Kinderopvang: Kosten, Toeslagen en Gemeentelijke Ondersteuning
september 5, 2025
De rol van zelfstandige professionals (zzp’ers) in de kinderopvangsector is de afgelopen periode aanzienlijk veranderd. Er is een duidelijke afname van het aantal zzp’ers, mede door strengere regelgeving en een verschuiving in het beleid van kinderopvangorganisaties. Dit artikel beschrijft de huidige situatie, de oorzaken van deze trend en de gevolgen voor zowel de zzp’ers zelf als de kinderopvangsector. De informatie is gebaseerd op recente gegevens en analyses uit verschillende bronnen.
Afname van het Aantal Zzp’ers
Uit gegevens blijkt dat er in de periode november 2024 tot en met juli 2025 een aanzienlijke daling is waargenomen in het aantal zzp’ers in de thuiszorg, kinderopvang en andere paramedische praktijken. Specifiek daalde het aantal zzp’ers in de kinderopvang met 10%, wat neerkomt op 1.378 personen. Deze daling is niet alleen te wijten aan een vermindering van het aantal nieuwe zzp’ers, maar ook aan een toename van het aantal zzp’ers die stoppen met hun werkzaamheden. Het aantal starters in de kinderopvang nam af met 51% (van 1.073 naar 521), terwijl het aantal stoppers steeg met 77% (van 948 naar 1.680).
Deze ontwikkelingen worden sterk beïnvloed door de zorgen rondom schijnzelfstandigheid en de beslissingen van opdrachtgevers, zoals kinderopvangorganisaties, om niet meer met zzp’ers te werken.
Oorzaken van de Afname
De afname van het aantal zzp’ers in de kinderopvang is het resultaat van verschillende factoren. Een belangrijke factor is de strengere handhaving van de regels omtrent schijnzelfstandigheid. De overheid probeert door nieuwe wetgeving het zzp-schap minder aantrekkelijk te maken, met als doel om misbruik van de constructie tegen te gaan. Dit heeft geleid tot onzekerheid onder zzp’ers over hun status en de fiscale voordelen die zij kunnen genieten.
Daarnaast kiezen steeds meer kinderopvangorganisaties ervoor om zzp’ers in loondienst te nemen. Dit wordt vaak gedaan om meer controle te hebben over de kwaliteit van de dienstverlening en om de moreel van de vaste medewerkers te verbeteren. Zo geeft een directeur van een kinderopvangorganisatie aan dat het werken met zzp’ers schadelijk kan zijn voor de motivatie van vaste collega’s, omdat zzp’ers vaak een hoger uurtarief ontvangen en minder verantwoordelijkheid dragen voor taken zoals oudercontacten.
Voordelen van Loondienst
Loondienst biedt verschillende voordelen ten opzichte van het werken als zzp’er. Deze voordelen omvatten financiële zekerheid door een vast salaris, ongeacht ziekte of andere omstandigheden. Werknemers hebben recht op secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals doorbetaling bij ziekte, vakantiegeld, pensioenopbouw en eventuele aanvullende verzekeringen. Daarnaast biedt loondienst een stabiele werkrelatie binnen een voorspelbare structuur, wat zekerheid biedt voor de lange termijn. Tot slot bieden veel kinderopvangorganisaties hun werknemers mogelijkheden voor scholing en professionele ontwikkeling.
De Impact op Kinderopvangorganisaties
De afname van het aantal zzp’ers heeft ook gevolgen voor de kinderopvangorganisaties zelf. Sommige organisaties kampen met personeelstekorten, waardoor ze tijdelijk plaatsen moeten stopzetten. Dit kan leiden tot problemen voor ouders die op zoek zijn naar kinderopvang. Om deze tekorten op te vangen, maken organisaties steeds vaker gebruik van uitzendkrachten, detachering of het in vaste dienst nemen van zzp’ers.
Een directeur van een kinderopvangorganisatie geeft aan dat het lastig is om de vraag naar kinderopvang te blijven voldoen, ondanks de uitdagingen op het gebied van personeel. De organisatie heeft besloten om de uitbreiding tijdelijk stop te zetten, omdat er onvoldoende personeel beschikbaar is.
Stabiliteit en Verbinding
Veel kinderopvangorganisaties hechten veel waarde aan stabiliteit en verbinding met hun medewerkers. Ze investeren in de relatie met hun vaste personeel door bijvoorbeeld teambuilding activiteiten te organiseren en financiële waardering te tonen. Dit wordt gezien als een manier om de loyaliteit en motivatie van de medewerkers te verhogen.
Een adjunct-directeur van een kinderopvangorganisatie benadrukt het belang van stabiliteit en investering in de verbinding met vaste medewerkers. De organisatie heeft bijvoorbeeld een groot feest georganiseerd en werknemers een waardebon gegeven als blijk van waardering. Daarnaast is het aantal managers uitgebreid om de leidinggevenden dichter bij de pedagogisch medewerkers te brengen.
Nieuwe Regels en Vereisten
Sinds 1 januari 2025 gelden er nieuwe regels met betrekking tot de taaleis IKK en verplichte scholing voor het werken met 0-jarigen. Op dat moment voldeed nog 2% van de pedagogisch professionals niet aan de taaleis IKK, wat meer was dan eerder werd gedacht. Van deze groep volgt 60% een taaltraining. De verplichte babyscholing is door 95% van de medewerkers afgerond, waarbij de overige medewerkers nog bezig zijn, moeten starten of onder een uitstel- of uitzonderingsregeling vallen.
Voorbereiding voor Zzp’ers
Zzp’ers in de kinderopvang moeten zich goed voorbereiden op de veranderende regelgeving. Het is belangrijk om te controleren of men fiscaal gezien nog als ondernemer wordt behandeld. Dit kan met behulp van de tool "Checken of ik ondernemer ben voor de inkomstenbelasting". Daarnaast kan het gebruik van een modelovereenkomst helpen om aan te tonen dat men daadwerkelijk als zelfstandige werkt en schijnzelfstandigheid te voorkomen. Deze modelovereenkomsten zijn goedgekeurd door de Belastingdienst.
Toekomstperspectief
De toekomst van zzp’ers in de kinderopvang lijkt onzeker. De trend van afname zal waarschijnlijk doorzetten, mede door de aanhoudende aandacht voor schijnzelfstandigheid en de voorkeur van kinderopvangorganisaties voor vaste medewerkers. Een directeur van een brancheorganisatie Kinderopvang verwacht dat er een periode van bezinning zal volgen na de opkomst van de zzp’er.
Het is belangrijk voor zzp’ers om zich bewust te zijn van de risico’s en mogelijkheden en om zich goed te laten informeren over de geldende regels en vereisten.
Conclusie
De positie van zzp’ers in de kinderopvangsector staat onder druk. De afname van het aantal zzp’ers is een gevolg van strengere regelgeving, een veranderend beleid van kinderopvangorganisaties en zorgen over schijnzelfstandigheid. Kinderopvangorganisaties kiezen steeds vaker voor loondienst, wat voordelen biedt op het gebied van financiële zekerheid, secundaire arbeidsvoorwaarden en stabiliteit. Zzp’ers moeten zich goed voorbereiden op deze veranderingen en zich laten informeren over hun rechten en plichten. De toekomst van zzp’ers in de kinderopvang is onzeker, maar het is duidelijk dat de sector in beweging is en dat er een verschuiving plaatsvindt van zelfstandigheid naar loondienst.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
