Kinderopvang: Financiering en Vergoedingen voor Ouders
september 7, 2025
Het ontwikkelen van een gevarieerd en uitdagend activiteitenprogramma is een essentiële taak binnen de kinderopvang. Dit programma moet inspelen op de behoeften van de kinderen en bijdragen aan hun ontwikkeling op verschillende vlakken. Dit artikel beschrijft de overwegingen en methoden voor het opstellen van een dergelijk programma, gebaseerd op inzichten uit de praktijk en beschikbare hulpmiddelen.
Een goed activiteitenprogramma in de kinderopvang omvat verschillende thema's die elk gericht zijn op een specifiek ontwikkelingsgebied van het kind. Deze thema’s zijn niet losstaand, maar vullen elkaar aan om een holistische ontwikkeling te bevorderen. Er zijn zes thema's die vaak worden onderscheiden: fantasie & maken, podium & expressie, samen & spel, wijs & ontdekken, beweging en natuur.
Het thema 'fantasie & maken' stimuleert de creativiteit van kinderen door hen te laten werken met constructiematerialen. Het proces van creëren is hierbij belangrijker dan het eindresultaat. 'Podium & expressie' moedigt kinderen aan om zichzelf uit te drukken door middel van dans en theater, wat niet alleen de taalontwikkeling bevordert, maar ook het zelfvertrouwen en de acceptatie van individualiteit. 'Samen & spel' richt zich op het opbouwen van vriendschappen en het ontwikkelen van sociale vaardigheden door middel van balspellen en andere gezamenlijke activiteiten. 'Wijs & ontdekken' stimuleert de interesse in techniek, wetenschap en media, en leert kinderen om zelfstandig te onderzoeken en open te staan voor nieuwe kennis.
Voor het opstellen van een activiteitenprogramma kunnen pedagogisch medewerkers gebruikmaken van diverse hulpmiddelen. Een veelgebruikt platform is DoenKids, een digitaal platform dat richtlijnen en ideeën biedt voor activiteiten die gedurende de week met de kinderen kunnen worden ondernomen. Dit platform wordt regelmatig bijgewerkt met nieuwe activiteiten, waardoor er altijd inspiratie beschikbaar is die aansluit bij het thema waar de locatie mee werkt.
Naast DoenKids zijn er ook zogeheten Experience Labs, mobiele activiteitenlocaties die zijn omgebouwd uit SRV-wagens. Deze labs bieden kinderen vanaf 8 jaar de mogelijkheid om te werken aan eigentijdse vaardigheden en hun talenten te ontdekken, zoals techniek, natuur, duurzaamheid, vloggen, robots en programmeren. Deze labs stimuleren de ontwikkeling van ‘21st century skills’ die belangrijk zijn voor succes in de toekomst.
Veel kinderopvanglocaties werken samen met externe partners om het activiteitenprogramma te verrijken. Deze partners kunnen variëren van lokale dierenwinkels en sportverenigingen tot culturele instellingen zoals bibliotheken en kunstencentra. Voorbeelden van samenwerkingen zijn viswedstrijden, bezoeken aan pretparken, en het organiseren van workshops en cursussen. Deze samenwerkingen bieden kinderen de mogelijkheid om nieuwe ervaringen op te doen en hun horizon te verbreden.
Bij het samenstellen van het dagprogramma is het belangrijk om rekening te houden met verschillende factoren. Zo moet er aandacht zijn voor individuele aandacht, vrije spelmomenten, dagelijkse beweging (voor kinderen tussen de 4 en 13 jaar wordt 1 uur beweging per dag geadviseerd), groepsactiviteiten, momenten van rust en regelmaat. Het dagritme is afhankelijk van de schooltijden van het kind. Een continurooster vereist een andere dagindeling dan een schema met afwisselend lange en korte dagen. Ook voor vakantie- en studiedagen is een apart schema nodig.
Het is belangrijk om kinderen uit te dagen om zelf met ideeën en creatieve oplossingen te komen. Zelf iets bedenken en maken stimuleert de ontwikkeling van kinderen meer dan het simpelweg nadoen van standaard voorbeelden. Pedagogisch medewerkers spelen hierbij een begeleidende rol, waarbij ze de kinderen stimuleren en ondersteunen in het proces van idee-ontwikkeling en creatie.
De activiteiten moeten worden afgestemd op de leeftijd en ontwikkelingsfase van de kinderen. Voor baby's en peuters zijn activiteiten gericht op sensorische stimulatie en het ontwikkelen van motorische vaardigheden. Kleuters kunnen worden uitgedaagd met creatieve activiteiten en spelletjes die hun fantasie prikkelen. Schoolkinderen kunnen deelnemen aan meer complexe activiteiten die hun cognitieve vaardigheden en sociale interactie bevorderen. Voor pubers en adolescenten is het belangrijk om activiteiten aan te bieden die aansluiten bij hun interesses en hen de mogelijkheid bieden om hun identiteit te ontwikkelen.
Een cursus zoals ‘Ontwikkeling en spelen stimuleren in de kinderopvang’ kan pedagogisch medewerkers helpen bij het opstellen van een activiteitenprogramma dat is afgestemd op de verschillende doelgroepen. Deze cursus omvat onderwerpen zoals het opstellen van een activiteitenprogramma, het maken van een plan van aanpak voor begeleiding, en het uitvoeren van een dagprogramma. De cursus duurt 20 weken en omvat zowel lessen op school als een stageperiode van 280 uur.
Op grotere kinderopvangorganisaties is er vaak een activiteitencoördinator die verantwoordelijk is voor het coördineren van de activiteiten op verschillende locaties. Deze coördinator probeert de juiste balans te vinden tussen sport, spel en ontwikkeling. De coördinator biedt ondersteuning aan de teams, met name aan nieuwe collega's of uitzendkrachten die minder ervaring hebben met het opstellen en uitvoeren van activiteitenprogramma's. Ook helpt de coördinator bij de communicatie met ouders.
Het is belangrijk om flexibel te zijn bij het opstellen van het activiteitenprogramma en open te staan voor de input van de kinderen. Door kinderen uit te nodigen om met nieuwe ideeën te komen, kan het aanbod worden afgestemd op hun wensen en behoeften. Dit bevordert de betrokkenheid van de kinderen en maakt de activiteiten nog leuker en leerzamer.
Het opstellen van een stimulerend activiteitenprogramma in de kinderopvang is een complex proces dat aandacht vereist voor verschillende factoren, waaronder de leeftijd en ontwikkelingsfase van de kinderen, de beschikbaarheid van hulpmiddelen en de samenwerking met externe partners. Door gebruik te maken van platforms zoals DoenKids en Experience Labs, en door open te staan voor de input van de kinderen, kunnen pedagogisch medewerkers een programma creëren dat bijdraagt aan de holistische ontwikkeling van het kind. Een goed activiteitenprogramma is essentieel voor een stimulerende en leerzame omgeving in de kinderopvang.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet