De kinderopvang is een omgeving waar kinderen samen spelen, leren en groeien. Dit betekent ook dat er een verhoogd risico is op de verspreiding van infecties. Het is daarom van groot belang dat beroepskrachten in de kinderopvang hygiënisch en veilig handelen om de gezondheid van de kinderen te beschermen. Dit artikel geeft een overzicht van belangrijke aspecten met betrekking tot hygiëne en het omgaan met luchtweginfecties, zoals verkoudheid en kinkhoest, in de kinderopvang, gebaseerd op actuele richtlijnen en adviezen.
Hygiëne in de Kinderopvang: Algemene Principes
Een goede hygiëne is essentieel om de verspreiding van ziekten te voorkomen. Dit omvat verschillende maatregelen, zoals het correct gebruik van thermometers, huid- en wondverzorging, en algemene reiniging. Kinderen op de kinderopvang kunnen soms medische zorg nodig hebben, waardoor het belangrijk is dat beroepskrachten weten hoe zij hygiënisch kunnen handelen.
Thermometers
Het gebruik van thermometers kan leiden tot de verspreiding van ziekten als deze niet op een hygiënische manier worden gebruikt. Om dit te voorkomen, moeten de volgende normen worden nageleefd: gebruik thermometerhoesjes, maak de thermometer na elk gebruik schoon met reinigingsdoekjes of water en allesreiniger, en desinfecteer de thermometer volgens de gebruiksaanwijzing van de fabrikant.
Huid- en Wondverzorging
Bij het verzorgen van wondjes is het cruciaal om infecties te voorkomen. Bloed en wondvocht kunnen virussen bevatten, zoals hepatitis B, hepatitis C en HIV. Daarom is het belangrijk om de handen te wassen voor en na de verzorging van een wond. Bij het aanbrengen van crème uit een pot moet een spatel of tissue worden gebruikt, die na gebruik direct wordt weggegooid. Bij bloedende wonden of het opruimen van bloed moeten handschoenen worden gedragen.
Luchtweginfecties: Kinkhoest en RSV
Luchtweginfecties, zoals kinkhoest en RSV (respiratoir syncytieel virus), komen regelmatig voor in de kinderopvang. Het is belangrijk om te weten hoe deze infecties zich verspreiden en welke maatregelen genomen kunnen worden om de verspreiding te beperken.
Kinkhoest
De afgelopen maanden is er een toename van het aantal besmettingen met kinkhoest, vooral bij baby's, kinderen en oudere mensen. Kinkhoest is een zeer besmettelijke luchtweginfectie die ernstige complicaties kan veroorzaken, met name bij jonge baby's. Het Rijksvaccinatieprogramma heeft een vaccinatieschema waarin staat wanneer kinderen een vaccinatie tegen kinkhoest krijgen. Ouders kunnen het vaccinatiebewijs van hun kind in het boekje van het consultatiebureau vinden of online aanvragen.
Beroepskrachten die met baby's werken of in de zorg werken, moeten overleggen met de bedrijfsarts, hun werkgever of de GGD voordat ze weer aan het werk gaan. Als zij niet met baby's werken of in de zorg, kunnen ze gewoon aan het werk. Voor medewerkers die met kinderen jonger dan 6 maanden werken, adviseert de Gezondheidsraad om zich te laten vaccineren.
Een persoon is al besmettelijk met kinkhoest kort voordat de hoest begint, en blijft nog 3 weken besmettelijk nadat de hoest is begonnen. Het is belangrijk om ouders te verwijzen naar publieksinformatie over kinkhoest en contact op te nemen met het team Infectieziekten bij vragen of voor het melden van gevallen. Het ophangen van een deurbriefje is aan te raden wanneer er kinkhoest is vastgesteld op de school of kinderopvang.
RSV
RSV is een veelvoorkomende oorzaak van luchtweginfecties bij jonge kinderen. Bij één of meerdere gevallen van luchtweginfecties, waaronder door RSV, is het extra belangrijk om te letten op handhygiëne en nies- en hoesthygiëne van de medewerkers en kinderen, extra schoonmaken en voldoende ventilatie.
Reiniging van Speelgoed
Speelgoed dat in de mond wordt genomen, moet dagelijks worden schoongemaakt, bijvoorbeeld aan het einde van de dag. Desinfecteren met alcohol of chloor wordt afgeraden vanwege de impact op het milieu, het risico op resistentie en de toxiciteit van de middelen. Het is niet haalbaar om speelgoed na ieder contact met een kind te reinigen. Voor de jongste kinderen is het aan te raden om zoveel mogelijk kindgebonden speelgoed te gebruiken, zoals knuffels en bijtspeelgoed.
Wering van Kinderen met Klachten
Het is niet zinvol om kinderen met een luchtweginfectie, zoals verkoudheid, weg te sturen van de kinderopvang. Kinderen zijn al besmettelijk kort voordat de symptomen beginnen en hebben waarschijnlijk anderen al besmet. Contact met het virus is in de wintermaanden niet te vermijden.
Het Snottebellenbeleid en Verkoudheidsklachten
Het beleid met betrekking tot kinderen met verkoudheidsklachten, het zogenaamde "snottebellenbeleid", is recentelijk aangepast. Kinderen tussen de 4 en 12 jaar die naar het primair onderwijs gaan, moeten thuisblijven en getest worden als ze klachten hebben, zoals een loopneus, neusverkoudheid, niezen en keelpijn. Ouders moeten letten op deze symptomen. Kinderen hoeven niet thuis te blijven als ze af en toe hoesten of als ze bekende chronische luchtwegklachten hebben, zoals astma of hooikoorts, zonder koorts en benauwdheid. Kinderen van 0 tot 4 jaar mogen wel met verkoudheidsklachten naar de dagopvang en gastouderopvang.
Een kind tussen de 4 en 12 jaar moet thuisblijven in afwachting van de testuitslag. Als de uitslag negatief is, mag het kind weer naar school. Het kind moet wel thuisblijven als er iemand in huis besmet is of als die persoon naast milde coronaklachten ook koorts heeft en/of benauwd is. Een kind met klachten dat niet is getest, mag weer naar de kinderopvang of school als het 24 uur volledig klachtenvrij is. Als een kind met milde klachten zeven dagen na de eerste ziektedag nog steeds dezelfde klachten heeft, mag het ook weer naar school.
Luchtkwaliteit en Locatie van Kinderopvang
De luchtkwaliteit rondom kinderopvanglocaties is een belangrijk aandachtspunt. Voor nieuwe scholen en kinderopvang binnen 100 meter vanaf een rijksweg en binnen 50 meter vanaf een drukke stedelijke weg geldt een "nee-tenzij" benadering. Dit betekent dat er zwaarwegende redenen moeten zijn om toch voor een locatie binnen deze zones te kiezen. Het plan moet ter advisering worden voorgelegd aan de GGD, ongeacht de ligging van de locatie. In de toelichting van het plan moet worden ingegaan op het advies van de GGD.
Conclusie
Hygiëne en het omgaan met luchtweginfecties zijn cruciale aspecten van de kinderopvang. Door het naleven van hygiënische normen, het correct omgaan met luchtweginfecties zoals kinkhoest en RSV, en het toepassen van het aangepaste snottebellenbeleid, kunnen beroepskrachten in de kinderopvang bijdragen aan de gezondheid en het welzijn van de kinderen. Het is belangrijk om op de hoogte te blijven van de actuele richtlijnen en adviezen van het RIVM en de GGD.
