Toenemend Kinderopvanggebruik en Kosten in Nederland: Een Overzicht

De afgelopen jaren is er een duidelijke toename in het gebruik van kinderopvang in Nederland, zowel in kinderdagverblijven als bij buitenschoolse opvang. Tegelijkertijd zijn ook de uurtarieven voor kinderopvang gestegen. Dit artikel geeft een overzicht van de ontwikkelingen in het aantal afgenomen uren kinderopvang, de kosten hiervan, en de mogelijkheden voor financiële ondersteuning via de kinderopvangtoeslag. De informatie is gebaseerd op recente gegevens en richt zich op ouders, verzorgers en professionals in de kinderopvangsector.

Ontwikkeling in het Aantal Afgenomen Uren

Het totale aantal afgenomen uren kinderopvang is de afgelopen jaren gestegen. In 2023 werden er ruim 642 miljoen uren aan kinderopvang afgenomen, tegenover ongeveer 425 miljoen uren in 2017. Deze stijging is zichtbaar bij zowel kinderdagverblijven als buitenschoolse opvang. Ook het gemiddelde aantal afgenomen uren per kind is toegenomen. In 2023 werd er gemiddeld 610 uur kinderopvang per kind afgenomen, terwijl dit in 2017 nog 520 uur was. De stijging in het gemiddelde aantal uren per kind lijkt de laatste jaren echter af te zwakken; in 2023 was het gemiddelde aantal afgenomen uren per kind gelijk aan dat van 2022. De toename in het totale aantal afgenomen uren, ondanks een stabilisatie in het gemiddelde per kind, wordt verklaard door een groeiend aantal kinderen dat gebruik maakt van kinderopvang.

De volgende tabel geeft een overzicht van het aantal afgenomen uren voor de buitenschoolse opvang en kinderdagverblijven over de periode 2017-2023 (in duizenden):

Uurtarieven Kinderopvang

De uurtarieven voor kinderopvang zijn de afgelopen jaren gestegen, zowel het maximale uurtarief waarvoor kinderopvangtoeslag kan worden aangevraagd, als het gemiddelde werkelijke uurtarief. In 2023 bedroeg het maximale uurtarief voor buitenschoolse opvang €7,85, terwijl dit voor kinderdagverblijven €9,12 was. Het gemiddelde uurtarief voor buitenschoolse opvang was €8,42 in 2022, en voor kinderdagverblijven €9,47 in hetzelfde jaar.

Het is belangrijk op te merken dat het gemiddelde werkelijke uurtarief hoger is dan het maximale uurtarief waarvoor toeslag kan worden aangevraagd. Dit betekent dat ouders vaak een deel van de kosten zelf moeten betalen, zelfs als ze recht hebben op kinderopvangtoeslag. De hoogte van het uurtarief kan variëren afhankelijk van de regio, de vraag naar kinderopvang en de grootte van de organisatie. In de Randstad, waar de huisvestingskosten hoger zijn en de vraag naar kinderopvang groot is, zijn de uurtarieven doorgaans hoger.

De volgende tabel geeft een overzicht van de maximale en gemiddelde uurtarieven over de periode 2017-2023 (in euro’s):

Kinderopvangtoeslag: Financiële Ondersteuning

Om de kosten van kinderopvang te verlichten, biedt de overheid kinderopvangtoeslag. Deze toeslag is bedoeld voor werkende ouders of ouders die een opleiding, een inburgeringscursus of een traject naar werk volgen. De hoogte van de toeslag is afhankelijk van het inkomen, het aantal kinderen en de soort opvang. Ouders kunnen voor maximaal 230 uur per maand kinderopvangtoeslag ontvangen.

De kinderopvangtoeslag wordt berekend op basis van een percentage van de maximum uurprijs. Het bedrag dat daadwerkelijk wordt vergoed, hangt af van het inkomen van de ouders. De Belastingdienst voert de kinderopvangtoeslag uit en biedt informatie over de voorwaarden en de mogelijkheid om een proefberekening te maken.

Gemeentelijke Financiering en Specifieke Situaties

In sommige gevallen kunnen gemeenten (een deel van) de kosten van kinderopvang financieren. Dit kan in de volgende situaties:

• Voorschoolse Educatie (VE): Voor peuters die een risico lopen op een (taal)achterstand.
• Peuteraanbod: Voor peuters die niet in aanmerking komen voor opvang met kinderopvangtoeslag of voorschoolse educatie. In dit geval biedt de gemeente een gesubsidieerd peuteraanbod voor een aantal (korte) dagdelen per week.

Toekomstige Ontwikkelingen: Verhoging Toeslag in 2025

Voor 2025 is een verhoging van de kinderopvangtoeslag aangekondigd, waardoor veel werkende ouders minder geld kwijt zullen zijn aan kinderopvang. In 2025 wordt een toeslag vergoed over een maximumuurtarief van €10,71 voor kinderopvang. Het is belangrijk te onthouden dat de daadwerkelijke kosten voor ouders afhankelijk zijn van het uurtarief van de gekozen kinderopvang en het gezinsinkomen.

Verschillen in Uurtarieven en Vergoeding

Het uurtarief dat ouders voor kinderopvang betalen, kan variëren. Factoren die hierop van invloed zijn, zijn de regio, de vraag naar kinderopvang en de grootte van de organisatie. De vergoeding via de kinderopvangtoeslag is gebaseerd op het maximumuurtarief dat wordt vergoed, wat per type opvang verschilt: €10,71 voor een kinderdagverblijf, €9,52 voor buitenschoolse opvang en €8,10 voor gastouderopvang (alle bedragen voor 2025). Als het uurtarief van de kinderopvang hoger is dan het maximumuurtarief, wordt er geen toeslag vergoed over het verschil.

Conclusie

Het gebruik van kinderopvang in Nederland is de afgelopen jaren toegenomen, evenals de kosten hiervan. De kinderopvangtoeslag biedt financiële ondersteuning aan werkende ouders, maar de daadwerkelijke kosten voor ouders zijn afhankelijk van hun inkomen en het uurtarief van de gekozen opvang. Gemeenten kunnen in specifieke situaties aanvullende financiering bieden. De aangekondigde verhoging van de kinderopvangtoeslag in 2025 zal voor veel ouders een positieve impact hebben op de betaalbaarheid van kinderopvang. Het is belangrijk voor ouders om zich goed te informeren over de mogelijkheden voor financiële ondersteuning en de verschillende uurtarieven van kinderopvangorganisaties.

Bronnen

1. Centraal Bureau voor de Statistiek
2. Rijksoverheid - Kinderopvangtoeslag
3. 24Baby - Kosten Kinderopvang