BAM Kinderopvang: Een Veilige en Stimulerende Omgeving voor Kinderen
september 7, 2025
Vroeg- en voorschoolse educatie (VVE) is gericht op het optimaal voorbereiden van kinderen in de leeftijd van 2,5 jaar tot in groep 1-2 van de basisschool. Binnen de VVE staat ontwikkelingsgericht werken centraal, waarbij kinderen spelenderwijs vaardigheden ontwikkelen op het gebied van taal, motoriek en sociale interactie. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van ontwikkelingsgericht werken in de VVE, de vereiste kwalificaties, de gebruikte methoden en het belang van samenwerking met ouders.
Wat is VVE en VE?
Voorschoolse educatie (VE) omvat ontwikkelingsprogramma’s binnen de peuter- en kinderopvang. VE is een onderdeel van de VVE, waarbij kinderen in groep 1 en 2 van de basisschool extra vaardigheden leren. Voorscholen en vroegscholen werken vaak samen om een goede start op de basisschool te bevorderen en onderwijsachterstanden te voorkomen of te bestrijden. Een locatie die met voorschoolse educatie werkt, wordt een VE-locatie genoemd.
Kernaspecten van Ontwikkelingsgericht Werken
Ontwikkelingsgericht werken in de VVE stimuleert de brede ontwikkeling van jonge kinderen (2-4 jaar, en in sommige gevallen tot 6 jaar). Dit gebeurt door middel van erkende, integrale programma’s die verschillende ontwikkelingsdomeinen op een gestructureerde en samenhangende manier stimuleren. Deze domeinen omvatten taal, rekenen, sociaal-emotionele ontwikkeling en motoriek. Een belangrijke focus ligt op de taalontwikkeling van het jonge kind.
Programma's en Methodieken
Op VE-locaties worden specifieke ontwikkelingsprogramma’s gebruikt, zoals Piramide, Sporen, Kaleidoscoop en Uk & Puk. Deze programma’s zijn erop gericht om kinderen op een speelse manier voor te bereiden op de basisschool. De keuze voor een specifiek programma kan variëren per regio.
De Rol van de Pedagogisch Medewerker
Om binnen de VVE te kunnen werken, moet een pedagogisch medewerker een specifieke programmatraining VVE hebben gevolgd. Dit toont aan dat de medewerker beschikt over de benodigde kennis en vaardigheden om de ontwikkeling van jonge kinderen te stimuleren. Het keuzedeel ‘Ontwikkelingsgericht werken in de VVE’ biedt een verdieping van de kwalificatie Pedagogisch medewerker kinderopvang en kan leiden tot vrijstellingen van bepaalde onderdelen van de VVE-programmatraining. Dit keuzedeel richt zich op de achtergrond, doelstellingen en werkwijze van de VVE, en behandelt de verschillende ontwikkelingsdomeinen.
Inhoud van het Keuzedeel Ontwikkelingsgericht Werken in de VVE
Het keuzedeel ‘Basis ontwikkelingsgericht werken in de VVE’ gaat in op de achtergrond, doelstellingen en werkwijze van de VVE. Centraal staat het stimuleren van de brede ontwikkeling van jonge kinderen (2-6 jaar), met name op het gebied van taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling. De inhoud is gebaseerd op de wettelijke vereisten voor kennis en vaardigheden, zoals vastgelegd in het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie.
De kerntaak van de pedagogisch medewerker binnen dit keuzedeel is het werken ontwikkelingsgericht in de voorschoolse educatie. Dit omvat de volgende werkprocessen:
- Oriëntatie op de situatie en achtergrond van de voorschoolse educatie: Het begrijpen van de context waarin de VVE plaatsvindt.
- Grijpen en creëren van kansen voor ontwikkeling: Het signaleren en benutten van mogelijkheden om de ontwikkeling van kinderen te stimuleren.
- Volgen en vastleggen van de ontwikkeling: Het observeren en documenteren van de voortgang van kinderen.
- Werken aan ouderbetrokkenheid: Het betrekken van ouders bij het leerproces van hun kinderen.
Vaardigheden en Competenties
Naast kennis van de VVE-programma’s en ontwikkelingsdomeinen, zijn er specifieke vaardigheden en competenties die belangrijk zijn voor pedagogisch medewerkers. Deze omvatten:
- Interactievaardigheden: Het aangaan van positieve en stimulerende interacties met kinderen.
- Observatietechnieken: Het systematisch observeren van het gedrag en de ontwikkeling van kinderen.
- Creëren van een uitdagende speel- en leeromgeving: Het inrichten van een omgeving die de nieuwsgierigheid en het spelend leren stimuleert.
- Spelvormen om ontwikkelingsgericht te werken: Het inzetten van spel als middel om de ontwikkeling van kinderen te stimuleren.
- Samenwerking met de omgeving van het kind: Het onderhouden van contact met ouders en andere betrokkenen.
- Kennis van hoe het kinderbrein werkt: Inzicht in de ontwikkeling van het kinderbrein en de invloed daarvan op het leerproces.
- Pedagogiek (0-13 jaar): Algemene kennis van pedagogische principes en theorieën.
Het Belang van Beweging en Dans
Beweging, in het bijzonder ontwikkelingsgerichte danslessen, kan een belangrijke rol spelen bij het stimuleren van de brede ontwikkeling van peuters en kleuters. Een combinatie van bewegen en zingen of rappen kan de behoefte van kinderen volgen en tegelijkertijd speels werken aan taal- en rekenvaardigheden. Door beweging en dans kunnen kinderen begrippen met hun lichaam ervaren en internaliseren.
Ouderbetrokkenheid
De betrokkenheid van ouders is een essentieel onderdeel van de VVE. Het stimuleren van ouderbetrokkenheid draagt bij aan een positieve leeromgeving en versterkt de samenwerking tussen de opvang en het gezin. Pedagogisch medewerkers spelen een belangrijke rol bij het betrekken van ouders bij het leerproces van hun kinderen.
Kosten en Duur van Opleidingen
De kosten voor een cursus ‘Ontwikkelingsgericht werken in de VVE’ kunnen variëren, bijvoorbeeld € 895,- per persoon. De duur van een dergelijke cursus is doorgaans 12 weken, bestaande uit 12 bijeenkomsten.
Conclusie
Ontwikkelingsgericht werken in de VVE is een cruciale benadering voor het optimaal voorbereiden van jonge kinderen op de basisschool. Door middel van gestructureerde programma’s, een focus op verschillende ontwikkelingsdomeinen en de inzet van gekwalificeerde pedagogisch medewerkers, wordt de brede ontwikkeling van kinderen gestimuleerd. De samenwerking met ouders is hierbij van essentieel belang. Het keuzedeel ‘Ontwikkelingsgericht werken in de VVE’ biedt pedagogisch medewerkers de mogelijkheid om hun kennis en vaardigheden te verdiepen en bij te dragen aan een kwalitatief hoogwaardige VVE.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
