Innovatie en Kwaliteit in Vroegschoolse Educatie: Lessen uit Reggio Emilia en de Nederlandse Context
september 5, 2025
De kinderopvangsector staat voor een continue behoefte aan gekwalificeerd personeel. Dit artikel beschrijft de mogelijkheden en voorwaarden voor de formatieve inzet van pedagogisch professionals in opleiding, evenals de vereisten voor kwalificatie en de rol van stages binnen de organisatie Kinderopvang Dikke Maatjes. De informatie is gebaseerd op beleidsdocumenten en richtlijnen met betrekking tot stagebegeleiding en personeelskwalificatie.
Om als pedagogisch professional in de dagopvang, peuteropvang en buitenschoolse opvang (BSO) te werken, is een specifiek diploma vereist. De diploma’s die aan deze eis voldoen, zijn vastgelegd in bijlage 13.1 en moeten zijn behaald bij een onderwijsinstelling die voldoet aan de eisen van de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) of de Wet Hoger en Wetenschappelijk Onderwijs (WHW). De lijst met kwalificerende diploma’s is beschikbaar voor raadpleging.
Pedagogisch professionals die nog bezig zijn met hun babyscholing kunnen onder bepaalde voorwaarden formatief worden ingezet op een groep met 0-jarige kinderen. Deze formatieve inzet is toegestaan indien er ten minste één volledig gekwalificeerde beroepskracht aanwezig is die specifiek is opgeleid voor de begeleiding van 0-jarigen. Daarnaast moet de medewerker aantoonbaar ingeschreven staan voor de babyscholing.
De periode waarin formatieve inzet is toegestaan, is begrensd. De inzet mag starten maximaal drie maanden voordat de scholing begint en eindigt maximaal zes maanden nadat de medewerker met de scholing is begonnen. Na deze periode is formatieve inzet alleen mogelijk als de medewerker een bewijs kan overleggen van succesvolle afronding van de babyscholing.
Kinderopvang Dikke Maatjes heeft een stagebeleid ontwikkeld dat bijdraagt aan de erkenning als leerbedrijf door SBB (Het kenniscentrum voor leren in de praktijk voor zorg, welzijn en sport). Deze erkenning maakt het mogelijk om stagiaires te begeleiden die de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) en de beroepsopleidende leerweg (BOL) volgen. Een voorwaarde voor deze erkenning is het beschikken over gekwalificeerd personeel en een helder omschreven stagebeleid.
Het stagebeleid is bedoeld om duidelijkheid te bieden aan zowel stagiaires als stagebegeleiders. Het beschrijft de verwachtingen van de organisatie ten opzichte van de stagiair en wat de stagiair van de organisatie kan verwachten. Het beleid is opgesteld door Sharon Sopaheluwakan in 2010 en wordt jaarlijks aangepast aan nieuwe richtlijnen.
Kinderopvang Dikke Maatjes heeft verschillende belangen die van invloed zijn op het stagebeleid. Een belangrijk maatschappelijk belang is het opleiden van kwalitatief goed geschoold personeel en het zorgdragen voor de aanvoer van toekomstige medewerkers in de kinderopvang. Daarnaast heeft de organisatie zelf een belang bij het betrekken van stagiaires bij interne vacatures.
Van de onderwijsinstelling worden specifieke verwachtingen geformuleerd. Deze omvatten een goede onderlinge communicatie, duidelijke informatie over de stageperiode en de stagiaire, en goed voorbereide stagiaires. De organisatie verwacht dat de opleiding respecteert dat zij het recht behoudt om stagiaires wel of niet aan te nemen en stages voortijdig te beëindigen. Duidelijkheid over de beoordeling van de stagiaire, inclusief verantwoordelijkheden en eindtermen, is eveneens essentieel. Tot slot wordt verwacht dat de onderwijsinstelling communiceert over het aanbod van stagiaires.
De werving en selectie van stagiaires verloopt in overleg tussen de school of het stagebureau, de praktijkopleider en de personeelsmanager (PM’er) van Kinderopvang Dikke Maatjes. Stagiaires worden altijd geplaatst in overleg met deze functionarissen.
Stagiaires zijn verplicht tot geheimhouding. Persoonlijke gegevens van kinderen, ouders en de instelling mogen niet naar buiten worden gebracht, ook niet na afloop van de stage.
Tijdens een introductiegesprek worden verschillende onderwerpen besproken, waaronder de geschiedenis en organisatie van Kinderopvang Dikke Maatjes, de motivatie van de stagiaire voor het beroep, eerdere ervaringen met kinderen, interesses, vragen over het beroep, en verwachtingen van de begeleiding. Ook worden de taken en verantwoordelijkheden besproken, evenals het inwerkprogramma en de huisregels van de organisatie. De huisregels omvatten onder andere het verbod op het meenemen van jassen, tassen en mobiele telefoons naar de groep, en het naleven van hygiëneregels.
Stagiaires Helpende Zorg en Welzijn kunnen, afhankelijk van hun opleidingsjaar, worden ingezet in de keuken of op de groep. Eerstejaars stagiaires kunnen zowel facilitaire taken uitvoeren als taken op de groep, zoals keukenhulp. Tweedejaars stagiaires worden ingezet in de keuken of op de groep, afhankelijk van hun specialisatie. Soms is een combinatie van werkzaamheden in de keuken en op de groep mogelijk.
De taken van stagiaires Helpende Zorg en Welzijn omvatten onder andere het schoonhouden van groepsruimtes en centrale ruimtes.
Pedagogisch professionals in de kinderopvang zijn verantwoordelijk voor het begeleiden van kinderen, zowel in groepsverband als individueel. Ze moeten kennis hebben van en toepassen van pedagogische principes en een stimulerende omgeving creëren. Het signaleren en observeren van kinderen, inclusief het bijhouden van observatielijsten, logboeken en plakboeken, is een belangrijk onderdeel van hun taken.
Daarnaast moeten ze activiteiten plannen en uitvoeren, ouderoverdracht verzorgen, deelnemen aan werkoverleg, en zorgen voor een nette en opgeruimde werkruimte. Ze moeten ook werken volgens de risico-inventarisatie en de inhoud van de oudermap kennen om ouders goed te kunnen informeren.
Een goede samenwerking en communicatie met collega’s is essentieel. Pedagogisch professionals moeten afstemmen over de dagindeling en de verdeling van de werkzaamheden, en zorgdragen voor een goede overdracht van informatie. Regelmatig deelnemen aan werkoverleg is hierbij belangrijk.
De organisatie investeert in de deskundigheid van haar personeel, inclusief stagiaires, door begeleiding en instructie te bieden. Dit draagt bij aan de kwaliteit van de opvang en de ontwikkeling van toekomstig personeel.
Kinderopvang Dikke Maatjes heeft vijf vestigingen en vangt ongeveer 150 kinderen per dag op. De organisatie wordt geleid door Algemeen Directeur Hans Hendriksma en Leidinggevende Sharon Sopaheluwakan, die beschikt over een MDGO-AW certificaat en een cursus Stagebegeleiding heeft gevolgd. De organisatie werkt samen met verschillende onderwijsinstellingen, waaronder Nova college en diverse middelbare scholen in de regio Kennemerland.
Het stagebeleid van Kinderopvang Dikke Maatjes is gericht op het aantrekken, begeleiden en ondersteunen van stagiaires om te investeren in de kwaliteit van de kinderopvang en de aanvoer van gekwalificeerd personeel. De formatieve inzet van pedagogisch professionals in opleiding is mogelijk onder strikte voorwaarden, waarbij de aanwezigheid van gekwalificeerde begeleiders en een beperkte tijdsduur essentieel zijn. Een heldere communicatie met de onderwijsinstellingen en een zorgvuldige selectie van stagiaires zijn belangrijke aspecten van dit beleid.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet