Kinderopvang: Financiering en Vergoedingen voor Ouders
september 7, 2025
De kosten van kinderopvang in Nederland zijn aanzienlijk, en de financiering ervan is complex. Dit artikel geeft een overzicht van de actuele situatie rondom kinderopvang, inclusief de kosten voor ouders, de hoogte van de kinderopvangtoeslag, en de geplande wijzigingen en investeringen voor de komende jaren. De informatie is gebaseerd op recente gegevens en rapportages van overheidsinstanties en organisaties in de kinderopvangsector.
Kosten van Kinderopvang in 2023
In 2023 bedroegen de totale opvangkosten gemiddeld € 8.950 per jaar. Van dit bedrag werd 64% (€ 5.740) vergoed via de kinderopvangtoeslag. De overige 36% (€ 3.210) kwam voor rekening van de ouders. Dit bedrag bestond uit een eigen bijdrage van € 2.690, gebaseerd op de vastgestelde maximum uurprijs, en een aanvullende bijdrage van € 520 voor ouders die gebruik maakten van opvang met hogere uurtarieven dan het maximum. Uit gegevens blijkt dat bijna driekwart van de ouders in 2023 voor minimaal één kind een hoger uurtarief betaalde dan de maximum uurprijs.
Kinderopvangtoeslag: Uitgaven en Ontwikkelingen
In 2024 zijn er € 4.939,0 miljoen aan kinderopvangtoeslag uitgekeerd. Deze toeslag is een belangrijke factor in de financiële toegankelijkheid van kinderopvang voor ouders. De uitgaven waren € 140,4 miljoen hoger dan in de begroting was voorzien, voornamelijk door de jaarlijkse indexering van de toeslag (€ 280,1 miljoen). Na correctie voor deze indexering waren de uitgaven € 139,7 miljoen lager dan geraamd. Dit verschil is te verklaren door hogere huishoudinkomens, waardoor het gemiddelde toeslagpercentage lager uitviel, en door verhogingen in de toeslagpercentages voor middeninkomens voor 2025. Door de manier waarop de toeslag wordt uitbetaald, waren er in december 2024 meeruitgaven, omdat de toeslagpercentages voor 2025 al van toepassing waren. Ook nabetalingen over eerdere jaren waren lager dan verwacht.
Veranderingen in het Financieringsstelsel en Wetgeving
Er zijn significante veranderingen op komst in het financieringsstelsel voor kinderopvang. Vanaf toeslagjaar 2027 wordt een sterke afname verwacht van het aantal terugvorderingen van kinderopvangtoeslag als gevolg van het nieuwe financieringsstelsel. Dit zal leiden tot een geleidelijke afname van de terugontvangsten kinderopvangtoeslag.
De Wet kinderopvang BES is op 4 juni gepubliceerd en heeft als doel de kwaliteit en financiële toegankelijkheid van de kinderopvang in de BES-eilanden (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) te verbeteren. De wet bevat eisen ten aanzien van kwaliteit, financiering en toezicht en zal naar verwachting per 1 juli 2025 in werking treden. Een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) wordt momenteel uitgewerkt om nadere regels te bepalen over financiering en kwaliteit. Deze AMvB is medio 2024 ter consultatie voorgelegd en zal naar verwachting eveneens per juli 2025 in werking treden.
Investeringen in Kinderopvang voor 2025
Voor 2025 is een aanzienlijk budget beschikbaar voor kinderopvang. In totaal is € 12,3 miljoen bestemd voor opdrachten, waarvan € 5,2 miljoen voor de ontwikkeling van het nieuwe financieringsstelsel en € 5,4 miljoen voor onderzoek en opdrachten. Daarnaast is € 1,7 miljoen beschikbaar voor het programma BES(t) 4 kids.
Voor bekostiging is € 1,1 miljoen beschikbaar voor de Stichting Projectenbureau Publieke Gezondheid van de Vereniging van Publieke Gezondheid en Veiligheid Nederland (PGV) voor de coördinatie van het toezicht op de kinderopvang. PGV is wettelijk aangewezen voor deze taak.
Budgetten voor Administratie en Schuldkwijtschelding
Een budget van € 8,7 miljoen is gereserveerd voor de uitvoering door DUO van het beheer, onderhoud en ontwikkeling van het Landelijk Register Kinderopvang (LRK), het Personenregister Kinderopvang (PRK) en het Register Buitenlandse Kinderopvang (RBK).
Voor de compensatie aan gemeenten voor het kwijtschelden van publieke schulden in het kader van de hersteloperatie Kinderopvangtoeslag is € 23,9 miljoen beschikbaar.
Financiering van BES(t) 4 kids en Huisvestingsprojecten
In het kader van artikel 92 lid 2 sub c Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba wordt € 5,8 miljoen via een bijzondere uitkering verstrekt aan de openbare lichamen. Dit bedrag is bestemd voor de financiering van het programma BES(t) 4 kids en voor specifieke huisvestingsprojecten voor kinderopvang. Bonaire ontvangt maximaal € 1,0 miljoen, Sint Eustatius maximaal € 0,4 miljoen en Saba maximaal € 0,34 miljoen voor het programma BES(t) 4 kids. Sint Eustatius ontvangt maximaal € 3,0 miljoen en Saba maximaal € 1,0 miljoen voor de uitvoering van bouwprojecten kinderopvang.
Arbeidsparticipatie van Ouders
De arbeidsparticipatie van zowel mannen als vrouwen is in 2023 stabiel gebleven ten opzichte van 2022. Vrouwen tussen de 15 en 75 jaar werkten gemiddeld 27,9 uur per week, terwijl mannen in dezelfde leeftijdscategorie gemiddeld 36,0 uur werkten. Moeders met jonge kinderen (0-11 jaar) werkten gemiddeld 28,2 uur per week, en vaders met jonge kinderen (0-11 jaar) gemiddeld 40,0 uur per week.
Recht op Kinderopvangtoeslag
Kinderopvangvormen die voldoen aan de eisen van de Wet kinderopvang komen in aanmerking voor kinderopvangtoeslag. Om in aanmerking te komen voor de toeslag, moeten ouders aan bepaalde voorwaarden voldoen, waaronder het werken of volgen van een opleiding, een inburgeringscursus of een traject naar werk, en het wonen op hetzelfde adres als hun kind. Vanaf 2023 krijgen ouders die recht hebben op kinderopvangtoeslag maximaal 230 opvanguren per kind per maand vergoed, ongeacht het aantal gewerkte uren.
Subsidieaanpassingen in Caribisch Nederland
De subsidiebedragen voor kinderopvangorganisaties in Caribisch Nederland zullen in 2025 substantieel worden aangepast ten opzichte van 2024. Dit volgt uit het rapport over de bekostiging van kinderopvang in Caribisch Nederland en de daaropvolgende besluitvorming.
Conclusie
De financiering van kinderopvang in Nederland is een complex systeem met verschillende componenten, waaronder de eigen bijdrage van ouders, de kinderopvangtoeslag en investeringen van de overheid. Er zijn significante veranderingen op komst, met name in het financieringsstelsel en de wetgeving rondom kinderopvang in Caribisch Nederland. De investeringen voor 2025 zijn gericht op de ontwikkeling van het nieuwe financieringsstelsel, onderzoek, toezicht en de verbetering van de kwaliteit en toegankelijkheid van kinderopvang. De stabiliteit in de arbeidsparticipatie van ouders onderstreept het belang van betaalbare en toegankelijke kinderopvang voor het combineren van werk en gezin.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
