Ringworm bij Kinderen: Oorzaken, Symptomen en Behandeling

Ringworm, ook wel tinea genoemd, is een veelvoorkomende schimmelinfectie die zowel kinderen als volwassenen kan treffen. Ondanks de naam heeft ringworm niets met wormen te maken; het is een infectie veroorzaakt door schimmels die de huid, hoofdhuid en soms de nagels kunnen aantasten. Deze aandoening komt regelmatig voor, vooral bij jonge kinderen, en kan zich op verschillende manieren manifesteren. Het is belangrijk om de symptomen te herkennen en te weten hoe ringworm behandeld en voorkomen kan worden.

Wat is Ringworm?

Ringworm is een infectie van de huid veroorzaakt door schimmels, meestal van het geslacht Microsporum of Trichophyton. De naam ‘ringworm’ is afkomstig van het typische uiterlijk van de infectie: rode, ringvormige plekken op de huid. De schimmel dringt de bovenste lagen van de huid binnen en begint daar te groeien, waarbij sporen worden gevormd die de infectie kunnen verspreiden. De aandoening wordt ook wel tinea corporis genoemd (op het lichaam) of tinea capitis (als het op de hoofdhuid is gelokaliseerd).

Oorzaken en Besmetting

Ringworm wordt overgedragen door direct contact met de besmette huid van een persoon of dier, of door contact met huidschilfers van een besmet persoon of dier. De schimmelsporen kunnen zich bevinden op de grond, op meubels, in kleding of op persoonlijke verzorgingsproducten zoals kammen en borstels. Overdracht van mens op mens komt vaak voor, maar overdracht van huisdieren op mensen is wereldwijd de meest voorkomende oorzaak.

Risicofactoren voor ringworm bij kinderen zijn onder meer een warm klimaat, slechte persoonlijke hygiëne en contact met besmette dieren. De infectie kan zich gemakkelijk verspreiden in omgevingen waar veel kinderen samenkomen, zoals kinderdagverblijven en scholen.

Symptomen van Ringworm bij Kinderen

De symptomen van ringworm kunnen variëren afhankelijk van de locatie van de infectie.

• Ringworm op de hoofdhuid (tinea capitis): Dit komt het meest voor bij kinderen van 2 tot 10 jaar. Symptomen zijn onder meer haaruitval, schilferige plekken op de hoofdhuid, jeuk en soms een pijnlijke, gezwollen plek (kerion). De haren breken vaak af vlakbij de huid, wat kan leiden tot kale plekken.
• Ringworm op het lichaam (tinea corporis): Dit manifesteert zich als rode, schilferige plekken die ringvormig zijn. De plekken zijn meestal ongeveer 1 centimeter groot en hebben een donkere rand. Ze kunnen jeuken en langzaam groter worden.
• Ringworm op het gezicht: Ringworm op het gezicht kan lijken op eczeem of atopische dermatitis, met jeukende, rode plekken.
• Andere vormen: Hoewel minder vaak voorkomend bij kinderen, kan ringworm ook voorkomen in de lies (jock itch) en op de voeten (voetschimmel).

In sommige gevallen kan ringworm gepaard gaan met algemene symptomen zoals koorts, hoofdpijn en spierpijn, hoewel dit vaker voorkomt bij volwassenen.

Diagnose

Een arts kan ringworm vaak diagnosticeren door een lichamelijk onderzoek en het beoordelen van de medische geschiedenis van het kind. Soms kan een schimmelkweek of een huidbiopsie nodig zijn om de diagnose te bevestigen. Bij een schimmelkweek wordt een monster van de aangetaste huid onderzocht op de aanwezigheid van schimmels.

Behandeling van Ringworm

Ringworm is goed te behandelen met medicatie. De behandeling is afhankelijk van de locatie en ernst van de infectie.

• Ringworm op het lichaam: Meestal kan dit worden behandeld met een anti-schimmelcrème die over-the-counter verkrijgbaar is, zoals miconazolnitraatzalf. Het is belangrijk om de crème gedurende de voorgeschreven periode te blijven gebruiken, zelfs als de symptomen verdwenen zijn.
• Ringworm op de hoofdhuid: Dit vereist meestal een orale anti-schimmelmedicatie, voorgeschreven door een arts. Naast de orale medicatie kan ook een anti-schimmelshampoo worden aanbevolen.
• Aanvullende behandelingen: In sommige gevallen kunnen aanvullende behandelingen, zoals het gebruik van kokosolie in combinatie met een reguliere crème, effectief zijn. Het is echter belangrijk om te onthouden dat tea tree olie afgeraden wordt voor kinderen vanwege de agressieve werking op de tere kinderhuid.

Het is cruciaal om de behandeling volledig af te maken, zelfs als de symptomen verdwenen zijn, om te voorkomen dat de infectie terugkeert.

Preventie

Er zijn verschillende maatregelen die genomen kunnen worden om de verspreiding van ringworm te voorkomen:

• Goede hygiëne: Was regelmatig de handen met water en zeep, vooral na contact met dieren of andere mensen.
• Deel geen persoonlijke spullen: Deel geen kleding, handdoeken, kammen, borstels of andere persoonlijke verzorgingsproducten.
• Schoonmaken: Maak oppervlakken regelmatig schoon met een desinfectiemiddel, vooral in kinderdagverblijven en scholen.
• Controleer huisdieren: Laat huisdieren regelmatig controleren door een dierenarts en behandel ze indien nodig voor ringworm.
• Was kleding en beddengoed: Was kleding en beddengoed regelmatig op een hoge temperatuur (60°C) om schimmelsporen te doden.
• Vermijd contact: Vermijd contact met mensen of dieren die bekend zijn met ringworm.

Ringworm en Kinderopvang

In kinderdagverblijven en scholen is het belangrijk om alert te zijn op tekenen van ringworm. Als een kind ringworm heeft, mag het gewoon naar school of het kinderdagverblijf, maar het is belangrijk om de leerkracht of verzorger te informeren. Het is ook belangrijk om de omgeving schoon te houden en te desinfecteren om de verspreiding van de infectie te voorkomen. In het geval van een uitbraak in een kinderdagverblijf is het belangrijk om snel actie te ondernemen, zoals het verwijderen van stoffen meubels en het opstellen van een lijst met namen van personen met klachten.

Conclusie

Ringworm is een veelvoorkomende schimmelinfectie die kinderen kan treffen. Het is belangrijk om de symptomen te herkennen, een juiste diagnose te stellen en de behandeling volledig af te maken. Door goede hygiënepraktijken te volgen en preventieve maatregelen te nemen, kan de verspreiding van ringworm worden voorkomen. In omgevingen waar veel kinderen samenkomen, zoals kinderdagverblijven en scholen, is het extra belangrijk om alert te zijn en snel actie te ondernemen bij het vermoeden van een infectie.

Bronnen

1. Ringworm bij baby's: behandeling en preventie
2. Vragen en antwoorden ringworm - RIVM
3. Ringworm behandelen - Oma weet raad
4. Ringworm bij kinderen: oorzaken, symptomen, diagnose en behandeling - Medicalformat
5. Ringworm - Huidziekten
6. Ringworm - RIVM
7. Ringworm bij baby - Community 24Baby
8. Ringworm - Hamelis
9. Gezondheidziekte.com - Ringworm
10. Loes.nl - Wat is ringworm?
11. Hardnekkig ringwormprobleem op kinderdagverblijf - RIVM
12. Ringworm bij baby - Baby en Kind