De kinderopvangsector kent specifieke arbeidsvoorwaarden en verlofregelingen die van belang zijn voor zowel werkgevers als werknemers. Dit artikel geeft een overzicht van de relevante bepalingen, gebaseerd op recente regelgeving en cao-afspraken. De informatie is bedoeld voor medewerkers in de kinderopvang, werkgevers en andere betrokkenen.
Dienstjaren en Jubileumtoeslag
De collectieve arbeidsovereenkomst (cao) voor de kinderopvang kent regelingen voor medewerkers die langere tijd in dienst zijn. Voor medewerkers die op 1 januari 2020 in dienst waren, of die na die datum over zijn gegaan van de cao Sociaal Werk naar de cao Kinderopvang, geldt een regeling voor jubileumtoeslag bij 25, 40 of 50 dienstjaren. De hoogte van de toeslag is afhankelijk van het aantal dienstjaren: een half maandsalaris bij 25 jaar, een heel maandsalaris bij 40 jaar en een heel maandsalaris bij 50 jaar.
Voor medewerkers die na 1 januari 2020 in dienst zijn gekomen, geldt een vergelijkbare regeling, maar dan op basis van dienstjaren bij de huidige werkgever en eventuele rechtsvoorgangers. De werkgever maakt bij de uitbetaling gebruik van de fiscale mogelijkheden voor jubileumtoeslag. De berekening van de jubileumtoeslag omvat het maandsalaris, de vakantietoeslag van één maand en de gemiddelde werkurentoeslag over de drie maanden voorafgaand aan het jubileum.
Definities en Begrippen
De cao Kinderopvang definieert een aantal belangrijke begrippen. Een overeenkomst wordt gedefinieerd als een overeenkomst zoals bedoeld in artikel 7:610 van het Burgerlijk Wetboek. De cao zelf, inclusief alle bijlagen, wordt aangeduid als de collectieve arbeidsovereenkomst. De werkgevers- en werknemersorganisaties die betrokken zijn bij de cao worden ook gedefinieerd. De directie wordt beschreven als de persoon of personen met de eindverantwoordelijkheid voor de onderneming, met de bevoegdheid tot aanstelling, ontslag en het opstellen van de begroting en jaarrekening.
Het begrip fulltime-equivalent (fte) wordt uitgelegd als een manier om het aantal uren van een voltijdbaan om te rekenen naar een deeltijdbaan. Een dienst wordt gedefinieerd als een dienst volgens rooster op één of meer locaties, met een onbetaalde onderbreking van meer dan één uur tussen de dienstdelen. Een maandsalaris wordt gedefinieerd als 12 keer het maandsalaris. Tot de werkzaamheden behoren ook opruim- en schoonmaakwerkzaamheden die nodig zijn voor een veilige en hygiënische omgeving voor de kinderen.
Verlofregelingen: Een Gedetailleerd Overzicht
Er zijn verschillende verlofregelingen van toepassing op medewerkers in de kinderopvang. Deze regelingen omvatten verlof voor gemeentelijke personeelsverenigingen, seniorenverlof, adoptieverlof, pleegzorgverlof en ouderschapsverlof.
Verlof voor Gemeentelijke Personeelsvereniging
Leden van Scala, een gemeentelijke personeelsvereniging, hebben recht op één dag per kalenderjaar verlof voor deelname aan een activiteit georganiseerd door Scala, zonder dat hiervoor verlof hoeft te worden opgenomen. Bij deelname aan meerdere activiteiten dienen medewerkers voor de overige dagen zelf verlof op te nemen. De ambtenarenloop wordt beschouwd als een activiteit van Scala.
Seniorenverlof (55-jarigen regeling)
De 55-jarigen regeling is bedoeld om de werkbelasting te verlichten voor medewerkers van 55 jaar en ouder. Dit gebeurt door een vermindering van 0,5 uur per dag, of maximaal 2,5 uur per week. Het is geen aanvulling op verlof, maar een verlichting van de werkbelasting. Er is alleen recht op de vermindering als de medewerker een hele dag van 8 uur werkt. Er is geen recht op de vermindering bij overwerk, opname van verlof of een standaardwerkdag van meer dan 8 uur. Het combineren van 55+ uren met verlof is niet toegestaan, omdat verlof al de werkbelasting verlicht.
Adoptie- en Pleegzorgverlof
Medewerkers hebben recht op 4 weken adoptie- of pleegzorgverlof gedurende een periode van 26 weken. Tijdens deze periode wordt het salaris volledig doorbetaald. Het recht op verlof ontstaat vier weken voordat de adoptie of pleegzorg begint. Bij de adoptie of pleegzorg van meerdere kinderen bestaat er slechts recht op één keer verlof. Pleegouders hebben ook recht op vier weken verlof als bij plaatsing in het gezin duidelijk is dat het kind duurzaam in het gezin wordt opgenomen. De opbouw van verlof en compensatie loopt door tijdens adoptie- of pleegzorgverlof.
Ouderschapsverlof
Ouders hebben recht op maximaal 26 weken x de formele arbeidsduur per week onbetaald ouderschapsverlof. In de CAO voor gemeenteambtenaren is afgesproken dat de gemeenteambtenaar over maximaal 13 x de formele arbeidsduur per week recht heeft op doorbetaling van een percentage van het loon (gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof).
Om in aanmerking te komen voor betaald ouderschapsverlof, moet de medewerker ouder zijn van of verantwoordelijk zijn voor een inwonend kind in de leeftijd tot 8 jaar.
Verlofbudget en Bovenwettelijk Verlof
Medewerkers hebben een verlofbudget, dat kan worden gebruikt voor verschillende doeleinden. Als een medewerker in 2008 recht had op meer dan 210 uur vakantieverlof per jaar, op basis van de cao Kinderopvang 2007-2008 of een verworven recht, worden deze extra uren toegevoegd aan het verlofbudget.
De werkgever kan beslissen om aan alle medewerkers 26 uur van het verlofbudget uit te betalen in december. Dit besluit moet uiterlijk op 1 januari van hetzelfde kalenderjaar worden genomen. De betaling gebeurt op basis van het uursalaris dat op dat moment geldt. Medewerkers hebben de mogelijkheid om hiervan af te wijken en de 26 uur op een andere manier te besteden, volgens de mogelijkheden van de cao.
Medewerkers kunnen kiezen hoe ze hun 66 uur bovenwettelijk verlof willen besteden. Ze kunnen de verlofuren gebruiken voor vrije tijd, waarbij het salaris wordt doorbetaald, of ze kunnen de uren sparen voor later gebruik. Ieder jaar mogen maximaal 66 verlofuren worden meegenomen naar een volgend kalenderjaar. De verlofuren blijven maximaal vijf jaar staan, waardoor een medewerker in totaal 330 uur kan sparen, tenzij andere afspraken zijn gemaakt met de werkgever.
Lokaal Verlofbeleid Gemeente Alkmaar
In de gemeente Alkmaar bedraagt het standaard verlof voor een fulltime medewerker 158,40 uur. Het lokale beleid voegt hier 7,20 uur aan toe, waardoor het basisverlof 165,60 uur bedraagt. Van dit basisverlof is 4 x de arbeidsduur per week wettelijk verlof. Bij een fulltime dienstverband is dit 144 uur per kalenderjaar. Niet-opgenomen wettelijke verlofuren vervallen 12 maanden na het einde van het jaar waarin ze zijn toegekend.
Het bovenwettelijke verlof is het verlof dat de medewerker meer heeft dan het wettelijke verlof. Dit bedraagt minimaal 14,4 uur per kalenderjaar, plus het lokale extra verlof. De bovenwettelijke verlofuren verjaren na 60 maanden na het einde van het kalenderjaar. Leeftijdsverlof valt onder lokaal verlof en wordt daarom beschouwd als bovenwettelijk verlof. De toekenning van leeftijdsverlof is afhankelijk van de leeftijd van de medewerker in het verlofjaar, volgens een specifieke tabel.
Conclusie
De cao Kinderopvang en lokale regelgeving bieden een uitgebreid kader voor arbeidsvoorwaarden en verlofregelingen. Het is belangrijk voor zowel werkgevers als werknemers om op de hoogte te zijn van deze regelingen om een eerlijke en transparante werkomgeving te waarborgen. De regelingen rondom dienstjaren, jubileumtoeslag, en de diverse verlofopties dragen bij aan het welzijn en de motivatie van medewerkers in de kinderopvangsector.
