overige verlof vervallen, afhankelijk van de regels in de cao of het werknemersverdrag. Het is daarom belangrijk om dit aan te vragen in overleg met de werkgever en eventueel met het RVA-kantoor.

5. Opsplitsen of aanpassen van ouderschapsverlof

Ouderschapsverlof hoeft niet aaneengesloten genomen te worden. Werknemers kunnen het verlof in meerdere perioden opnemen, op voorwaarde dat dit in overleg gebeurt met de werkgever. Dit is bijvoorbeeld handig als ouders willen werken in bepaalde maanden van het jaar en het ouderschapsverlof willen opnemen op tijden die gunstiger zijn voor de opvoeding van het kind.

Het is ook mogelijk om de arbeidsduur van het ouderschapsverlof aan te passen, bijvoorbeeld door een half jaar volledig verlof te nemen en het andere half jaar deel tijd te werken. Dit kan in overleg geregeld worden, zolang de totale verlofduur niet verandert.

Wat zijn de procedure en juridische vereisten?

Om ouderschapsverlof te onderbreken of te stopzetten, is er een aantal juridische en praktische stappen die gevolgd moeten worden.

Aanvragen bij de werkgever

De eerste stap is om schriftelijk aan te vragen bij de werkgever om het ouderschapsverlof te onderbreken of te stopzetten. Dit kan op welke wijze dan ook, zolang het schriftelijk is en de werkgever het kan bewaren. De werkgever heeft maximaal vier weken om op het verzoek te reageren. Tijdens deze periode loopt het ouderschapsverlof door zoals afgesproken.

Als de werkgever akkoord geeft met de onderbreking of stopzetting, dient de werknemer dit aan het RVA-kantoor door te geven. Dit is belangrijk om eventuele uitkeringen of andere juridische aspecten correct te kunnen regelen.

Verzoek weigeren

In bepaalde gevallen kan een werkgever het verzoek om ouderschapsverlof te onderbreken of te stopzetten weigeren. Dit is alleen toegestaan als het verzoek een ernstig nadeel voor het bedrijf zou betekenen. Bijvoorbeeld, als het stopzetten van het verlof leidt tot een tekort aan personeel dat niet snel opgelost kan worden. In dergelijke gevallen moet de werkgever zijn redenen duidelijk uiteggen en eventueel alternatieve oplossingen bieden.

Re-integratie

Als ouderschapsverlof tijdelijk wordt onderbroken, bijvoorbeeld door ziekte, is er een re-integratie vereist. Dit betekent dat de werknemer na het eind van de ziekteperiode moet terugkeren naar zijn of haar vaste werkgever. De werkgever is verplicht om de werknemer in zijn of haar oude functie of een gelijkwaardige functie terug te nemen.

In het geval van een volledige stopzetting van ouderschapsverlof is er geen re-integratie vereist, tenzij de werknemer later zijn of haar ouderschapsverlof opnieuw wil opnemen.

Wat zijn de gevolgen voor het overblijvende ouderschapsverlof?

Een belangrijk aspect bij het stopzetten of onderbreken van ouderschapsverlof is het gevolg voor het overblijvende verlof. In sommige gevallen kan het overblijvende ouderschapsverlof vervallen, afhankelijk van de regels in de cao of het werknemersverdrag.

Bij onderbreking van ouderschapsverlof door de opname van zwangerschapsverlof, adoptieverlof of pleegzorgverlof kan het overblijvende verlof opnieuw genomen worden. Dit betekent dat de werknemer het verlof later opnieuw kan opnemen, zolang het kind nog jonger is dan acht jaar.

Bij onderbreking of stopzetting van ouderschapsverlof door onvoorziene omstandigheden kan het overblijvende verlof vervallen. Dit is echter alleen mogelijk als de cao of het werknemersverdrag hierin een regeling bevat. In sommige gevallen kan het verlof op een later moment opnieuw genomen worden, zolang het kind nog jonger is dan acht jaar.

Wat zijn de financiële aspecten?

Bij het onderbreken of stopzetten van ouderschapsverlof zijn er ook financiële aspecten die in overweging genomen moeten worden. Dit geldt met name voor ouders die uitkeringen ontvangen tijdens hun ouderschapsverlof.

Onderbrekingsuitkering

In sommige gevallen kan een werknemer een onderbrekingsuitkering ontvangen van de RVA. Deze uitkering is bedoeld om ouders te ondersteunen bij het tijdelijk onderbreken van ouderschapsverlof. Om deze uitkering te ontvangen, moet de werknemer aan een aantal voorwaarden voldoen. Deze omvatten het behouden van de woonplaats in België of een ander land van de Europese Economische Ruimte of in Zwitserland, en het niet cumuleren van de uitkering met andere activiteiten of verboden pensioenen.

Invloed op uitkeringen tijdens zwangerschapsverlof

Als ouderschapsverlof onderbroken wordt om zwangerschapsverlof op te nemen, heeft dit geen invloed op de hoogte van de uitkering tijdens het zwangerschaps- en bevallingsverlof. Het inkomen tijdens ouderschapsverlof is meestal lager dan tijdens het werken, maar dit heeft geen gevolgen voor de uitkeringen tijdens het zwangerschapsverlof.

Conclusie

Ouderschapsverlof is een belangrijke rechtsgarantie voor ouders die willen investeren in de opvoeding van hun kind. Toch zijn er situaties waarin ouders tijdelijk of permanent hun ouderschapsverlof willen onderbreken of stopzetten. Dit kan vanwege veranderende omstandigheden in het gezin, zoals ziekte, werkloosheid van de partner of de opname van andere vormen van verlof.

De mogelijkheid om ouderschapsverlof te onderbreken of te stopzetten is wettelijk geregeld en afhankelijk van de reden voor de onderbreking of stopzetting. In sommige gevallen kan het overblijvende ouderschapsverlof opnieuw genomen worden, terwijl in andere gevallen het verlof kan vervallen. Het is belangrijk om hierin goed te overleggen met de werkgever en eventueel met het RVA-kantoor.

Door het onderbreken of stopzetten van ouderschapsverlof, kunnen ouders zich aanpassen aan veranderende omstandigheden en hun wettelijke rechten en verplichtingen behouden. Het is daarom belangrijk om de regels en procedures goed te begrijpen en te volgen.