Kosten van Kinderopvang in Nederland: Een Overzicht voor Ouders
september 5, 2025
De kinderopvangsector en de bijbehorende financiële ondersteuning voor ouders ondergaan voortdurende veranderingen. Dit artikel biedt een overzicht van de huidige regelingen rondom kinderopvangtoeslag, tegemoetkomingen voor sluitingsperiodes, en toekomstige ontwikkelingen, gebaseerd op beschikbare informatie.
In Nederland is kinderopvangtoeslag beschikbaar voor werkende ouders of ouders die een opleiding, inburgeringscursus of traject naar werk volgen. De hoogte van de toeslag is afhankelijk van het inkomen, het aantal kinderen en de gekozen vorm van opvang. Ouders betalen altijd een eigen bijdrage, het verschil tussen de totale kosten en de ontvangen toeslag. Informatie over de toekenning en aanvraag van de toeslag is beschikbaar via de Belastingdienst. De overheid stelt de toeslagpercentages jaarlijks opnieuw vast.
Ouders die tijdens de sluitingsperiode van de buitenschoolse opvang (21 december 2021 tot 9 januari 2022) kinderopvangtoeslag ontvingen en de eigen bijdrage doorbetaalden, kunnen aanspraak maken op een tegemoetkoming van de overheid. De hoogte van deze tegemoetkoming werd bepaald op basis van de kinderopvangtoeslaggegevens en werd medio 2022 uitgekeerd. Ouders die gebruikmaken van gemeentelijke buitenschoolse opvang kunnen de tegemoetkoming bij hun gemeente aanvragen. Ouders die zonder overheidsvergoeding gebruikmaken van de buitenschoolse opvang konden via de website van de rijksoverheid meer informatie vinden.
Daarnaast is er een additionele tegemoetkoming voor ouders die een te lage tegemoetkoming hebben ontvangen voor het doorbetalen van de eigen bijdrage tijdens de eerste en/of tweede sluiting van de kinderopvang. Voor deze tegemoetkoming hoefde geen aanvraag te worden ingediend, maar was het wel noodzakelijk om de kinderopvangtoeslaggegevens voor 2021 en 2022 te actualiseren vóór 30 april 2022. De uitbetaling van deze tegemoetkoming vond automatisch plaats op de betaalrekening van de ouders.
Het kabinet zet in op een verhoging van de kinderopvangtoeslagpercentages, met name voor middeninkomens, om de kinderopvang beter betaalbaar te maken. Deze verhoging, die in 2025 van start gaat, is bedoeld voor huishoudens met een verzamelinkomen tussen de € 29.393 en € 159.224. De verhoging heeft ook als doel de arbeidsparticipatie te stimuleren, doordat het aantrekkelijker wordt om meer uren te gaan werken. Bovendien vergroot het de toekenningszekerheid, aangezien ongeveer 37.000 extra huishoudens vanaf 2025 een inkomensonafhankelijke vergoeding van 96% zullen ontvangen. Dit betekent dat kleine veranderingen in het inkomen minder snel leiden tot een lagere toeslag.
Om verbeteringen in de kinderopvangsector te bekostigen, worden de maximum uurprijzen in 2025 met € 0,04 minder geïndexeerd. Deze middelen worden ingezet voor:
Voor 2025 is € 1,1 miljoen beschikbaar voor de coördinatie van het toezicht op de kinderopvang door de Stichting Projectenbureau Publieke Gezondheid van de Vereniging van Publieke Gezondheid en Veiligheid Nederland (PGV). Daarnaast is € 8,7 miljoen bestemd voor de uitvoering door DUO van het beheer, onderhoud en ontwikkeling van het Landelijk Register Kinderopvang (LRK), het Personenregister Kinderopvang (PRK) en het Register Buitenlandse Kinderopvang (RBK). Een bedrag van € 23,9 miljoen is gereserveerd voor de compensatie aan gemeenten voor het kwijtschelden van publieke schulden in het kader van de hersteloperatie Kinderopvangtoeslag.
Voor de BES-eilanden (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) is de Wet kinderopvang BES aangenomen. Deze wet heeft als doel de kwaliteit en financiële toegankelijkheid van de kinderopvang te verbeteren. De wet zal naar verwachting per 1 juli 2025 in werking treden. Er wordt gewerkt aan een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) waarin nadere regels worden opgenomen over financiering en kwaliteit. De tijdelijke subsidieregeling Financiering Kinderopvang Caribisch Nederland wordt verlengd tot de wet van kracht is. De subsidiebedragen voor dagopvang en gastouders worden in 2025 en volgende jaren verhoogd. Het programma BES(t) 4 kids wordt verlengd tot en met 2028, met jaarlijks € 1,25 miljoen extra.
De ontvangsten uit de kinderopvangtoeslag bestaan uit drie componenten: algemene ontvangsten (eigen bijdrage deelnemers), terugontvangsten (terugvorderingen toeslag) en de werkgeversbijdrage. De terugontvangsten uit terugvorderingen van kinderopvangtoeslag zullen naar verwachting afnemen als gevolg van het nieuwe financieringsstelsel.
De arbeidsparticipatie van vrouwen (15-75 jaar) bleef in 2023 stabiel op 27,9%, terwijl de participatie van mannen (15-75 jaar) licht daalde naar 36,0%. De arbeidsparticipatie van moeders met jonge kinderen (0-11 jaar) steeg licht naar 28,2%, terwijl die van vaders met jonge kinderen (0-11 jaar) stabiel bleef op 40,0%.
In sommige gevallen kunnen gemeenten (een deel van) de kosten van de kinderopvang financieren, bijvoorbeeld in het kader van voorschoolse educatie (VE) voor peuters met een risico op een (taal)achterstand, of via een gesubsidieerd peuteraanbod voor peuters die niet in aanmerking komen voor reguliere opvang met toeslag.
De gemeente Groesbeek had in 2015 een beleidsregel voor aanvullende compensatie van de eigen bijdrage kosten kinderopvang voor doelgroepouders, bovenop de kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst, gefinancierd vanuit het Participatiebudget.
De regelingen rondom kinderopvangtoeslag en compensaties zijn complex en ondergaan voortdurende veranderingen. Het kabinet zet in op betaalbaarheid en kwaliteit van de kinderopvang, met verhogingen van de toeslagpercentages, investeringen in de sector en specifieke regelingen voor de BES-eilanden. Ouders kunnen voor actuele informatie en aanvragen terecht bij de Belastingdienst en hun gemeente. Het is belangrijk om op de hoogte te blijven van de wijzigingen om optimaal gebruik te kunnen maken van de beschikbare financiële ondersteuning.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet