Voeding en Ontwikkeling van Uw Kleuter: Een Overzicht voor Ouders en Opvoeders
juni 18, 2025
Een gezonde lichaamstemperatuur bij kinderen is een belangrijk aandachtspunt voor ouders en verzorgers. Variaties in temperatuur kunnen duiden op een onderliggende aandoening, maar ook normaal zijn afhankelijk van de meetmethode en het tijdstip van de dag. Dit artikel biedt een overzicht van de normale temperatuurwaarden, methoden om de temperatuur te meten, en richtlijnen voor wanneer actie nodig is, gebaseerd op beschikbare informatie.
Normale Lichaamstemperatuur bij Kinderen
De normale lichaamstemperatuur kan variëren afhankelijk van de meetmethode. Over het algemeen wordt een temperatuur boven de 38 graden Celsius als koorts beschouwd. Echter, de normale temperatuur kan fluctueren gedurende de dag, waarbij deze in de ochtend lager is en in de avond hoger. Bij een gezonde peuter is een lage lichaamstemperatuur, zoals 36 graden Celsius, niet direct gevaarlijk, mits de meting correct is uitgevoerd, idealiter rectaal. Temperaturen tot 34 graden Celsius kunnen voorkomen bij kinderen die herstellen van een infectie met hoge koorts en zijn doorgaans niet schadelijk.
Methoden voor het Meten van de Temperatuur
Er zijn verschillende manieren om de lichaamstemperatuur van een kind te meten:
- Rectaal: Deze methode wordt beschouwd als de meest betrouwbare, vooral bij kinderen jonger dan drie jaar. De thermometer wordt voorzichtig in de anus ingebracht, na het insmeren met vaseline of babyolie.
- Oksel: Geschikt voor kinderen ouder dan drie jaar, maar minder nauwkeurig dan de rectale methode.
- Oraal: Kan gebruikt worden bij kinderen ouder dan vijf jaar, maar vereist dat het kind de thermometer onder de tong houdt.
- Oor: Minder geschikt voor baby's en kan minder betrouwbaar zijn.
- Temporaal (voorhoofd): Deze methoden worden over het algemeen als minder nauwkeurig beschouwd en worden niet aanbevolen voor een accurate meting.
Het is belangrijk om altijd dezelfde methode te gebruiken voor consistente metingen. Digitale thermometers zijn aan te raden vanwege hun onbreekbaarheid en snelle meetresultaten. Kwikthermometers dienen vermeden te worden vanwege het risico op blootstelling aan giftige stoffen bij breuk.
Koorts: Oorzaken en Symptomen
Koorts is een natuurlijke reactie van het lichaam op een infectie. Het verhogen van de lichaamstemperatuur helpt bij het doden van ziekteverwekkers en het stimuleren van het immuunsysteem. Koorts kan gepaard gaan met verschillende symptomen, zoals:
- Warm aanvoelen
- Moeheid en hangerigheid
- Verminderde eetlust
- Hoesten, keelpijn, buikpijn of hoofdpijn
- Veranderingen in gedrag, zoals meer huilen of minder spelen
Het is belangrijk om te onthouden dat de hoogte van de koorts niet altijd een indicatie is van de ernst van de ziekte. Een kind met een milde infectie kan een hoge temperatuur hebben, terwijl een kind met een ernstige infectie geen koorts kan hebben.
Behandeling van Koorts
In de meeste gevallen is het niet nodig om koorts te behandelen met medicijnen. Het is belangrijker om het kind comfortabel te houden en voldoende vocht te bieden. Enkele tips voor de behandeling van koorts zijn:
- Voldoende vocht: Kinderen met koorts verliezen sneller vocht dan normaal. Bied extra drinken aan, zoals water, thee of ijslolly's.
- Rust: Een kind met koorts heeft behoefte aan rust.
- Niet te warm aankleden: Zorg ervoor dat het kind niet te dik is aangekleed, zodat de warmte kan ontsnappen. Vermijd oververhitting, vooral bij kinderen onder één jaar.
- Lauwwarme spons: Dep het kind met een lauwwarme doek. Gebruik geen alcoholische oplossingen of azijnzuur.
Paracetamol kan eventueel worden gegeven bij hoge koorts, vooral bij jonge kinderen. De dosering is afhankelijk van de leeftijd en het gewicht van het kind. Raadpleeg de bijsluiter of een apotheker voor advies. Aspirine wordt afgeraden bij kinderen.
Wanneer Contact Opnemen met een Arts
In de volgende gevallen is het raadzaam om contact op te nemen met een arts:
- Het kind is jonger dan drie maanden en heeft een lichaamstemperatuur van 38 graden Celsius of hoger.
- Het kind heeft vlekjes of huidbloedinkjes en is hierbij erg ziek.
- Het kind heeft veel pijn.
- Het kind is moeilijk wakker te krijgen of reageert niet op prikkels.
- Het kind heeft moeite met ademhalen.
- Het kind heeft een koortsstuip (schokken met armen en/of benen, waarbij het bewustzijn verloren gaat).
- De koorts duurt langer dan enkele dagen.
- Het kind vertoont tekenen van uitdroging (minder plassen, droge mond).
Koortsstuipen
Bij kinderen tussen de drie maanden en zes jaar kan koorts een koortsstuip veroorzaken. Dit is een aanval van schokken met armen en/of benen, waarbij het kind het bewustzijn verliest. Koortsstuipen zijn meestal onschadelijk en gaan vanzelf over na enkele minuten. Blijf bij het kind en zorg dat het zich niet kan bezeren. Bel 112 als de stuip langer dan 5-10 minuten duurt. Koortsstuipen veroorzaken geen schade aan de hersenen en er is geen aanvullend onderzoek nodig.
Preventie van Koorts
Hoewel koorts vaak een teken is van een infectie die niet te voorkomen is, zijn er enkele maatregelen die kunnen worden genomen om de kans op koorts te verminderen:
- Goede hygiëne: Was regelmatig de handen om de verspreiding van ziekteverwekkers te voorkomen.
- Vaccinaties: Zorg ervoor dat het kind de aanbevolen vaccinaties krijgt.
- Gezonde levensstijl: Een gezonde voeding en voldoende slaap kunnen het immuunsysteem versterken.
Temperatuur en Slaap
De omgevingstemperatuur kan de slaapkwaliteit beïnvloeden. Een te hoge of te lage temperatuur in de slaapkamer kan het inslapen bemoeilijken. De optimale slaaptemperatuur ligt tussen de 16 en 22 graden Celsius, afhankelijk van de leeftijd van het kind. Voor baby's wordt een temperatuur tussen de 18 en 22 graden Celsius aanbevolen.
Conclusie
Koorts is een veelvoorkomend verschijnsel bij kinderen en is meestal een teken van een onderliggende infectie. Het is belangrijk om de temperatuur correct te meten, de symptomen te observeren en te weten wanneer contact op te nemen met een arts. In de meeste gevallen kan koorts thuis behandeld worden met voldoende vocht, rust en eventueel paracetamol. Het is essentieel om te onthouden dat de hoogte van de koorts niet altijd een indicatie is van de ernst van de ziekte en dat het welzijn van het kind voorop staat.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
