Zelfstandig Pedagogisch Medewerker in de Kinderopvang: Verzekeringen, Arbeidsvoorwaarden en de Transitie naar Loondienst

De kinderopvangsector ondergaat aanzienlijke veranderingen, met een verschuiving van zelfstandige pedagogisch medewerkers (zzp’ers) naar loondienst. Dit artikel biedt een overzicht van de arbeidsvoorwaarden, benodigde verzekeringen voor zzp’ers, en de huidige trends in de sector, gebaseerd op beschikbare informatie.

Arbeidsvoorwaarden en Salaris

Het salaris van een pedagogisch medewerker in loondienst varieert doorgaans tussen de € 2.400 en € 3.400 bruto per maand. De exacte hoogte is afhankelijk van de functie en de bijbehorende salarisschaal, zoals vastgelegd in de cao Kinderopvang. Nieuwe pedagogisch medewerkers beginnen vaak in schaal 6, trede 9. Naast het salaris zijn ook andere arbeidsvoorwaarden geregeld in de cao Kinderopvang.

Verzekeringen voor Zzp’ers in de Kinderopvang

Als startende zzp’er in de kinderopvang is het essentieel om na inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KvK) aandacht te besteden aan de juiste verzekeringen. Verschillende verzekeringen kunnen relevant zijn, afhankelijk van het type bedrijf en de werkzaamheden:

• Arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV): Deze verzekering biedt een uitkering bij langdurige ziekte of arbeidsongeschiktheid.
• Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering (AVB): Deze verzekering dekt schade die anderen lijden door uw werkzaamheden.
• Beroepsaansprakelijkheidsverzekering (BAV): Deze verzekering dekt schade die ontstaat door fouten in uw professionele dienstverlening.

Wet- en Regelgeving voor Zzp’ers

Zelfstandige pedagogisch medewerkers dienen, net als werknemers in loondienst, geregistreerd te zijn in het Personenregister Kinderopvang (PRK). Voor registratie is een geldige Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) vereist. Het is ook mogelijk om een bemiddelingsbureau voor zzp’ers in de kinderopvang te raadplegen voor ondersteuning.

Uurtarieven van Zzp’ers

Het gemiddelde uurtarief voor een zzp’er in de kinderopvang bedraagt € 37. Het daadwerkelijke inkomen kan echter variëren, afhankelijk van factoren zoals de regio, het aantal gewerkte uren, de ervaring en expertise van de zzp’er, en de aangeboden diensten. Zzp’ers moeten rekening houden met kosten zoals belastingen, verzekeringen en administratieve uitgaven, die het netto-inkomen beïnvloeden.

Kinderopvangtoeslag voor Zzp’ers

Zzp’ers kunnen in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag voor de uren dat hun kind naar de kinderopvang gaat, mits deze uren samenhangen met de uitoefening van hun beroep. Dit omvat uren die worden besteed aan:

• Facturatie aan klanten
• Bedrijfsadministratie
• Het opstellen van offertes of het bijhouden van een website
• Cursussen of trainingen voor het bedrijf

Reistijd voor woon-werkverkeer wordt niet meegerekend. Het is mogelijk om een proefberekening te maken om te bepalen voor hoeveel uren kinderopvangtoeslag kan worden ontvangen. De gewerkte uren moeten aannemelijk worden gemaakt, bijvoorbeeld door middel van een urenadministratie.

De Afname van Zzp’ers in de Kinderopvang

De inzet van zzp’ers in de dagopvang en buitenschoolse opvang (bso) neemt aanzienlijk af, met een geschatte daling van 70 procent. Kinderopvangorganisaties keren terug naar het inzetten van eigen personeel en uitzendkrachten. In 2024 werd gemiddeld 10 procent van de opvang uitgevoerd door ongeveer 17.000 zzp’ers, wat neerkomt op ongeveer 6 miljoen kinderopvanguren per maand voor 90.000 kinderen.

Redenen voor de Transitie naar Loondienst

De verschuiving van zzp’ers naar loondienst is voornamelijk het gevolg van de handhaving van de wet DBA door de Belastingdienst, die zich richt op het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Daarnaast hebben kinderopvangorganisaties andere redenen om minder zzp’ers in te zetten:

• Continuïteit: Zzp’ers dragen minder bij aan de continuïteit van het werk en de emotionele veiligheid voor kinderen.
• Collegialiteit: De inzet van zzp’ers kan leiden tot spanningen onder het vaste personeel.
• Kosten: Zzp’ers worden vaak beter betaald dan vaste medewerkers, terwijl ze minder taken hebben.
• Toegankelijkheid: De inzet van zzp’ers kan de kostprijs van de kinderopvang verhogen, waardoor de toegankelijkheid onder druk komt te staan.

Voordelen van Loondienst

Loondienst biedt verschillende voordelen ten opzichte van zzp’ers:

• Financiële zekerheid: Een vast salaris, ongeacht ziekte of onverwachte omstandigheden.
• Secundaire arbeidsvoorwaarden: Doorbetaling bij ziekte, vakantiegeld, pensioenopbouw en eventuele aanvullende verzekeringen.
• Stabiele werkrelatie: Werken binnen een stabiele en voorspelbare structuur.
• Scholing en ontwikkeling: Mogelijkheden om opleidingen of cursussen te volgen.

Toekomstperspectief voor Zzp’ers

Hoewel de trend naar loondienst dominant is, zal een deel van de zzp’ers ook in 2025 en daarna actief blijven in de kinderopvang. Dit geldt met name voor de gastouderopvang, waar relatief veel zelfstandige gastouders actief zijn (ongeveer 7.500). Ook in de dagopvang en bso kan zzp’ers werk blijven vinden bij specialistische diensten, zoals muziekles of sportles, en bij invaldiensten met spoed.

Platforms zoals Tadaah, die zich richten op zzp-bemiddeling in de kinderopvang, stellen specifieke criteria vast om te bepalen of een zzp’er aan de eisen voldoet. Als aan deze criteria wordt voldaan, bijvoorbeeld bij spoed- of invaldiensten, kan een pedagogisch medewerker nog steeds als zzp’er werken.

Combinatie van Loondienst en Ondernemerschap

Sommige mensen combineren een loondienstverband met ondernemerschap via een platform, waardoor ze de zekerheid van een baan combineren met de autonomie van een zelfstandige.

Situatie in Andere Sectoren

De transitie van zzp’ers naar loondienst is niet uniek voor de kinderopvangsector. Ook in de zorg en het onderwijs is er een afname van de inzet van zzp’ers, vanwege zorgen over continuïteit, collegialiteit, kosten en het risico op schijnzelfstandigheid.

Conclusie

De kinderopvangsector bevindt zich in een fase van verandering, waarbij de inzet van zzp’ers afneemt en de voorkeur uitgaat naar loondienst. Zzp’ers die actief blijven in de sector, moeten voldoen aan strikte criteria en zich registreren in het Personenregister Kinderopvang. Het is essentieel voor zzp’ers om zich goed te verzekeren en op de hoogte te zijn van de geldende wet- en regelgeving. De verschuiving naar loondienst biedt voordelen zoals financiële zekerheid en secundaire arbeidsvoorwaarden, maar er blijven mogelijkheden voor zzp’ers in specifieke niches en bij specialistische diensten.

Bronnen

1. Mijnzzp.nl
2. ikwordzzper.nl
3. CNV
4. ABN AMRO