Kinderopvang en Gezonde Ontwikkeling: Een Overzicht voor Ouders en Professionals
september 6, 2025
De vorming van een nieuw kabinet brengt vaak veranderingen met zich mee op het gebied van beleid, en kinderopvang is daarop geen uitzondering. Dit artikel geeft een overzicht van de plannen met betrekking tot kinderopvang en de bijbehorende toeslagen, zoals deze naar voren komen uit het recente coalitieakkoord. De focus ligt op de voorgenomen wijzigingen in de financiering, de lessen die zijn getrokken uit eerdere problemen met de toeslagen, en de bredere context van de voorgenomen maatregelen.
Een belangrijk punt in het coalitieakkoord is de verhoging van de vergoeding voor kinderopvang voor werkende ouders. Momenteel bedraagt deze vergoeding 95 procent van de kosten. De ambitie van het nieuwe kabinet is om dit te verhogen naar 100 procent. Dit betekent dat werkende ouders in de toekomst mogelijk minder eigen bijdrage hoeven te betalen voor de kinderopvang van hun kinderen.
Om problemen te voorkomen die zich hebben voorgedaan in het verleden, met name de kinderopvangtoeslagaffaire, wordt de uitbetaling van de toeslag gewijzigd. In plaats van dat ouders de toeslag eerst ontvangen en vervolgens de kosten van de kinderopvang betalen, zal de toeslag direct worden uitgekeerd aan de kinderopvanginstellingen. Dit moet grote terugvorderingen voor ouders voorkomen. De ervaringen met de eerdere toeslagenaffaire hebben aangetoond dat complexe regelingen en terugvorderingen tot aanzienlijke problemen kunnen leiden voor gezinnen.
Het uiteindelijke doel van de vier coalitiepartijen is om alle toeslagen af te schaffen. Dit zou moeten leiden tot een vereenvoudiging van het stelsel en het vermijden van de problemen die ontstaan door ingewikkelde regelingen en hoge terugvorderingen. De afschaffing van toeslagen is een ambitieus plan dat op lange termijn wordt nagestreefd. De concrete invulling en timing van deze afschaffing zijn nog niet bekend.
Het coalitieakkoord bevat plannen op diverse terreinen, waaronder klimaat, wonen, zorg en onderwijs. De plannen voor kinderopvang staan niet op zichzelf, maar zijn onderdeel van een breder pakket aan maatregelen dat tot doel heeft om te zorgen voor een stabiele en leefbare toekomst voor Nederland. Zo is er een klimaat- en transitiefonds van 35 miljard euro voor de komende tien jaar. Het doel is om koploper te zijn in Europa bij het tegengaan van de opwarming van de aarde.
Ook op het gebied van wonen zijn er plannen die relevant zijn voor gezinnen. De verhuurderheffing wordt afgeschaft en er worden bindende prestatieafspraken gemaakt met woningcorporaties. Dit moet leiden tot de bouw van meer flexwoningen, betaalbare huurwoningen en de renovatie en verduurzaming van bestaande woningen. Er wordt beoogd om rond de 100.000 woningen per jaar te bouwen. De afschaffing van de 'jubelton', de mogelijkheid voor ouders om belastingvrij geld te schenken aan hun kinderen voor de aankoop van een woning, is ook een onderdeel van het plan.
Het coalitieakkoord besteedt ook aandacht aan het onderwijs. Er wordt 800 miljoen euro per jaar structureel uitgetrokken om de loonkloof in het basis- en voortgezet onderwijs te dichten. Dit betekent dat leraren op de basisschool een hoger salaris zullen ontvangen. Daarnaast wordt gestreefd naar één cao voor leraren en bestuurders in het funderend onderwijs, en wordt er geld vrijgemaakt om de werkdruk te verlagen, bijvoorbeeld door kleinere klassen of meer docenten en begeleiders.
Op het gebied van zorg wil het nieuwe kabinet de uitgaven afremmen. De groei van de zorguitgaven moet structureel met 4,5 miljard euro worden afgeremd. Dit wordt gedaan door harder te onderhandelen over de prijzen van nieuwe medicijnen en door hoog-complexe zorg te concentreren op een beperkt aantal plekken in het land. Tegelijkertijd wordt de zorg voorbereid op nieuwe pandemieën, met extra geld voor de vergroting van de pandemische paraatheid.
Ook defensie krijgt meer geld, namelijk 10,7 miljard euro voor onderhoud van defensiematerieel en nieuwe uitgaven. Structureel gaat er 3 miljard euro extra naar de krijgsmacht. Op het gebied van ontwikkelingssamenwerking wordt er 500 miljoen euro extra beschikbaar gesteld, onder meer voor het wereldwijde vaccinatieprogramma Covax en het helpen van ontwikkelingslanden met klimaatmitigatie en klimaatadaptatie.
De problemen rond stikstof en natuurherstel worden aangepakt met een Nationaal Programma Landelijk Gebied, met een fonds van 25 miljard euro tot 2035. Het doel is om natuur en landbouw in balans te brengen door de transitie naar kringlooplandbouw voort te zetten.
Over medisch-ethische onderwerpen, zoals abortus en euthanasie, verschillen de meningen in de coalitie sterk. Het is afgesproken dat Kamerleden hun geweten mogen volgen bij stemmingen over deze onderwerpen.
Het coalitieakkoord bevat een aantal belangrijke plannen met betrekking tot kinderopvang en toeslagen. De verhoging van de kinderopvangtoeslag, de directe uitbetaling aan kinderopvanginstellingen en de ambitie om alle toeslagen af te schaffen, zijn belangrijke stappen om de kinderopvang toegankelijker en betaalbaarder te maken voor werkende ouders. Deze plannen zijn onderdeel van een breder pakket aan maatregelen op het gebied van wonen, onderwijs, zorg en klimaat, die tot doel hebben om te zorgen voor een stabiele en leefbare toekomst voor Nederland. De implementatie van deze plannen zal de komende jaren moeten uitwijzen, maar de intentie om de situatie voor gezinnen te verbeteren is duidelijk.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet