Een Feestelijke Viering: Tips voor de Versiering van de Tweede Verjaardag van Uw Kind
juni 18, 2025
Tandenknarsen, ook wel bruxisme genoemd, is een veelvoorkomend fenomeen bij kinderen, met name tussen de leeftijd van drie en twaalf jaar. Ongeveer 6 tot 50% van de kinderen ervaart dit, afhankelijk van de leeftijd. Het houdt in dat kinderen tijdens hun slaap hun tanden en kaken over elkaar heen schuren, wat soms gepaard gaat met geluid. Hoewel het vaak onschuldig is en vanzelf verdwijnt, kan het in sommige gevallen leiden tot klachten en schade aan het gebit. Dit artikel biedt een overzicht van de oorzaken, mogelijke gevolgen en benaderingen om tandenknarsen bij kinderen te herkennen en te behandelen, gebaseerd op beschikbare informatie.
Wat is tandenknarsen?
Tandenknarsen is de onbewuste beweging waarbij de boven- en ondertanden over elkaar heen worden geschoven of geklemd. Dit kan zowel overdag als ’s nachts voorkomen, maar is ’s nachts het meest opvallend. Het wordt veroorzaakt door de activiteit van de kauwspieren, die samentrekken zonder dat het kind zich hiervan bewust is. Het is belangrijk te benadrukken dat kinderen zelf vaak niet merken dat ze knarsen, waardoor het vaak door ouders of de tandarts wordt opgemerkt.
Oorzaken van tandenknarsen
De exacte oorzaak van tandenknarsen bij kinderen is niet volledig bekend. Er wordt aangenomen dat het een samenspel is van verschillende factoren. Een belangrijke factor is aanleg; er is een verhoogde kans op tandenknarsen als andere familieleden dit ook hebben. Dit suggereert een genetische component, hoewel de precieze manier waarop dit werkt nog onduidelijk is.
Ook een lichte slaap kan een rol spelen. Tandenknarsen komt vaker voor tijdens de lichtere fasen van de slaap, waarin automatische bewegingen vaker voorkomen. Daarnaast kan spanning en stress bijdragen aan tandenknarsen. Kinderen die minder zelfvertrouwen hebben of die door bepaalde gebeurtenissen gestrest zijn, hebben een grotere kans om te knarsen.
Bij jonge kinderen kan tandenknarsen ook ontstaan door een onjuiste pasvorm van de melktanden. Als de tanden niet goed op elkaar aansluiten, kan het kind onbewust proberen een betere positie te vinden door te knarsen. Veranderingen in het slaapritme, zoals een reis of de komst van een broertje of zusje, kunnen het probleem verergeren. Ook ontwikkelingsachterstanden, ADHD of autisme worden in verband gebracht met een verhoogde kans op tandenknarsen.
Mogelijke gevolgen van tandenknarsen
Hoewel tandenknarsen bij kinderen vaak geen directe gezondheidsrisico’s oplevert, kan het wel leiden tot verschillende klachten en problemen. Door het herhaaldelijk knarsen kan het glazuur van de tanden slijten, waardoor de tanden gevoeliger worden voor warmte, koude en zoetigheid. In ernstige gevallen kunnen stukjes van de tanden of kiezen afbreken.
Naast schade aan het gebit kunnen kinderen ook last krijgen van pijn in de kaken, oren of nek. Dit kan leiden tot hoofdpijn, vooral bij jonge kinderen die moeilijk kunnen uitleggen wat er aan de hand is. Soms worden kinderen wakker van het knarsen, waardoor hun nachtslaap wordt verstoord en ze vermoeid zijn overdag. Ook kunnen concentratieproblemen en leerproblemen ontstaan als gevolg van slaaptekort.
Bij langdurig tandenknarsen kunnen de kauwspieren goed ontwikkeld raken, wat zichtbaar kan zijn in het gezicht. Verder is er een vergrote kans op andere slaapproblemen, zoals OSAS (obstructieve slaapapneu) en periodieke beenwegingen tijdens de slaap.
Wat kunt u doen?
Als u vermoedt dat uw kind tandenknarst, is het belangrijk om actie te ondernemen. In veel gevallen verdwijnt het probleem vanzelf, maar het is verstandig om de situatie in de gaten te houden en eventueel hulp te zoeken.
Bezoek aan de tandarts
Een bezoek aan de tandarts is essentieel om de schade aan het gebit te beoordelen en eventuele behandelingen te bespreken. De tandarts kan vaststellen of er slijtage aan het glazuur is of andere problemen zijn ontstaan. In sommige gevallen kan een opbeetplaat worden gemaakt om het gebit te beschermen tegen verdere schade. Een opbeetplaat is een kunststof bitje dat over de tanden wordt gedragen tijdens het slapen. Het absorbeert de kracht van het knarsen en beschermt de tanden. Er zijn verschillende soorten opbeetplaten beschikbaar, waaronder kant-en-klare bitjes en op maat gemaakte bitjes. Op maat gemaakte bitjes bieden de beste pasvorm en bescherming, maar zijn wel duurder.
Stress verminderen
Aangezien stress een belangrijke oorzaak van tandenknarsen kan zijn, is het belangrijk om de stressniveaus van uw kind te verminderen. Zorg voor een rustige en ontspannen omgeving, vooral voor het slapengaan. Creëer een vast slaapritueel met bijvoorbeeld een warm bad, een verhaaltje of rustige muziek. Praat met uw kind over eventuele zorgen of angsten en help hem of haar om deze te verwerken.
Kauwsieraden
Kauwsieraden kunnen helpen om spanning te verminderen. Het kauwen op een kauwsieraad geeft een gevoel van ontspanning en kan de kauwspieren ontlasten.
Goede nachtrust
Zorg voor een goede nachtrust. Een regelmatige slaaproutine en voldoende slaap kunnen helpen om tandenknarsen te verminderen.
Ontspanningsoefeningen
Ontspanningsoefeningen kunnen helpen om de spanning in de kaken te verminderen.
Voeding
Vermijd voedingsmiddelen waarop veel gekauwd moet worden, zoals hard brood, vlees, popcorn of kauwgom.
Wanneer naar de huisarts?
Het is verstandig om contact op te nemen met de huisarts als tandenknarsen gepaard gaat met ernstige klachten, zoals hoofdpijn, kramp in de kaken of nek, of als het kind overdag vermoeid is. De huisarts kan eventuele andere oorzaken van de klachten uitsluiten en indien nodig doorverwijzen naar een specialist.
Conclusie
Tandenknarsen is een veelvoorkomend verschijnsel bij kinderen dat in de meeste gevallen onschuldig is en vanzelf verdwijnt. Echter, het is belangrijk om de situatie in de gaten te houden en eventueel actie te ondernemen om schade aan het gebit en andere klachten te voorkomen. Een bezoek aan de tandarts, stressvermindering en een goede nachtrust zijn belangrijke stappen om tandenknarsen bij kinderen te behandelen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
