Gezonde Voeding en Eetgewoonten Stimuleren in de Kinderopvang

Gezonde voeding speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van kinderen. Kinderopvanglocaties hebben een belangrijke verantwoordelijkheid in het bevorderen van gezonde eetgewoonten bij baby’s, dreumesen, peuters en schoolgaande kinderen. Dit artikel beschrijft de mogelijkheden en aanbevelingen voor kinderopvangorganisaties om gezonde voeding een structureel onderdeel te maken van hun dagelijkse praktijk en beleid, gebaseerd op beschikbare informatie en richtlijnen.

Waarom Aandacht voor Voeding in de Kinderopvang?

Het aanbieden van gezonde voeding in de kinderopvang is essentieel voor de algehele ontwikkeling van kinderen. Gezonde voeding voorziet kinderen van de benodigde voedingsstoffen voor groei en ontwikkeling, verkleint de kans op ziekten zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten en kanker, en helpt bij het behouden van een gezond gewicht. Bovendien is het aanleren van gezonde gewoonten op jonge leeftijd effectiever dan het afleren van ongezonde gewoonten later in het leven. Gezonde en duurzame keuzes gaan vaak hand in hand, wat zowel voor de gezondheid van het kind als voor het milieu positief is.

De Rol van de Kinderopvang in de Eetopvoeding

Pedagogisch medewerkers spelen een grote rol in de eetopvoeding van kinderen. De dagopvang biedt gedurende de dag diverse eet- en drinkmomenten die benut kunnen worden om kinderen gezonde voeding aan te bieden. Het kinderdagverblijf is een ideale plek om jonge kinderen te stimuleren om groente en fruit te eten, omdat het een omgeving biedt die gericht is op ontwikkelend leren en waar kinderen rolmodellen voor elkaar kunnen zijn.

Praktische Tips voor het Aanbieden van Gezonde Voeding

Het is belangrijk om alle eetmomenten te benutten om kinderen verschillende soorten kleurrijk en smaakvol groente en fruit aan te bieden. Steeds vaker wordt in de ochtend groente gegeven en ’s middags fruit als tussendoortje. De lunch is ook een geschikt moment voor een (zelfgemaakte) groentespread, geprakte avocado, plakjes banaan of aardbei op brood, of een plakje komkommer of tomaat erbij.

Het stimuleren van groente- en fruitconsumptie is belangrijk, aangezien veel kinderen niet de aanbevolen hoeveelheid binnenkrijgen. Spelenderwijs nieuwe smaken ontdekken is een effectieve manier om kinderen aan te moedigen gezonde keuzes te maken.

Beleid en Ontwikkeling binnen de Kinderopvang

Om gezonde voeding structureel te integreren, is het belangrijk om te beginnen met het bepalen van de huidige situatie binnen de organisatie. Wat wordt er al gedaan op het gebied van voeding? Vervolgens kan een gedegen stappenplan worden gevolgd om een themaplan te maken voor voeding. Dit plan moet zich richten op vier pijlers: beleid, ontwikkelen, omgeving en signaleren.

Het werken met een stappenplan zorgt voor blijvend resultaat. Door aandacht te besteden aan deze pijlers kan de impact van de inspanningen op het gebied van gezonde voeding worden vergroot.

Samenwerking met Externe Partijen

Het is raadzaam om samen te werken met de lokale Jeugdgezondheidszorg (JGZ) en/of het Centrum voor Jeugd & Gezin. Daarnaast kan men voor antwoorden op vragen rond voedingsbeleid contact opnemen met Professional Services van het Voedingscentrum.

Jong Leren Eten: Een Initiatief voor Gezondere Gewoonten

Het initiatief ‘Jong Leren Eten’ heeft als doel om zoveel mogelijk kinderen en jongeren meer structureel in aanraking te laten komen met informatie en activiteiten over voedsel en voeding. Dit draagt bij aan een gezondere samenleving en een verduurzaming van het voedselsysteem. Het programma biedt programma’s, makelaars, een netwerk en subsidie voor voedseleducatie en -beleving in de kinderopvang en het onderwijs.

Inspiratie en Educatie voor Pedagogisch Medewerkers

Er zijn diverse mogelijkheden voor pedagogisch medewerkers om zich te laten inspireren en bij te scholen op het gebied van voedingseducatie. Zo zijn er online inspiratiesessies georganiseerd door ‘Jong Leren Eten’ met lezingen en workshops over praktische tips en creatieve ideeën om voedseleducatie tot leven te brengen. Voorbeelden van workshops zijn ‘(Spelenderwijs) aan de slag met voeding’ en ‘Eetbare wilde natuur’.

Verwachtingen van Ouders

Ouders hechten veel waarde aan gezonde voeding in de kinderopvang. Uit onderzoek blijkt dat bijna 80 procent van de ouders verwacht dat hun kinderopvang gezonde en gevarieerde voeding aanbiedt. Ruim 70 procent van de ouders vindt dat de kinderopvang een bijdrage moet leveren aan gezonde eetgewoonten van kinderen.

Een warme maaltijd op de opvang kan hierbij helpen. Ouders zien de toegevoegde waarde van een warme maaltijd, omdat het gezond en gevarieerd eten stimuleert door het voorbeeld van andere kinderen. Daarnaast bespaart het ouders tijd en vermindert het hun zorgen over het eetgedrag van hun kinderen.

Praktische Hulp voor Ouders

Veel ouders (37 procent) geven aan baat te hebben bij makkelijke en gezonde recepten voor kinderen. Daarnaast zouden spelletjes om kinderen gezond en gevarieerd te leren eten (31 procent) en praktische tips (31 procent) de ouders helpen.

Stimuleren van Groente- en Fruitconsumptie: Een Onderzoeksproject

Er is een onderzoeksproject gestart om de groente- en fruitconsumptie bij jonge kinderen te stimuleren. Hoewel de meeste mensen weten dat groente en fruit gezond zijn, eten de meeste kinderen en volwassenen onvoldoende groente en fruit. Het kinderdagverblijf is een ideale plek om jonge kinderen te stimuleren om groente en fruit te eten, omdat het een omgeving biedt die gericht is op ontwikkelend leren en waar kinderen rolmodellen voor elkaar kunnen zijn.

Hygiëne en Richtlijnen

Bij het aanbieden van voeding in de kinderopvang is het belangrijk om aandacht te besteden aan hygiëne. Er is een hygiënecode voor kleine instellingen beschikbaar. Daarnaast is er de JGZ-richtlijn Voeding & Eetgedrag, waarop de voedingsadviezen en -voorlichting van de JGZ gebaseerd zijn. Voor meer informatie over de Schijf van Vijf, voedingsadviezen en praktische informatie over voeding voor kinderen kan men terecht op Voedingscentrum.nl.

Conclusie

Gezonde voeding is essentieel voor de ontwikkeling van kinderen en de kinderopvang speelt een cruciale rol in het bevorderen van gezonde eetgewoonten. Door aandacht te besteden aan beleid, ontwikkeling, omgeving en signalering, en door samen te werken met externe partijen, kan de kinderopvang een positieve bijdrage leveren aan de gezondheid van kinderen. Het stimuleren van groente- en fruitconsumptie, het aanbieden van gezonde maaltijden en het informeren van ouders zijn belangrijke aspecten van een succesvol voedingsbeleid in de kinderopvang.

Bronnen

1. Gezonde Kinderopvang - Voeding
2. Jong Leren Eten - Inspiratiesessie Kinderopvang Noord-Brabant
3. IVN - Online Inspiratiesessie Voedingseducatie Kinderopvang
4. Gezonde Kinderopvang - Voeding (4-12 jaar)
5. Wageningen Food & Biobased Research - Groente en Fruit op het Kinderdagverblijf
6. Kinderopvang Totaal - Gezond laten eten