De financiering van kinderopvang in Nederland is een complex systeem, waarbij verschillende belastingen, toeslagen en gemeentelijke regelingen een rol spelen. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste financiële aspecten van kinderopvang, gericht op ouders en kinderopvangorganisaties. De informatie is gebaseerd op beschikbare gegevens en richtlijnen, met aandacht voor mogelijke valkuilen en kansen.
Belastingen bij Kinderopvang
Kinderopvangorganisaties dienen rekening te houden met verschillende belastingen. De drie belangrijkste zijn vennootschapsbelasting, omzetbelasting en loonbelasting.
Vennootschapsbelasting is relevant voor zowel besloten vennootschappen (bv’s) als stichtingen. Hoewel sommige stichtingen ten onrechte aannemen dat zij geen vennootschapsbelasting verschuldigd zijn, is dit niet altijd het geval. Een stichting is belastingplichtig indien zij een onderneming drijven, wat vaak het geval is bij kinderopvangorganisaties die deelnemen aan het economisch verkeer en een winststreven hebben. Dit is ook de visie van de staatssecretaris. Het is daarom belangrijk voor kinderopvangorganisaties om hun activiteiten zorgvuldig in beeld te hebben, met name als het gaat om voor- en vroegschoolse educatie.
Omzetbelasting speelt een rol bij het in- en uitleen van personeel en zzp’ers. Het uitlenen van personeel aan bijvoorbeeld onderwijsinstellingen is in principe belast met btw, ook als het gaat om de inzet als onderwijsassistent. Om btw-heffing te voorkomen, kunnen gelieerde stichtingen een fiscale eenheid vormen of een ‘overeenkomst kosten voor gemene rekening’ opstellen, maar hieraan zijn strikte voorwaarden verbonden.
Loonbelasting is van toepassing op zowel personeel als vrijwilligers.
Kinderopvangtoeslag: Voor Wie en Hoeveel?
De kinderopvangtoeslag is bedoeld voor ouders die beiden werken of een opleiding, een inburgeringscursus of een traject naar werk volgen. De toeslag bedraagt een percentage van de maximum uurprijs en is afhankelijk van het inkomen, het aantal kinderen en de soort opvang. Per kind kunnen ouders voor maximaal 230 uur per maand kinderopvangtoeslag ontvangen. De overheid stelt de toeslagen jaarlijks opnieuw vast.
Ouders betalen altijd een eigen bijdrage, die gelijk is aan de kosten na aftrek van de kinderopvangtoeslag. De aanvraag voor de kinderopvangtoeslag kan via Mijn toeslagen op de website van de Belastingdienst worden ingediend. Het is raadzaam om de toeslag zo snel mogelijk aan te vragen, zodra het contract met de opvang is getekend, maar nadat het kind is geboren en een burgerservicenummer heeft. Een te late aanvraag kan leiden tot verlies van recht op toeslag.
Aanvraagprocedure Kinderopvangtoeslag
De aanvraagprocedure verloopt via Mijn toeslagen. Na het inloggen kan de aanvraag worden gestart en de vragen worden beantwoord. Sommige gegevens zijn al voor ingevuld. Na het versturen van de aanvraag ontvangt de aanvrager meestal binnen vijf weken een brief met de post en in de Berichtenbox. Voor het eerste kind moet de kinderopvangtoeslag worden aangevraagd; voor volgende kinderen volstaat een wijziging doorgeven.
Gemeentelijke Financiering en Regelingen
In sommige gevallen betaalt de gemeente (een deel van) de kosten van de kinderopvang voor ouders. Dit gebeurt vaak in de volgende situaties:
- Voorschoolse educatie (VE): Als de peuter risico loopt op een (taal)achterstand.
- Peuteraanbod: Als de peuter niet in aanmerking komt voor opvang met kinderopvangtoeslag of voorschoolse educatie. In dit geval biedt de gemeente een gesubsidieerd peuteraanbod voor een aantal (korte) dagdelen per week.
Gemeenten kunnen specifieke regelingen hebben voor de financiering van kinderopvang. Het is daarom belangrijk om de lokale regelingen te raadplegen.
Wijzigingen Doorgeven
Veranderingen in de situatie, zoals een verandering in inkomen of het aantal uren opvang, moeten direct worden doorgegeven aan de afdeling Werk & Inkomen van de gemeente. Daarnaast is het belangrijk om de gegevens ook aan te passen bij de Belastingdienst via Mijn toeslagen, om te zorgen voor een correcte toeslag.
Aandachtspunten voor Kinderopvangorganisaties
Naast de belastingen zijn er nog andere aandachtspunten voor kinderopvangorganisaties. Zo is er een toenemende aandacht voor verduurzaming, waarbij initiatieven zoals De Groene Agenda Kinderopvang worden ondersteund. Bij investeringen in energiebesparende maatregelen kan gebruik worden gemaakt van de energie-investeringsaftrek, een aftrek van 45,5 procent van het investeringsbedrag. Het is echter belangrijk om tijdig een melding van de investering te doen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).
Het gebruik van zzp’ers is een veelvoorkomende praktijk in de kinderopvang vanwege het personeelstekort. Er is echter veel onduidelijkheid over de btw-verplichtingen van zzp’ers. De Belastingdienst stelt zich steeds vaker op het standpunt dat zzp’ers btw in rekening moeten brengen, wat kostprijsverhogend kan werken. Het is daarom belangrijk om dit aan de voorzijde goed af te stemmen.
Het uitlenen van personeel tussen kinderopvanginstellingen of aan andere instellingen, zoals onderwijsinstellingen, kan ook btw-verplichtingen met zich meebrengen. Om btw-heffing te voorkomen, kunnen fiscale eenheden worden gevormd of ‘overeenkomsten kosten voor gemene rekening’ worden opgesteld, maar hieraan zijn strikte voorwaarden verbonden.
Hulp en Advies
Bij vragen over belastingzaken kan men terecht bij het steunpunt Belastingdienst in de Stadswinkel. Medewerkers van de Belastingdienst helpen graag verder. Voor ondernemers is het ook mogelijk om te bellen met de Belastingtelefoon.
Conclusie
De financiering van kinderopvang is een complex samenspel van belastingen, toeslagen en gemeentelijke regelingen. Het is belangrijk voor zowel ouders als kinderopvangorganisaties om op de hoogte te zijn van de geldende regels en procedures. Door tijdig de juiste stappen te ondernemen en wijzigingen door te geven, kan men ervoor zorgen dat men recht heeft op de juiste toeslagen en tegemoetkomingen. Een zorgvuldige planning en administratie zijn essentieel om onverwachte naheffingen te voorkomen en optimaal te profiteren van de beschikbare mogelijkheden.
