De gemeente Rotterdam heeft een beleid en strategie ontwikkeld voor de naleving van de kwaliteitseisen binnen de kinderopvang. Dit beleid is vastgelegd in de “Nalevingsstrategie kwaliteit kinderopvang gemeente Rotterdam 2021” en wordt uitgevoerd in samenwerking met de GGD Rotterdam-Rijnmond. Deze strategie is van toepassing op alle houders van opvangvoorzieningen, waaronder kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang, gastouderbureaus en gastouderopvang binnen de gemeentegrenzen. Het doel is het waarborgen van de kwaliteit en veiligheid van de opvang, in lijn met de Wet kinderopvang (Wko).
Wettelijk Kader en Verantwoordelijkheden
De Wet kinderopvang vormt de basis voor de regelgeving omtrent kinderopvang in Nederland. Deze wet is uitgewerkt in diverse besluiten, zoals het Besluit kwaliteit kinderopvang, het Besluit landelijk register kinderopvang en het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie. Deze regelgeving stelt eisen aan verschillende aspecten van de kinderopvang, waaronder het pedagogisch klimaat, personeel, groepsgrootte, veiligheid, gezondheid en de accommodatie.
De gemeente Rotterdam is verantwoordelijk voor het toezicht op en de handhaving van deze eisen. Conform artikel 1.61 van de Wko heeft het college van burgemeester en wethouders de directeur publieke gezondheid van de GGD aangewezen als toezichthouder. De Inspectie van het Onderwijs houdt interbestuurlijk toezicht op de uitvoering van de register-, toezichts- en handhavingstaken door de gemeente en de GGD. Jaarlijks rapporteren het college en de GGD hierover aan de Inspectie.
Handhaving en Nalevingsstrategie
Het handhavingsbeleid van de gemeente Rotterdam is primair gericht op herstel. Dit betekent dat de focus ligt op het beëindigen van situaties die in strijd zijn met de wet en het stimuleren van houders van opvangvoorzieningen om te voldoen aan de voorschriften van de Wko. Herstelmaatregelen zijn bedoeld om houders te bewegen de wet- en regelgeving na te leven en dit te blijven doen. Naast herstel kan een overtreding ook bestraft worden met een bestuurlijke boete.
De “Nalevingsstrategie kwaliteit kinderopvang Rotterdam 2021” beschrijft de aanpak van de gemeente om de naleving van de kwaliteitseisen te waarborgen. Deze strategie is van kracht sinds 12 januari 2021 en is vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. De taken en bevoegdheden van het college met betrekking tot de registervoering en handhaving zijn gemandateerd aan het cluster Maatschappelijke Ontwikkeling, Directie Sport, Onderwijs & Cultuur, Afdeling Onderwijs.
Toezicht door de GGD Rotterdam-Rijnmond
De GGD Rotterdam-Rijnmond voert jaarlijks inspecties uit bij alle vormen van kinderopvang in de regio, waaronder kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang, gastouderopvang en gastouderbureaus. Tijdens deze inspecties wordt gecontroleerd of de organisaties voldoen aan de eisen van de Wet kinderopvang.
De GGD maakt gebruik van een veilig systeem, MOVEit, voor het uitwisselen van vertrouwelijke informatie. Houders van kinderopvangvoorzieningen kunnen via dit systeem veilig privacygevoelige bestanden naar de toezichthouders sturen. Voor het gebruik van MOVEit kan men contact opnemen met [email protected] om een handleiding en wachtwoord te ontvangen.
Indien er ontevredenheid bestaat over het toezicht door een inspecteur, kan dit eerst met de inspecteur worden besproken. Indien dit niet tot een oplossing leidt, kan een klacht worden ingediend bij de GGD Rotterdam-Rijnmond.
Specifieke Vormen van Kinderopvang in Rotterdam
In Rotterdam zijn verschillende vormen van kinderopvang beschikbaar, waaronder:
- Kinderdagopvang: Deze vorm van opvang is bedoeld voor kinderen van 0 tot 4 jaar. Kinderen worden opgevangen in een vaste groep, waarbij de groepsgrootte afhankelijk is van de leeftijd van de kinderen en de beschikbare ruimte. De pedagogisch medewerkers in de kinderopvang hebben minimaal een mbo-opleiding op niveau 3.
- Peutergroepen: Veel kinderdagverblijven bieden ook peutergroepen aan voor kinderen van 2 tot 4 jaar, waar zij kunnen spelen en leren.
- Buitenschoolse opvang: Deze opvang is bedoeld voor kinderen die naar de basisschool gaan.
- Gastouderopvang: Kinderen worden opgevangen bij een gastouder thuis.
- Kinderopvang Plus: Deze vorm van opvang is bedoeld voor kinderen van 0 tot 13 jaar die extra begeleiding, aandacht en zorg nodig hebben, bijvoorbeeld vanwege gedragsproblemen, leerproblemen of problemen met sociaal contact. Kinderopvang Plus is tijdelijk en heeft als doel om kinderen voor te bereiden op deelname aan reguliere kinderopvang of het onderwijs. Ouders kunnen hun kind aanmelden bij een Plusopvanglocatie, vaak na advies van een zorgaanbieder of kinderopvangprofessional.
Uitdagingen en Initiatieven rondom Personeel
De kinderopvangsector kampt, net als het onderwijs, met personeelskrapte. In Rotterdam is een aanpak ontwikkeld om dit probleem aan te pakken, als onderdeel van de Rotterdamse Aanpak Lerarentekort. Kinderopvangorganisaties hebben eind 2021 samen met de gemeente een aantal mogelijke oplossingen bedacht, resulterend in een concreet actieplan.
De strategie omvat vier actielijnen:
- Instroom vergroten: Het aantrekken van meer mensen naar de kinderopvangsector.
- Uitstroom beperken: Het behouden van bestaand personeel.
- Imago versterken: Het verbeteren van het imago van werken in de kinderopvang.
- Samenwerken: Het stimuleren van samenwerking tussen kinderopvangorganisaties, gemeentes en onderwijsinstellingen.
Daarnaast wordt er gelobbyd voor aanpassingen in wet- en regelgeving om de sector aantrekkelijker te maken.
Samenspeelgroepen
Voor ouders die graag samen met hun kind willen spelen en andere ouders willen ontmoeten, zijn er samenspeelgroepen in Rotterdam. Deze groepen zijn bedoeld voor ouders en hun kinderen van 0 tot 2,5 jaar en zijn gratis toegankelijk. Er zijn samenspeelgroepen in heel Rotterdam, ook voor ouders die de Nederlandse taal nog niet spreken.
Conclusie
De gemeente Rotterdam heeft een duidelijke strategie en beleid voor het toezicht op en de handhaving van de kwaliteitseisen binnen de kinderopvang. De samenwerking tussen de gemeente en de GGD Rotterdam-Rijnmond is essentieel voor het waarborgen van de veiligheid en kwaliteit van de opvang. Verschillende vormen van kinderopvang zijn beschikbaar om aan de diverse behoeften van kinderen en ouders te voldoen. De uitdagingen rondom personeelstekorten worden aangepakt door middel van een breed scala aan initiatieven, gericht op het vergroten van de instroom, het beperken van de uitstroom, het versterken van het imago en het stimuleren van samenwerking.
