Bij de geboorte van een kind zijn er diverse wettelijke regelingen voor ouders die in loondienst werken, waaronder geboorteverlof, aanvullend geboorteverlof en ouderschapsverlof. Deze regelingen geven ouders de mogelijkheid om tijd vrij te nemen van hun werk om zich te wijden aan hun pasgeboren kind. Deze artikelen richten zich vooral op partners, die na de geboorte van hun kind recht hebben op geboorteverlof.
In dit artikel wordt ingegaan op de wettelijke regelingen van geboorteverlof en aanvullend geboorteverlof voor partners. Ook wordt aandacht besteed aan ouderschapsverlof en de regels die daarbij van toepassing zijn. De informatie is gebaseerd op de wettelijke kaders die door het kabinet zijn ingesteld en geldt voor partners die in loondienst werken. Zelfstandigen zijn van deze regelingen niet voorzien, omdat zij hun verlof en inkomsten zelf moeten beheren.
Wat is geboorteverlof?
Geboorteverlof is een wettelijke regeling die partners toestaat om tijd vrij te nemen van hun werk na de geboorte van hun kind. Dit verlof is bedoeld om ouders de gelegenheid te geven om te wennen aan het nieuwe gezinsleven en de zorg voor het kind te verdelen. Geboorteverlof wordt ook wel aangeduid als vaderschapsverlof, partnerverlof of kraamverlof.
Duur van het geboorteverlof
Het geboorteverlof bestaat uit één werkweek, wat gelijk is aan het aantal werkuren dat de partner normaal gesproken per week werkt. Bijvoorbeeld, als een partner 32 uur per week werkt, dan krijgt hij of zij recht op 32 uur geboorteverlof. Dit verlof kan binnen 4 weken na de geboorte van het kind worden opgenomen. Tijdens deze periode betaalt de werkgever het loon van de werknemer volledig door.
Het geboorteverlof is bedoeld om de partner direct na de geboorte van het kind de mogelijkheid te geven om te blijven en te wennen met de pasgeborene. Het is belangrijk dat de partner zijn of haar werkgever zo snel mogelijk na de geboorte informeert over de wens om geboorteverlof op te nemen. Dit zorgt ervoor dat eventuele vervangingen op tijd geregeld kunnen worden.
Geboorteverlof bij geboorte van een meerling
Bij de geboorte van een meerling heeft de partner ook recht op één werkweek geboorteverlof. Dit betekent dat er geen extra verlof is voorgezien bij de geboorte van tweelingen of drielingen. Echter, bij ouderschapsverlof is er wel sprake van een verhoging van het recht op verlof per kind, wat bij een tweeling betekent dat beide ouders twee keer recht hebben op ouderschapsverlof.
Aanvullend geboorteverlof
Naast het reguliere geboorteverlof kan een partner ook gebruik maken van aanvullend geboorteverlof. Deze regeling is sinds 1 juli 2020 beschikbaar en biedt partners de mogelijkheid om tot 5 weken aanvullend geboorteverlof op te nemen. Dit extra verlof is bedoeld om ouders meer tijd te geven om zich volledig te richten op de zorg voor hun kind.
Duur en uitkering van aanvullend geboorteverlof
Het aanvullend geboorteverlof kan in totaal 5 weken bedragen. Dit is gelijk aan 5 keer het aantal werkuren dat de partner normaal gesproken per week werkt. Bijvoorbeeld, als een partner 32 uur per week werkt, dan kan hij of zij 160 uur aanvullend geboorteverlof opnemen.
Tijdens het aanvullend geboorteverlof ontvangt de partner een uitkering van het UWV. Deze uitkering is maximaal 70% van het dagloon. De werkgever betaalt het salaris niet door tijdens deze periode. Het aanvullend geboorteverlof moet binnen 6 maanden na de geboorte van het kind worden opgenomen. Daarnaast is het verplicht om eerst het reguliere geboorteverlof van één werkweek op te nemen voordat het aanvullende verlof kan worden aangevraagd.
Flexibiliteit van het aanvullend geboorteverlof
Het aanvullend geboorteverlof kan flexibel worden ingeroosterd. Het kan bijvoorbeeld als 5 weken aan elkaar worden genomen, of als 5 weken verspreid over een periode van 6 maanden. De partner bepaalt zelf hoeveel hele weken verlof hij of zij wil aanvragen en over hoeveel weken het verlof wordt gespreid.
De werkgever is verplicht om het aanvullend geboorteverlof aan te vragen bij het UWV. De werknemer zelf hoeft dit niet te regelen. Echter, de werkgever mag het verlof pas aanvragen als de partner minstens 4 weken van tevoren heeft gemeld dat hij of zij het aanvullend geboorteverlof wil opnemen.
De werkgever mag het aanvullende geboorteverlof niet weigeren, tenzij er een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang is. In dat geval kan de werkgever tot 2 weken voor het verlof een andere periode of andere dagen voorstellen, mits dit in overleg met de werknemer gebeurt.
Ouderschapsverlof
Naast geboorteverlof en aanvullend geboorteverlof kan een partner ook gebruikmaken van ouderschapsverlof. Ouderschapsverlof is een wettelijke regeling die ouders de mogelijkheid geeft om tijd vrij te nemen van hun werk om zich te wijden aan hun kind. Ouderschapsverlof is beschikbaar voor zowel moeders als vaders en kan worden genomen in het eerste levensjaar van het kind.
Duur van ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof bestaat uit maximaal 26 keer het aantal werkuren dat een ouder normaal gesproken per week werkt. Bijvoorbeeld, als een ouder 32 uur per week werkt, dan heeft hij of zij recht op 832 uur ouderschapsverlof. Vanaf augustus 2022 is 9 weken ouderschapsverlof deels doorbetaald, wat betekent dat de ouder 70% van het dagloon ontvangt uitbetaald door het UWV. De overige weken ouderschapsverlof zijn niet doorbetaald en moeten dus op eigen kosten worden genomen.
Ouderschapsverlof kan worden genomen totdat het kind 8 jaar is. Dit betekent dat ouders extra verlof kunnen nemen als ze bijvoorbeeld nog andere kinderen hebben of als ze na het eerste levensjaar nog extra tijd willen doorbrengen met hun kind.
Ouderschapsverlof bij geboorte van een meerling
Bij de geboorte van een meerling is het recht op ouderschapsverlof verhoogd per kind. Dit betekent dat bij de geboorte van een tweeling beide ouders twee keer recht hebben op ouderschapsverlof, en bij een drieling drie keer. Dit is een belangrijke aanvulling op het geboorteverlof, omdat ouders bij de geboorte van meerdere kinderen extra tijd nodig hebben om zich te wijden aan de zorg voor hun kinderen.
Samenwerking tussen ouders bij geboorteverlof en ouderschapsverlof
Het geboorteverlof en ouderschapsverlof zijn bedoeld om ouders de mogelijkheid te geven om samen de zorg voor hun kind te verdelen. Omdat beide ouders recht hebben op geboorteverlof en ouderschapsverlof, is het belangrijk dat ouders samen bespreken hoe ze deze verloven willen opnemen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat een van de ouders de meeste tijd neemt in het begin en later de andere ouder meer verantwoordelijkheid overneemt.
Het is ook belangrijk dat ouders zich bewust zijn van de wettelijke regelingen rondom geboorteverlof en ouderschapsverlof. De regels zijn duidelijk geregeld en kunnen worden ingezien via de website van de Rijksoverheid. Daar is ook een handige checklist beschikbaar die ouders helpt bij het plannen van hun verloven en andere zaken die moeten worden geregeld bij de geboorte van hun kind.
Praktische voorbeelden en scenario's
Voorbeeld 1: Partner werkt fulltime
Een partner werkt fulltime 40 uur per week. Na de geboorte van zijn kind kan hij 40 uur geboorteverlof opnemen. Dit verlof kan binnen 4 weken na de geboorte worden genomen. Tijdens deze periode betaalt de werkgever het loon van de werknemer volledig door.
Daarna kan de partner ook gebruik maken van aanvullend geboorteverlof. Dit verlof kan tot 5 weken bedragen, wat in dit geval 200 uur is. Tijdens deze periode ontvangt de partner een uitkering van het UWV van maximaal 70% van het dagloon. De werkgever betaalt het salaris niet door tijdens deze periode.
Nadat het aanvullende geboorteverlof is genomen, kan de partner ook ouderschapsverlof opnemen. Het ouderschapsverlof kan tot 26 keer het aantal werkuren dat hij normaal gesproken per week werkt bedragen, wat in dit geval 1040 uur is. Vanaf augustus 2022 is 9 weken ouderschapsverlof deels doorbetaald. De overige weken ouderschapsverlof zijn niet doorbetaald.
Voorbeeld 2: Partner werkt parttime
Een partner werkt parttime 20 uur per week. Na de geboorte van zijn kind kan hij 20 uur geboorteverlof opnemen. Dit verlof kan binnen 4 weken na de geboorte worden genomen. Tijdens deze periode betaalt de werkgever het loon van de werknemer volledig door.
Daarna kan de partner ook gebruik maken van aanvullend geboorteverlof. Dit verlof kan tot 5 weken bedragen, wat in dit geval 100 uur is. Tijdens deze periode ontvangt de partner een uitkering van het UWV van maximaal 70% van het dagloon. De werkgever betaalt het salaris niet door tijdens deze periode.
Nadat het aanvullende geboorteverlof is genomen, kan de partner ook ouderschapsverlof opnemen. Het ouderschapsverlof kan tot 26 keer het aantal werkuren dat hij normaal gesproken per week werkt bedragen, wat in dit geval 520 uur is. Vanaf augustus 2022 is 9 weken ouderschapsverlof deels doorbetaald. De overige weken ouderschapsverlof zijn niet doorbetaald.
Conclusie
Geboorteverlof en ouderschapsverlof zijn belangrijke regelingen die partners toestaan om tijd vrij te nemen van hun werk om zich te wijden aan hun pasgeboren kind. Het geboorteverlof bestaat uit één werkweek en wordt volledig doorbetaald door de werkgever. Het aanvullende geboorteverlof kan tot 5 weken bedragen en wordt deels doorbetaald door het UWV. Ouderschapsverlof is beschikbaar voor zowel moeders als vaders en kan worden genomen totdat het kind 8 jaar is. Bij de geboorte van een meerling is het recht op ouderschapsverlof verhoogd per kind.
De regels rondom geboorteverlof en ouderschapsverlof zijn duidelijk geregeld en kunnen worden ingezien via de website van de Rijksoverheid. Het is belangrijk dat partners zich bewust zijn van deze regels om ervoor te zorgen dat ze hun verloven correct kunnen aanvragen en opnemen. Ook is het belangrijk dat ouders samen bespreken hoe ze deze verloven willen opnemen, zodat ze samen de zorg voor hun kind kunnen verdelen.