Salarisschalen en Periodieke Verhogingen in de Kinderopvang: Een Overzicht voor 2025
september 7, 2025
De harmonisatie van kinderopvang en peuterspeelzaalwerk is een proces dat de toegankelijkheid en financiering van voorschoolse opvang voor werkende ouders heeft gewijzigd. Deze ontwikkeling is ingezet met de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (Wet OKE) en is verder vormgegeven door de Wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Het doel van deze wetgeving is het creëren van een gelijk speelveld tussen verschillende voorschoolse voorzieningen en het verminderen van financiële belemmeringen voor werkende ouders bij het kiezen van de meest geschikte opvang voor hun kinderen.
Achtergrond en Ontwikkeling
Voor de harmonisatie bestonden er verschillen in financiering en regelgeving tussen kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Deze verschillen leidden tot concurrentievervorming en konden de keuze van ouders beïnvloeden op basis van financiële overwegingen in plaats van de belangen van het kind. De Wet OKE zette al een eerste stap in het harmoniseren van de regelgeving, door kwaliteitseisen voor peuterspeelzalen aan te passen aan die van de kinderopvang en door peuterspeelzalen op te nemen in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP).
De Wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk, voortbouwend op de Wet OKE, beoogt de financiële toegankelijkheid voor werkende ouders te vereenvoudigen. Dit wordt bereikt door werkende ouders recht te geven op kinderopvangtoeslag voor opvang in een peuterspeelzaal, waardoor de kosten tussen kinderopvang en peuterspeelzaalwerk vergelijkbaar worden.
Doelstellingen van de Wet Harmonisatie
De wet heeft een aantal specifieke doelen. Ten eerste is het doel om de financiële toegankelijkheid van alle voorschoolse voorzieningen gelijk te trekken voor werkende ouders. Dit betekent dat de kosten van kinderopvang en peuterspeelzaalwerk voor deze ouders vergelijkbaar moeten zijn, zodat zij hun keuze kunnen baseren op de behoeften van hun kind en de combinatie van werk en zorg. Ten tweede beoogt de wet oneerlijke concurrentie tussen kinderopvangorganisaties en voormalige peuterspeelzalen te voorkomen. Door de financiering te harmoniseren, wordt het minder aantrekkelijk voor ouders om uitsluitend op basis van kosten een keuze te maken. Ten derde wordt beoogd te voorkomen dat er wachtlijsten ontstaan bij een van beide voorzieningen, doordat ouders geen voorkeur hebben voor een bepaalde voorziening vanwege de financiering.
Effecten op de Praktijk
De harmonisatie heeft verschillende effecten op de praktijk. Gemeenten kunnen plaatsen voor kinderen van niet-werkende ouders en alleenverdieners inkopen bij een kindercentrum, inclusief voormalige peuterspeelzalen die zijn omgevormd tot kindercentra. Uit de praktijk blijkt dat voormalige peuterspeelzalen in veel gevallen hun bestaansrecht na de harmonisatie behouden, hoewel de peuterspeelzaal als op zichzelf staande organisatie vervalt. De kennis en kunde binnen deze organisaties blijven echter behouden.
De doelstellingen van kinderopvang en peuterspeelzaalwerk zijn in de loop der tijd steeds meer op elkaar gaan lijken. Zowel kinderopvang als peuterspeelzaalwerk zijn gericht op de ontwikkeling van het kind en bieden mogelijkheden voor werkende ouders om arbeid en zorg te combineren. Kindercentra die kortdurend aanbod gaan aanbieden, hoeven zich niet op andere doelen te richten.
Financiering en Toeslag
Met de wetgeving wordt de financiering van peuterspeelzaalwerk onder de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen gebracht. Het recht op kinderopvangtoeslag blijft voorbehouden aan werkende ouders, die deze toeslag kunnen aanvragen voor de opvang van hun kinderen. Het aanbod voor kinderen van niet-werkende ouders, alleenverdieners en kinderen met een risico op een taalachterstand blijft gefinancierd via gemeenten.
Kwaliteitseisen en Regeldruk
De harmonisatie heeft ook gevolgen voor de kwaliteitseisen. De wetgeving zet in op het volledig harmoniseren van de kwaliteitseisen voor kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Het wetsvoorstel innovatie en kwaliteit kinderopvang regelt de volledige uniformering van deze eisen. Hierdoor ontstaat één type voorschoolse voorziening met één set eisen.
Het Adviescollege Toetsing Regeldruk (Actal) heeft aangegeven dat de harmonisatie ook aanleiding zou moeten geven om bestaande eisen te heroverwegen. In het wetstraject innovatie en kwaliteit kinderopvang zijn de bestaande kwaliteitseisen onder de loep genomen.
De harmonisatie biedt mogelijkheden voor minder regeldruk. Het principe van eenmalige nakoming van verplichtingen moet zowel in de wet als de uitvoering worden verankerd. Als kinderopvang en peuterspeelzaalwerk volledig zijn samengevoegd in één organisatie, kunnen ouders af met één contract en één aanvraag voor kinderopvangtoeslag. Ook als het gaat om opvang bij verschillende organisaties zijn de extra handelingen minimaal. Echter, als een kind naar zowel de dagopvang als een voormalige peuterspeelzaal gaat, moeten ouders de uren kinderopvang muteren en het LRKP-nummer van de instelling doorgeven.
Evaluatie van de Wet
De Wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk is in 2020 geëvalueerd om de doeltreffendheid van de wet en de positieve en negatieve neveneffecten in de praktijk te onderzoeken. De evaluatie beantwoordde de onderzoeksvragen of de beoogde doelen van de wet zijn bereikt en welke effecten de wet heeft op de praktijk. De resultaten van deze evaluatie zijn echter niet in de verstrekte documenten opgenomen.
Conclusie
De harmonisatie van kinderopvang en peuterspeelzaalwerk is een belangrijke ontwikkeling die tot doel heeft de toegankelijkheid en financiering van voorschoolse opvang te verbeteren voor werkende ouders. Door de financiële toegankelijkheid te vergroten en de concurrentie te verminderen, kunnen ouders een keuze maken op basis van de behoeften van hun kind. De harmonisatie heeft geleid tot veranderingen in de praktijk, zoals de omvorming van peuterspeelzalen tot kindercentra en de uniformering van kwaliteitseisen. De evaluatie van de wet in 2020 beoogde de effecten van de harmonisatie in kaart te brengen, maar de resultaten hiervan zijn niet beschikbaar in de verstrekte documenten. De wet heeft een significante impact op de organisatie en financiering van voorschoolse opvang in Nederland.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
