Harmonisatie Kinderopvang en Peuterspeelzaalwerk: Gevolgen en Doelstellingen
september 7, 2025
De veiligheid en het welzijn van kinderen in de kinderopvang zijn van het grootste belang. Een cruciale maatregel om dit te waarborgen is de Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Deze verklaring toetst of iemands verleden geen bezwaar vormt voor het werken met kinderen. Dit artikel biedt een overzicht van de VOG-vereisten voor personen die werkzaam zijn in of verblijven op locaties waar kinderopvang wordt geboden, inclusief vrijwilligers en eigenaren van kinderopvangorganisaties.
Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) is een officiële verklaring van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Uit de VOG blijkt of iemands gedrag in het verleden geen bezwaar oplevert voor bepaalde werkzaamheden, zoals het werken met kinderen in de kinderopvang. Het doel van de VOG is het verminderen van risico’s in de omgang met kinderen en het creëren van een veilige omgeving. Organisaties gebruiken de VOG om aan te tonen dat zij de veiligheid van kinderen serieus nemen.
De verplichting om een VOG aan te vragen geldt voor een breed scala aan personen die betrokken zijn bij de kinderopvang. Dit omvat vaste medewerkers, gastouders, stagiairs, uitzendkrachten en vrijwilligers. Maar ook personen die structureel aanwezig zijn op de kinderopvanglocatie, zelfs als ze geen directe zorgtaken uitvoeren, vallen onder de inschrijfplicht. Dit kan bijvoorbeeld een schoonmaakster zijn die regelmatig schoonmaakt, of een buurvrouw die wekelijks op bezoek komt. "Structureel aanwezig" wordt gedefinieerd als minimaal eens per drie maanden een half uur aanwezig zijn.
Sinds 1 januari 2021 is de inschrijfplicht uitgebreid. Nu geldt deze ook voor personen die structureel aanwezig zijn op externe locaties waar activiteiten van de kinderopvang plaatsvinden, zoals een sportcentrum. Deze uitbreiding is ingevoerd omdat kinderen juist op deze externe locaties kwetsbaar kunnen zijn.
Voor eigenaren van eenmanszaken en bestuurders van kinderopvangorganisaties gelden specifieke eisen. Zij hebben een VOG nodig met meerdere profielen (11, 21, 22, 84 en 86) om ingeschreven te worden in het Personenregister Kinderopvang. De GGD voert controles uit om te verifiëren of aan deze vereiste is voldaan.
Ook indien de houder van een kinderdagverblijf, gastouderbureau of buitenschoolse opvang een rechtspersoon is, is een VOG vereist voor de inschrijving in het Landelijk Register Kinderopvang. Deze VOG mag bij inschrijving niet ouder zijn dan twee maanden.
Iedereen die werkt in de kinderopvang moet zich inschrijven in het Personenregister Kinderopvang (PRK). Voor de inschrijving is een VOG vereist. Het PRK is een systeem waarin alle personen geregistreerd staan die werken of wonen op een adres waar kinderen worden opgevangen. Door inschrijving in het PRK en de bijbehorende VOG-check, worden medewerkers continu gescreend op strafbare feiten die een belemmering of bezwaar kunnen vormen bij het werken met kinderen. Dit draagt bij aan een veiliger klimaat voor kinderen in de kinderopvang.
Indien een medewerker een negatieve VOG ontvangt, wat betekent dat er strafbare feiten in het verleden zijn geconstateerd die een risico vormen, kan de werkgever de medewerker op non-actief stellen. De medewerker mag dan niet meer in de kinderopvang werken.
Om het aanvragen van een VOG voor vrijwilligers te stimuleren, heeft het Ministerie van Veiligheid & Justitie een subsidieregeling in het leven geroepen. Deze regeling geldt in eerste instantie voor een select aantal vrijwilligersorganisaties die met jongeren en jeugd werken, waaronder sportverenigingen aangesloten bij NOC*NSF, Scouting Nederland en organisaties voor kindervakantiewerk. Voor deze organisaties worden de kosten van de VOG vergoed. Informatie over de gratis VOG is te vinden op de website van Gratis VOG. De regeling is een samenwerking tussen verschillende koepelorganisaties van vrijwilligersorganisaties, het CIBG en Justis, met als doel een veilige omgeving te creëren in het vrijwilligerswerk.
Een VOG kan online worden aangevraagd. Voor werk in de kinderopvang is een VOG met profiel 84 en 86 vereist. Voor eigenaren en bestuurders zijn, zoals eerder vermeld, meerdere profielen vereist. De VOG mag bij inschrijving in het Landelijk Register Kinderopvang niet ouder zijn dan twee maanden.
De VOG is een essentieel instrument om de veiligheid van kinderen in de kinderopvang te waarborgen. Door het screenen van personen die met kinderen werken, wordt het risico op incidenten verminderd en wordt een veilige en beschermde omgeving gecreëerd waarin kinderen kunnen groeien en zich ontwikkelen. De VOG geeft meer zekerheid over het verleden van mensen en vermindert de risico’s in de omgang met kinderen.
Het is belangrijk te benadrukken dat de verplichting tot het aanvragen van een VOG niet alleen geldt voor personen die direct zorgtaken uitvoeren. Ook personen die structureel aanwezig zijn op de kinderopvanglocatie, zelfs als dit geen directe zorgtaken omvat, moeten zich inschrijven in het Personenregister Kinderopvang en een VOG aanvragen. Dit geldt ook voor personen die structureel aanwezig zijn op externe locaties waar activiteiten van de kinderopvang plaatsvinden. Een eenmalige, kortdurende klus van maximaal twee weken is hiervan uitgezonderd.
De Verklaring Omtrent het Gedrag is een cruciale vereiste voor iedereen die betrokken is bij de kinderopvang, zowel voor professionals als voor vrijwilligers. Het Personenregister Kinderopvang en de bijbehorende VOG-check dragen bij aan een veilige en beschermde omgeving voor kinderen. Organisaties en individuen die in de kinderopvang werkzaam zijn, dienen zich bewust te zijn van de geldende regels en procedures om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen en de veiligheid van kinderen te waarborgen. Het is van belang om de actuele informatie over de VOG-vereisten te raadplegen, aangezien deze kunnen worden aangepast.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet