Epilepsie bij Kinderen: Herkenning, Symptomen en Behandeling

Epilepsie is een aandoening die gekenmerkt wordt door terugkerende, spontane aanvallen. Deze aanvallen ontstaan door een plotselinge, tijdelijke verstoring van de elektrische prikkeloverdracht in de hersenen. Bij kinderen kan epilepsie zich op verschillende manieren uiten, variërend van kortdurende afwezigheid tot hevige stuiptrekkingen. Het is belangrijk om te begrijpen wat epilepsie inhoudt, hoe het zich manifesteert en welke stappen ondernomen kunnen worden bij het vermoeden van deze aandoening.

Wat is Epilepsie?

Epilepsie wordt gediagnosticeerd wanneer een kind spontaan twee of meer epileptische aanvallen heeft gehad. Eén enkele aanval, of aanvallen die alleen onder bepaalde omstandigheden optreden, betekent niet noodzakelijk dat er sprake is van epilepsie. Aanvallen kunnen ook veroorzaakt worden door factoren zoals acute ziekte, een lage bloedsuikerspiegel of koorts. De specifieke symptomen van een aanval zijn afhankelijk van het gebied in de hersenen dat betrokken is bij de activiteit. Een epileptische aanval kan omschreven worden als een periode van abnormale, synchrone activiteit van een groep hersencellen, waarbij ongecontroleerde activiteit zich kan verspreiden.

Soorten Epileptische Aanvallen bij Kinderen

Er bestaan verschillende soorten epileptische aanvallen bij kinderen. Sommige aanvallen zijn subtiel, terwijl andere zeer opvallend zijn. Voorbeelden hiervan zijn:

• Afwezigheidsaanvallen: Deze aanvallen kunnen zich uiten in een kortdurend bewustzijnsverlies, waarbij het kind lijkt weg te staren en niet reageert op prikkels.
• Focale aanvallen: Deze aanvallen beginnen in een specifiek deel van de hersenen en kunnen zich uiten in verschillende symptomen, zoals spiertrekkingen, veranderingen in het gevoel, of vreemde geuren of smaken.
• Gegeneraliseerde aanvallen: Deze aanvallen betreffen beide hersenhelften en kunnen leiden tot stuiptrekkingen, bewustzijnsverlies en vallen.

Oorzaken van Epilepsie bij Kinderen

In ongeveer vijftig procent van de gevallen met epilepsie is de oorzaak onbekend. Vaak speelt een combinatie van factoren een rol. Mogelijke oorzaken zijn:

• Leeftijdsgebonden gevoeligheid: Bij leeftijdsgebonden epilepsie starten de aanvallen meestal in de kindertijd en verlopen volgens een bepaald patroon.
• Structurele oorzaken: Dit kunnen aanlegstoornissen zijn die tijdens de zwangerschap ontstaan, of verworven afwijkingen als gevolg van een hersenongeval, zuurstoftekort bij de geboorte, een virus of beroerte.
• Koorts: Koortsstuipen zijn een veelvoorkomende oorzaak van epileptische aanvallen bij jonge kinderen, maar worden niet altijd beschouwd als epilepsie als ze niet regelmatig optreden zonder koorts.

Diagnostische Methoden

Bij het vermoeden van epilepsie worden verschillende onderzoeken uitgevoerd om de diagnose te bevestigen en het type epilepsie te bepalen. Deze onderzoeken omvatten:

• EEG (Elektro-encefalogram): Dit onderzoek meet de elektrische activiteit in de hersenen en kan helpen om de locatie van de epileptische activiteit te bepalen.
• MRI-scan: Een MRI-scan kan structurele afwijkingen in de hersenen aantonen die mogelijk de oorzaak zijn van de epilepsie.
• Video-opnames: Video-opnames van de aanvallen kunnen de arts helpen om de aard van de aanval te beoordelen en de diagnose te stellen.

Behandeling van Epilepsie

De behandeling van epilepsie bij kinderen varieert afhankelijk van het type epilepsie en de ernst van de aanvallen. Behandelingsopties omvatten:

• Medicatie: In veel gevallen is medicatie de eerste stap in de behandeling van epilepsie. Medicijnen kunnen helpen om de frequentie en ernst van de aanvallen te verminderen.
• Vitamine B6: In sommige specifieke gevallen, zoals pyridoxine-afhankelijke epilepsie (PDE), kan vitamine B6 effectief zijn.
• Chirurgie: In zeldzame gevallen, wanneer medicatie niet effectief is en er een duidelijke structurele oorzaak is, kan chirurgie overwogen worden om het gebied in de hersenen dat de aanvallen veroorzaakt te verwijderen.

Sommige vormen van epilepsie komen alleen bij kinderen voor en kunnen met het ouder worden verdwijnen.

Epilepsie en Ontwikkeling

Epilepsie kan van invloed zijn op de ontwikkeling van een kind. Kinderen met frequente aanvallen kunnen leerproblemen, AD(H)D of ontwikkelingsachterstanden ervaren. Het is belangrijk om de ontwikkeling van kinderen met epilepsie nauwlettend te volgen en indien nodig ondersteuning te bieden. Kinderen met weinig aanvallen ontwikkelen zich vaak normaal.

Leefregels bij Epilepsie

Er zijn een aantal leefregels die kunnen helpen om de kans op aanvallen te verminderen en de veiligheid van kinderen met epilepsie te waarborgen:

• Voldoende slaap: Slaapgebrek kan de kans op aanvallen vergroten.
• Zorgen voor ontspanning: Stress en spanning kunnen ook aanvallen uitlokken.
• Vermijden van uitlokkende factoren: Sommige factoren, zoals flikkerende lichten of oververmoeidheid, kunnen bij sommige kinderen aanvallen uitlokken.

Complicaties en Prognose

Hoewel de meeste vormen van epilepsie goed te behandelen zijn, zijn er ook potentiële complicaties. Een zeldzame, maar ernstige complicatie is SUDEP (Sudden Unexpected Death in Epilepsy), waarbij een persoon met epilepsie plotseling overlijdt. De kans op SUDEP is groter bij mensen met frequente, nachtelijke aanvallen en bij mensen die hun medicatie niet regelmatig innemen.

De prognose voor kinderen met epilepsie varieert afhankelijk van het type epilepsie, de ernst van de aanvallen en de respons op de behandeling. Veel kinderen met epilepsie kunnen een normaal leven leiden met de juiste behandeling en ondersteuning.

Specifieke Syndromen

Er zijn verschillende specifieke epilepsiesyndromen die vaker voorkomen bij kinderen, zoals:

• Syndroom van West: Dit syndroom begint rond de zesde levensmaand en kenmerkt zich door spasmen en ontwikkelingsachterstand.
• Rolandische epilepsie: Deze goedaardige vorm van epilepsie komt voor bij kinderen op de basisschoolleeftijd en gaat vaak vanzelf over.

Wanneer een Arts Raadplegen?

Het is belangrijk om een arts te raadplegen als u vermoedt dat uw kind epilepsie heeft. Raadpleeg direct een arts als uw kind:

• Twee of meer epileptische aanvallen heeft gehad binnen een jaar.
• Een aanval heeft gehad met kenmerken die zorgwekkend zijn, zoals een lange duur, bewustzijnsverlies of ademhalingsproblemen.
• Een aanval heeft gehad waarbij het kind gewond is geraakt.

Conclusie

Epilepsie is een complexe aandoening die bij kinderen op verschillende manieren kan tot uiting komen. Het is belangrijk om de symptomen te herkennen, een juiste diagnose te stellen en een passende behandeling te starten. Met de juiste behandeling en ondersteuning kunnen veel kinderen met epilepsie een normaal leven leiden. Het is essentieel om nauw samen te werken met een kinderneuroloog en andere zorgverleners om de best mogelijke zorg voor uw kind te waarborgen.

Bronnen

1. Het WKZ
2. Kinderneurologie.eu
3. Gezondheidsnet.nl
4. Máxima MC
5. Herseninstituut.nl
6. Babyhelp.nl
7. Gezondheidenwetenschap.be
8. Hersenstichting.nl
9. Cyberpoli.nl