Stijgende Kinderopvangtarieven en de Financiële Positie van Ouders in 2024
september 5, 2025
De huidige situatie in Oekraine brengt enorme risico’s met zich mee voor de bevolking, in het bijzonder voor kinderen. Evacuatie uit conflictgebieden is een complexe en gevaarlijke operatie, waarbij de veiligheid van kinderen en verzorgers voortdurend in gevaar is. Dit artikel beschrijft de uitdagingen bij de evacuatie van kinderen uit Oekraine, de inspanningen die worden geleverd door organisaties zoals SOS Kinderdorpen, en de impact van de oorlog op kinderen en hun families. De informatie is gebaseerd op de ervaringen en observaties van Darya Kasyanova, programma-ontwikkelingsdirecteur van SOS Kinderdorpen Oekraine, en de rapportages van de organisatie.
De evacuatie van kinderen uit risicozones in Oekraine is een kwestie van leven of dood. Mensen die evacuaties ondersteunen riskeren hun eigen leven, aangezien evacuatie vaak plaatsvindt terwijl er nog geschoten wordt. Er is een keuze tussen het risico lopen geïsoleerd te raken in een geblokkeerde stad zonder essentiële voorzieningen zoals elektriciteit, medicijnen en verwarming, of het risico nemen te evacueren onder vuur. De situatie is bijzonder acuut in steden als Vorzel, in de buurt van Kiev, waar een babytehuis met ongeveer 50 kinderen al vijf dagen geïsoleerd was, zonder contact met de buitenwereld.
De onvoorspelbaarheid van de oorlog maakt de planning en uitvoering van evacuaties uiterst moeilijk. Zelfs wanneer humanitaire corridors worden onderhandeld tussen de Oekraïense regering en de Russische Federatie, is er geen garantie dat ze veilig zijn. Russische troepen kunnen het vuur openen op bussen met mensen of op voetgangers tijdens de evacuatie.
Voorafgaand aan de escalatie van het conflict in februari 2024, had SOS Kinderdorpen al stappen ondernomen om de evacuatie van kinderen uit potentiële risicogebieden te plannen. In december 2023 werd begonnen met het in kaart brengen van alle kinderopvanglocaties in negen regio’s die als risicogebieden werden beschouwd. Er werd data verzameld over het aantal kinderen in pleeggezinnen en residentiële instellingen. Deze informatie werd gedeeld met UNICEF, het ministerie van Sociale Zaken en andere belangrijke belanghebbenden.
Ondanks deze voorbereidingen begon de oorlog onverwacht en veel heviger dan verwacht. De korte tijdspanne tussen het delen van de informatie en het begin van de oorlog maakte effectieve voorbereidingen moeilijk. Meer tijd zou hebben geleid tot effectievere stappen, maar de situatie vereiste onmiddellijke actie.
Naar schatting wonen ongeveer 4 miljoen kinderen in de risicogebieden in Oekraine. Ongeveer 1,5 miljoen van deze kinderen bevinden zich in hotspots, zoals Irpin, Mariupol, Bucha, Hostomel, Stanytsia Luhanska, Sievierodonetsk, Starobilsk en Popasna. Deze steden en dorpen zijn momenteel geblokkeerd en beleven ernstige ontberingen.
Hoewel sommige residentiële instellingen in de regio’s Loehansk en Donetsk erin zijn geslaagd kinderen naar het westen van Oekraïne te evacueren, zijn er aanzienlijke problemen met de evacuatie van kinderen in de regio’s Zaporizja, Charkov, Mykolaiv, Sumy, Kherson, Zhytomyr en Chernihiv. Er zijn geen exacte statistieken beschikbaar, omdat er dagelijks nieuwe hotspots ontstaan.
Ondanks de uitdagingen zijn er succesvolle evacuaties uitgevoerd. Zo slaagde SOS Kinderdorpen er op een zaterdag in ongeveer 150 kinderen van 0 tot drie jaar uit vier babyhuizen in Charkov te halen. Een belangrijke complicatie was dat het personeel van deze babyhuizen aanvankelijk weigerde te vertrekken, omdat evacuatie van de kinderen zonder hen illegaal zou zijn. Het kostte drie dagen om hen te overtuigen, maar uiteindelijk lukte het.
De oorlog heeft een diepgaande impact op kinderen en hun families. Darya Kasyanova, zelf moeder van twee dochters, beschrijft de emotionele tol die de oorlog eist. Haar oudste dochter, die al een soortgelijke situatie meemaakte in 2014, ervaart de herhaling van de oorlog als een enorme tragedie. Haar jongste dochter, van twee jaar en acht maanden, werd gerustgesteld met sprookjes om het geluid van bommen te verklaren, maar vroeg uiteindelijk of het geluid schieten was.
De ervaringen van de dochters van Kasyanova illustreren de langdurige psychologische effecten van oorlog op kinderen, ongeacht hun leeftijd. Zelfs kinderen die nog te jong zijn om de situatie volledig te begrijpen, voelen de angst en onzekerheid.
SOS Kinderdorpen zet zich in om zoveel mogelijk families te redden en te ondersteunen. De missie van de organisatie is om kinderen te beschermen en hun rechten te waarborgen. Kasyanova benadrukt dat de verschrikkelijke gebeurtenissen in Oekraïne de organisatie op de een of andere manier hebben voorbereid op de huidige crisis.
De organisatie werkt samen met andere organisaties, waaronder het Oekraïense Kinderrechtennetwerk, om inspanningen te coördineren en kinderen te redden en te beschermen. De uitdagingen zijn enorm en de gevolgen van de oorlog kunnen nog lang duren, maar SOS Kinderdorpen blijft zich inzetten voor de kinderen en families van Oekraïne.
Kasyanova benadrukt dat zij en haar collega’s zich concentreren op wat ze goed kunnen doen en elkaar steunen. Ze beschrijft de situatie als "verschrikkelijk, nu nog uitzichtloos", maar benadrukt het belang van doorgaan en hoop houden. Ze roept op tot solidariteit met Oekraïne en dankt iedereen die helpt en ondersteunt. Ze benadrukt dat wat er in Oekraïne gebeurt, "de absolute hel" is en dat iedereen zich daarvan bewust moet zijn.
De toekomst is onzeker. Kasyanova en haar familie verblijven momenteel in het westen van Oekraïne, maar de situatie kan veranderen. Als het daar ook onveilig wordt, zullen ze op zoek gaan naar een veiligere plek. Kasyanova is vastbesloten om het werk van SOS Kinderdorpen voort te zetten zolang ze in Oekraïne kan blijven.
De evacuatie van kinderen uit Oekraine is een complexe en voortdurende uitdaging. De inspanningen van organisaties zoals SOS Kinderdorpen zijn essentieel om de veiligheid en het welzijn van kinderen te waarborgen. De internationale gemeenschap moet haar steun voortzetten om Oekraïne te helpen bij het beschermen van haar kinderen en het opbouwen van een betere toekomst.
De situatie in Oekraine vereist een gecoördineerde en onmiddellijke reactie om de veiligheid van kinderen te waarborgen. Evacuatie uit conflictgebieden is een riskante operatie, maar noodzakelijk om kinderen te beschermen tegen de directe gevolgen van de oorlog. Organisaties zoals SOS Kinderdorpen spelen een cruciale rol bij het organiseren van evacuaties en het bieden van ondersteuning aan kinderen en families. De langdurige psychologische impact van de oorlog op kinderen mag niet worden onderschat, en er is behoefte aan langdurige ondersteuning om hen te helpen herstellen. Internationale solidariteit en steun zijn essentieel om Oekraïne te helpen bij het overwinnen van deze crisis.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet