Inbakeren bij Baby’s: Richtlijnen en Overwegingen voor Zorgverleners en Ouders

Inbakeren is een techniek waarbij een baby strak wordt ingewikkeld in doeken, met als doel onrust te verminderen en de slaap te bevorderen. Deze praktijk kan, onder bepaalde voorwaarden en met de juiste begeleiding, een hulpmiddel zijn bij het reguleren van het huilen en slaapgedrag van baby’s. Echter, het is essentieel dat zorgverleners en ouders goed geïnformeerd zijn over de indicaties, contra-indicaties, en de correcte methode van inbakeren om risico’s te minimaliseren. Dit artikel biedt een overzicht van de beschikbare informatie over inbakeren, gebaseerd op actuele richtlijnen en onderzoek.

Indicaties voor Inbakeren

Inbakeren kan overwogen worden bij baby’s die overmatig huilen en moeite hebben met inslapen of doorslapen. Het is belangrijk te benadrukken dat inbakeren niet de eerste stap moet zijn. Regelmaat, voorspelbaarheid en prikkelreductie zijn primaire interventies die eerst geprobeerd moeten worden. Indien deze maatregelen na 5-7 dagen onvoldoende effect hebben, kan inbakeren als aanvullende maatregel worden toegevoegd, met name bij baby’s tussen de 1 en 7 weken oud.

Voor premature baby’s kan inbakeren ook voordelen bieden, hoewel de techniek hierbij aangepast moet worden in vergelijking met voldragen baby’s. In specifieke situaties, zoals bij een verhoogd risico op dysplastische heupontwikkeling (bijvoorbeeld bij een familiegeschiedenis of stuitligging tijdens de zwangerschap), kan inbakeren, na overleg met een arts, overwogen worden. Ook bij baby’s die veel spugen of terugvloei hebben, kan inbakeren soms helpen, mits het spugen niet het gevolg is van andere oorzaken.

Verder kan inbakeren in bepaalde gevallen nuttig zijn bij baby’s met eczeem (bij droog eczeem, niet bij nat eczeem), luchtwegproblemen, neurologische afwijkingen, of bij baby’s van drugsverslaafde moeders. In al deze gevallen is overleg met een jeugdarts, huisarts of specialist vereist.

Contra-indicaties en Voorzorgsmaatregelen

Het is van groot belang dat een baby grondig onderzocht wordt door een arts (jeugdarts, huisarts of kinderarts) voordat met inbakeren wordt begonnen. Dit om somatische oorzaken van het huilen uit te sluiten en contra-indicaties voor inbakeren te identificeren. Inbakeren is niet geschikt voor zieke baby’s of baby’s met koorts.

Een belangrijke contra-indicatie is het risico op het ontwikkelen van een heupdysplasie. Baby’s jonger dan zes maanden moeten voldoende ruimte hebben om hun benen te kunnen strekken en in opgetrokken stand te kunnen spreiden in de doeken.

Daarnaast moet inbakeren direct gestopt worden zodra de baby tekenen vertoont van het willen rollen, omdat het gevaarlijk is als een ingebakerde baby op de buik terechtkomt. Inbakeren dient afgebouwd te worden rond de vierde maand en volledig gestopt te zijn voor de zesde maand.

Correcte Methode van Inbakeren

De correcte methode van inbakeren is cruciaal voor de veiligheid en effectiviteit. In Nederland wordt vaak gebruik gemaakt van de methode met twee doeken, zoals beschreven in het boekje “Inbakeren brengt rust”. Ook kant-en-klare inbakerdoeken zijn beschikbaar. Het doel is om de baby van schouders tot tenen te begrenzen en onwillekeurige bewegingen te stoppen.

Belangrijke aandachtspunten bij het inbakeren zijn:

• De stof mag niet te dik zijn.
• De stof mag niet te los of te strak zitten; de baby moet de benen in opgetrokken stand kunnen spreiden (de kikkerstand).
• De doek mag niet tegen het gezicht van de baby komen.
• De inbakerdoek moet onder de voeten gesloten worden.
• De armen moeten stevig langs het lichaam worden ingepakt, met stof om de schouders om te voorkomen dat de baby de armen kan bevrijden.
• Het hoofd mag niet bedekt zijn om oververhitting te voorkomen.

Inbakeren moet altijd gecombineerd worden met adviezen over de juiste slaappositie (altijd op de rug), de hoeveelheid beddengoed, en de strakheid waarmee de doeken de benen, ribbenkast en heupen omsluiten.

Scholing en Informatieoverdracht

Scholing en informatieoverdracht aan zorgverleners en ouders zijn onontbeerlijk. Alleen zorgverleners die scholing hebben gevolgd over inbakeren kunnen ouders adequaat begeleiden. Deze zorgverleners dienen over basiskennis te beschikken over borstvoeding, wiegendood, dysplastische heupontwikkeling, slaap, huilen, co- en zelfregulatie, en de sociaal-emotionele en gedragsmatige ontwikkeling van baby’s.

Het is aan te bevelen dat alle zorgverleners achter de voorgestelde aanpak staan en dat de opleidingen van alle ketenpartners gerichte scholing aanbieden. De materialen die instellingen gebruiken om ouders te steunen, dienen gebaseerd te zijn op de huidige wetenschappelijke kennis.

Culturele Aspecten

Het is belangrijk om rekening te houden met culturele achtergronden. Uit onderzoek blijkt dat inbakeren vaker voorkomt in bepaalde etnische groepen, zoals Turkse en Marokkaanse families. Deze groepen moeten goed geïnformeerd worden over de specifieke omstandigheden in Nederland en de bijbehorende richtlijnen.

Beëindiging van het Inbakeren

Als er na 3 dagen geen afname van het huilen is, of zelfs een toename, en de baby minder slaapt en vermoeider wordt, moet het inbakeren gestopt worden. In dat geval moet de focus liggen op regelmaat. Wanneer ook dit geen verbetering oplevert, moet een afspraak gemaakt worden met de jeugdarts.

Risico's en Onderzoek

Ouders passen inbakeren soms verkeerd toe, bijvoorbeeld door de benen te strak in te wikkelen. Dit kan het risico op wiegendood verhogen, vooral als de baby ingebakerd op de buik belandt of de doeken voor het gezicht krijgt. In rugligging lijkt inbakeren vooralsnog beschermend te zijn voor wiegendood, maar hiernaar is meer onderzoek nodig.

Voordelen van inbakeren vergen voortgaand onderzoek.

Conclusie

Inbakeren kan een nuttig hulpmiddel zijn bij het reguleren van het huilen en slaapgedrag van baby’s, maar het is essentieel dat het onder de juiste voorwaarden en met de juiste begeleiding wordt toegepast. Zorgvuldige selectie van baby’s, correcte methode, scholing van zorgverleners en adequate informatieoverdracht aan ouders zijn cruciaal om de voordelen te maximaliseren en de risico’s te minimaliseren. Het is belangrijk om te onthouden dat inbakeren een tijdelijk hulpmiddel is en dat het doel is om de baby te helpen op eigen kracht te leren inslapen en doorslapen.

Bronnen

1. JGZ richtlijn excessief huilen
2. CJG Land van Cuijk - Je baby inbakeren