Parallel Ouderschap: Een Overzicht voor Ouders en Verzorgers
juni 28, 2025
Het rotavirus is een veelvoorkomende oorzaak van maag- en darminfecties bij jonge kinderen. Bijna ieder kind maakt voor het vijfde levensjaar een infectie met dit virus door. Deze infectie kan leiden tot ernstige diarree en braken, en in sommige gevallen tot uitdroging die ziekenhuisopname vereist. Sinds 1 januari 2024 is de rotavirusvaccinatie opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma, wat een belangrijke stap is in de preventie van deze ziekte. Dit artikel geeft een overzicht van het rotavirus, de symptomen, preventieve maatregelen en de beschikbare behandeling.
Wat is het Rotavirus?
Het rotavirus is een virus dat de maag en darmen aantast. De naam is afgeleid van het Latijnse woord ‘rota’, wat ‘wiel’ betekent, omdat het virus onder een microscoop een wielvormige structuur vertoont. Het virus is zeer besmettelijk en verspreidt zich gemakkelijk via de ontlasting van een besmet persoon. Zelfs goede hygiëne en schoon drinkwater bieden geen volledige bescherming tegen besmetting. Het rotavirus komt wereldwijd voor en veroorzaakt de meeste gevallen van diarree bij kinderen jonger dan vijf jaar.
Besmetting en Verspreiding
De verspreiding van het rotavirus gebeurt voornamelijk via de orale route, door het inslikken van besmette materialen. Dit kan gebeuren door contact met besmette oppervlakken, zoals speelgoed, deurklinken of via de handen. Het virus kan lange tijd overleven, vooral bij lage temperaturen, waardoor het in de wintermaanden vaker voorkomt. Een besmet persoon is besmettelijk vanaf het moment dat de symptomen beginnen en dit kan ongeveer een week duren.
Symptomen van een Rotavirusinfectie
De symptomen van een rotavirusinfectie beginnen meestal met koorts, gevolgd door braken en diarree. De diarree kan waterdun zijn en tien tot twintig keer per dag voorkomen. Naast deze hoofdsymptomen kunnen kinderen ook last hebben van hoofdpijn, hangerigheid en een algemeen gevoel van zwakte. De duur van de symptomen varieert, maar het braken duurt meestal een paar dagen, terwijl de diarree tot een week kan aanhouden. Een belangrijke complicatie van een rotavirusinfectie is uitdroging, wat vooral gevaarlijk kan zijn voor baby’s en jonge kinderen.
Risicogroepen
Hoewel bijna alle kinderen voor hun vijfde verjaardag met het rotavirus in aanraking komen, zijn bepaalde groepen kinderen kwetsbaarder voor een ernstig verloop van de infectie. Dit zijn onder andere:
- Kinderen geboren bij een zwangerschapsduur van minder dan 37 weken.
- Kinderen met een geboortegewicht van minder dan 2500 gram.
- Kinderen met een medische aandoening die het risico op ernstige ontregeling bij braken en/of diarree verhoogt.
Jaarlijks worden in Nederland ongeveer 3500 kinderen opgenomen in het ziekenhuis vanwege een rotavirusinfectie, waarvan de meeste tussen de 6 maanden en 2 jaar oud zijn. Er overlijden jaarlijks ongeveer 5 tot 7 kinderen aan de gevolgen van deze infectie, voornamelijk binnen de risicogroepen.
Preventie van Rotavirusinfectie
Er zijn verschillende maatregelen die genomen kunnen worden om de verspreiding van het rotavirus te voorkomen:
- Goede hygiëne: Regelmatig en grondig handen wassen met water en zeep, vooral na toiletbezoek, voor het bereiden van eten en na het verschonen van luiers.
- Vaccinatie: Sinds 2024 is de rotavirusvaccinatie opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Baby’s krijgen het vaccin in de vorm van druppels in de mond, twee keer, met vier weken ertussen. Het eerste vaccin moet voor de leeftijd van 12 weken gegeven worden.
- Desinfectie: Regelmatig desinfecteren van oppervlakken en speelgoed, vooral in kinderdagverblijven en andere omgevingen waar veel kinderen samenkomen.
- Voorkomen van kruisbesmetting: Vermijd het delen van bestek, glazen en andere persoonlijke spullen.
Behandeling van een Rotavirusinfectie
Er is geen specifiek medicijn om het rotavirus te bestrijden. De behandeling is gericht op het verlichten van de symptomen en het voorkomen van uitdroging. Belangrijke maatregelen zijn:
- Voldoende vochtinname: Geef het kind regelmatig kleine slokjes water, thee of een orale rehydratatie oplossing (ORS) om uitdroging te voorkomen.
- Dieet: Geef het kind licht verteerbaar voedsel, zoals gekookte groenten, soep en droog brood. Vermijd zuivelproducten, gefrituurd voedsel en zoute of gekruide gerechten.
- Rust: Zorg ervoor dat het kind voldoende rust krijgt om te herstellen.
In ernstige gevallen, wanneer het kind ernstig uitgedroogd is en niet in staat is om voldoende vocht binnen te houden, kan ziekenhuisopname noodzakelijk zijn. In het ziekenhuis kan het kind via een sonde of infuus worden gehydrateerd.
Rotavirusvaccinatie
De rotavirusvaccinatie is een effectieve manier om de ernst van de infectie te verminderen en ziekenhuisopnames te voorkomen. Het vaccin wordt toegediend via druppels in de mond en is veilig voor de meeste baby’s. Het vaccin is niet geschikt voor kinderen jonger dan 6 weken, ouder dan 32 weken, of met een voorgeschiedenis van darminvaginatie of SCID (Severe Combined Immune Deficiency).
Het vaccin biedt bescherming voor minimaal 3 jaar, wat voldoende is om kinderen te beschermen op de leeftijd waarop ze het meest kwetsbaar zijn. In landen waar de rotavirusvaccinatie onderdeel is van het nationale vaccinatieprogramma, is het aantal ziekenhuisopnames en sterfgevallen door rotavirusinfecties aanzienlijk gedaald.
Wanneer een Arts Raadplegen?
Het is belangrijk om een arts te raadplegen in de volgende gevallen:
- Het kind is suf en reageert niet goed.
- Het kind kan niets binnenhouden, zelfs geen water.
- Het kind plast meer dan een halve dag niet of de urine is donkergeel tot bruin van kleur.
- De ogen van het kind staan dof en lijken dieper in hun kassen te liggen.
- De symptomen houden langer dan drie dagen aan in dezelfde hevigheid.
- Het kind huilt zonder tranen.
- U maakt zich zorgen over de toestand van uw kind.
Conclusie
Het rotavirus is een veelvoorkomende en potentieel ernstige infectie bij jonge kinderen. Preventieve maatregelen, zoals goede hygiëne en vaccinatie, zijn essentieel om de verspreiding van het virus te voorkomen en de ernst van de infectie te verminderen. Bij symptomen is het belangrijk om voldoende vocht te geven en een arts te raadplegen indien nodig. De opname van de rotavirusvaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma is een belangrijke stap in de bescherming van jonge kinderen tegen deze ziekte.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
