Calamiteitenplan en Veiligheid in de Kinderopvang: Een Overzicht

Een calamiteitenplan is essentieel voor de veiligheid van kinderen en personeel in de kinderopvang. Dit plan beschrijft de procedures die gevolgd moeten worden bij incidenten en calamiteiten, zowel binnen als rondom de opvanglocatie. Het doel is om een snelle en effectieve reactie te garanderen, waardoor schade en letsel beperkt worden. Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste aspecten van een calamiteitenplan voor de kinderopvang, gebaseerd op beschikbare informatie.

Wat behoort tot een Calamiteitenplan?

Een goed calamiteitenplan bevat specifieke afspraken en procedures voor verschillende situaties. Het is van belang dat dit plan bekend is bij alle medewerkers, zodat zij weten wat hun rol is in geval van een noodsituatie. De volgende elementen zijn essentieel in een calamiteitenplan:

• Namen en telefoonnummers van bedrijfshulpverleners (BHV-ers).
• Alle alarmnummers en afspraken met hulpdiensten.
• Locatie van blus- en EHBO-middelen.
• Plaatsing van noodkaarten en plattegronden met vluchtroutes.
• Eventuele bijzonderheden betreffende de specifieke opvanglocatie.
• Instructies voor het informeren van medewerkers, ouders en kinderen.
• Procedure voor ontruiming en de verantwoordelijkheid daarvoor.
• Wie de calamiteit meldt bij de hulpinstanties.
• Protocollen voor specifieke situaties zoals bommeldingen, terreuracties, overvallen en ordeverstoringen.

Het Opstellen van een Calamiteitenplan

Het opstellen van een calamiteitenplan begint met een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Deze analyse identificeert de potentiële risico's binnen de kinderopvanglocatie. Op basis van de RI&E kunnen specifieke procedures en maatregelen worden vastgesteld. Het is raadzaam om professionele hulp in te schakelen bij het uitvoeren van de RI&E.

Fases bij Calamiteiten en Ontruiming

Bij een calamiteit of ontruiming is een duidelijke volgorde van handelen cruciaal. Over het algemeen omvat dit de volgende fases:

1. Melding: Het signaleren en melden van de calamiteit.
2. Verzamelen BHV-ploeg: De BHV-ers verzamelen zich om de situatie te beoordelen en de juiste maatregelen te treffen.
3. Ontruiming: Het veilig evacueren van de kinderen en medewerkers uit het gebouw.
4. Begeleiding en opvang evacués: Het verzorgen van de geëvacueerde personen op een veilige locatie.
5. Beëindiging alarmtoestand: Het vaststellen dat de situatie onder controle is en de normale activiteiten hervat kunnen worden.

Regelmatige Oefening en Actualisatie

Een calamiteitenplan is geen statisch document. Het moet regelmatig geëvalueerd en aangepast worden, vooral bij wijzigingen in de opvanglocatie of de procedures. Het is aan te raden om minimaal een paar keer per jaar het plan door te lopen en te oefenen met alle medewerkers. Jaarlijkse noodoefeningen, waarbij verschillende scenario's worden nagebootst, zijn essentieel om de paraatheid te waarborgen. Ook is het belangrijk om afspraken te maken met nabijgelegen bedrijven of andere partijen in hetzelfde gebouw om de samenwerking en afstemming te optimaliseren.

Meldcode Kindermishandeling

Naast het calamiteitenplan is het van groot belang dat de kinderopvang een meldcode kindermishandeling hanteert. Deze code beschrijft de stappen die genomen moeten worden bij een vermoeden van kindermishandeling. Het is essentieel dat alle medewerkers en gastouders op de hoogte zijn van deze meldcode en weten hoe ze moeten handelen in dergelijke situaties. De implementatie van de meldcode kan een aanzienlijke investering vergen, maar is cruciaal voor de veiligheid en het welzijn van de kinderen.

Handhaving en Kwaliteitseisen

Gemeenten hebben de verantwoordelijkheid om toe te zien op de naleving van de kwaliteitseisen in de kinderopvang. Bij overtredingen kunnen handhavingsmaatregelen worden genomen, variërend van een waarschuwing tot een bestuurlijke boete. De handhaving is gebaseerd op het afwegingsmodel handhaving kinderopvang van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Het is belangrijk dat houders van kinderopvanglocaties zich aanmelden bij de gemeente, meewerken aan het toezicht en wijzigingen in hun onderneming tijdig doorgeven.

Sociaal-Economische Ontwikkelingen en Kwaliteit

De kinderopvangsector wordt beïnvloed door sociaal-economische ontwikkelingen, zoals bezuinigingen op de kinderopvangtoeslag en stijgende kosten. Deze ontwikkelingen kunnen leiden tot een vermindering van de kwaliteit van de opvang, omdat houders mogelijk bezuinigen op personeel of materialen. Toezichthouders moeten hier extra alert op zijn en handhavend optreden indien de kwaliteit in het geding komt.

Verplichtingen van Houders

Houders van kinderopvanglocaties hebben verschillende verplichtingen, waaronder:

• Zich aanmelden bij de gemeente.
• Mewerken aan het toezicht.
• Gevolg geven aan de handhaving.
• Wijzigingen in de onderneming doorgeven aan de gemeente.

Het niet nakomen van deze verplichtingen kan leiden tot handhavingsmaatregelen, zoals een bestuurlijke boete.

Verplichtingen omtrent VOG (Verklaring Omtrent Gedrag)

Bij een eerste constatering van een overtreding van de eisen die aan een VOG gesteld zijn, geeft de gemeente een aanwijzing. Bij een herhaalde overtreding binnen drie jaar volgt direct een bestuurlijke boete. De hoogte van de boete wordt bepaald op basis van het afwegingsmodel handhaving kinderopvang.

Accommodatie en Inrichting

De accommodatie en inrichting van de kinderopvanglocatie moeten voldoen aan bepaalde eisen. Zo moet elke stamgroep beschikken over een afzonderlijke vaste groepsruimte en moet er ten minste 3,5 m2 binnenspeelruimte beschikbaar zijn per aanwezig kind. Indien aan deze eisen niet wordt voldaan, kan de gemeente handhavend optreden.

Vierogenprincipe

Het invoeren van een vierogenprincipe kan bijdragen aan de veiligheid en kwaliteit van de kinderopvang. Dit principe houdt in dat belangrijke beslissingen en handelingen door ten minste twee personen worden gecontroleerd.

Conclusie

Een calamiteitenplan en een meldcode kindermishandeling zijn onmisbare instrumenten voor de veiligheid en het welzijn van kinderen in de kinderopvang. Regelmatige oefening, actualisatie en handhaving zijn essentieel om de effectiviteit van deze plannen te waarborgen. Houders van kinderopvanglocaties hebben een verantwoordelijkheid om zich aan de geldende wet- en regelgeving te houden en om de kwaliteit van de opvang te waarborgen.

Bronnen

1. MKB Servicedesk
2. Lokale Regelgeving Overheid
3. Lokale Regelgeving Overheid