Kinderopvang: Financiering en Vergoedingen voor Ouders
september 7, 2025
De kinderopvang speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van kinderen, en het waarborgen van een veilige en gezonde omgeving is van het grootste belang. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de kinderopvang en gastouderopvang, waarbij zij doorgaans de GGD’en inschakelen. Dit toezicht is een belangrijke waarborg voor verantwoorde kinderopvang, zoals vastgelegd in de Wet kinderopvang (Wko). De focus ligt op het beoordelen of de opvang bijdraagt aan de persoonlijke en sociale ontwikkeling van het kind, hoe de veiligheid is gewaarborgd, en hoe de binnen- en buitenruimtes zijn ingericht.
De Rol van de GGD en het Ministerie van SZW
De GGD GHOR Nederland ondersteunt de GGD’en en adviseert het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) bij de vernieuwing van het toezicht. De werkwijze ‘Strenge aan de Poort’ zorgt ervoor dat een nieuwe opvanglocatie alleen kan starten als er geen twijfels bestaan over de kwaliteit van de opvang. Het ministerie van SZW is de ‘stelselverantwoordelijke’ voor toezicht en handhaving op de kinderopvang en stelt de wettelijke eisen vast, waaronder de kwaliteitseisen waaraan de kinderopvang moet voldoen. De GGD’en voeren deze eisen uit en dragen zo bij aan het waarborgen van de kwaliteit.
Selectief Toezicht en Risicogestuurde Aanpak
Toezichthouders richten hun aandacht op voorzieningen of situaties die de meeste aandacht behoeven, een aanpak die bekend staat als selectief toezicht. Dit betekent dat de inspecties niet willekeurig zijn, maar gebaseerd op een risicogestuurde aanpak. Door risicogestuurd te werken, wordt voorkomen dat mensen onnodig worden belast en kan de focus worden gelegd op de gebieden waar de meeste verbetering nodig is. Er worden jaarlijks ongeveer 17.000 bezoeken afgelegd aan diverse opvanglocaties door circa vierhonderd toezichthouders.
Kwaliteitseisen in de Kinderopvang
De kern van de kwaliteitseisen is dat kinderen volop de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen en veilig en gezond op te groeien. Dit omvat zowel de fysieke veiligheid als de emotionele en sociale ontwikkeling van het kind. De toezichthouders van de GGD zien toe op het naleven van deze eisen en dragen zo bij aan het waarborgen van de kwaliteit van de kinderopvang. De eisen gelden voor verschillende vormen van kinderopvang, waaronder kinderdagverblijven, gastouderbureaus, gastouderopvang en buitenschoolse opvang, en ook voor Voorschoolse Educatie (VE) op kinderdagverblijven.
Jeugd en Veiligheid: Een Gemeentelijke Verantwoordelijkheid
Sinds 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de jeugdhulp en aanpak van kindermishandeling, zoals vastgelegd in de nieuwe Jeugdwet. De gemeente moet ervoor zorgen dat er passende hulp wordt geboden waar nodig, waaronder preventieve jeugdhulp, jeugdzorg, geestelijke gezondheidszorg, jeugdreclassering, jeugdbescherming en gesloten jeugdzorg. Deze verantwoordelijkheid omvat zowel een maatschappelijke veiligheidskant (zorg en hulpverlening) als een openbare veiligheidskant (overlast, criminaliteit, alcohol- en drugsgebruik).
Aanpak van Huiselijk Geweld en Kindermishandeling
Het beleid is gericht op het signaleren van huiselijk geweld en kindermishandeling in een vroeg stadium en het bevorderen van meldingen bij hulpverleningsinstanties. De aanpak is lokaal waar mogelijk en regionaal waar nodig, met hulpverlening die zoveel mogelijk dicht bij het gezinssysteem wordt georganiseerd via de inzet van sociale teams. Er wordt gestreefd naar optimale samenwerking en afstemming met het gedwongen kader in het Veiligheidshuis Groningen. Bij de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling zijn meerdere partijen betrokken, waaronder Veilig Thuis, de sociale teams, hulpverleningsorganisaties, het Veiligheidshuis Groningen, de politie en het Openbaar Ministerie (OM). De doelen van deze aanpak zijn het beëindigen van geweld in afhankelijkheidsrelaties, het bevorderen van een veilige thuissituatie en het bieden van veiligheid voor slachtoffers van huiselijk geweld. Er zijn reeds resultaten behaald in de vorm van een betere signalering en verbeterde hulpverlening.
Jeugdoverlast en Veiligheid in de Openbare Ruimte
De veiligheid in de toekomst ligt bij de jeugd van nu. Als jeugdigen opgroeien in een veilige omgeving, zullen ze minder snel overlast veroorzaken of het criminele circuit ingaan. Hoewel overlast subjectief is en per persoon verschilt, wordt de aanpak van jeugdoverlast in heel Noord-Nederland een hoge prioriteit gegeven. Organisatorisch gezien zijn gemeenten primair verantwoordelijk voor de jeugdzorg, wat kansen biedt om problemen met jongeren op te lossen door het inzetten van meer instrumenten. De Veiligheidshuizen in het Noorden ondersteunen bij een integrale aanpak van probleemjongeren met dwang, drang en zorg.
Uitgaansgeweld en Alcoholgebruik
In gemeenten met uitgaansgelegenheden kan overlast ontstaan in de vorm van vechtpartijen, openbare dronkenschap, drugsgebruik, agressief gedrag, vandalisme en verkeersoverlast. Uitgaansgeweld wordt als een probleem ervaren vanwege de impact op slachtoffers en bezoekers. Het wordt vaak gepleegd onder invloed van genotmiddelen. Handhaving van de Drank- en Horecawet is gewenst, met name op de verkoop van alcohol aan minderjarigen en het bezit van alcohol door minderjarigen in de openbare ruimte. Het toezicht en de handhaving zijn belegd bij de werkorganisatie DEAL, waarbij de gemeente de regie behoudt.
Integrale Aanpak en Samenwerking
Een integrale aanpak is essentieel bij het waarborgen van de veiligheid van jongeren. Dit betekent dat verschillende instanties en organisaties samenwerken om problemen aan te pakken. De gemeente speelt een centrale rol in deze samenwerking, door het coördineren van de inspanningen van de verschillende partijen en het zorgen voor een afstemming van het beleid. De samenwerking met het Veiligheidshuis Groningen is van groot belang bij de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling.
Conclusie
Het toezicht op de kinderopvang en de aanpak van jeugdproblematiek zijn van groot belang voor het waarborgen van de veiligheid en ontwikkeling van kinderen. Gemeenten spelen een cruciale rol in deze processen, door het toezicht op de kinderopvang, de aanpak van kindermishandeling en jeugdoverlast, en de samenwerking met verschillende instanties en organisaties. De focus ligt op het creëren van een veilige en gezonde omgeving waarin kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen. De GGD’en ondersteunen gemeenten bij het toezicht op de kinderopvang en het ministerie van SZW stelt de wettelijke eisen vast. Een integrale aanpak en samenwerking zijn essentieel om de veiligheid van jongeren te waarborgen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
