Toezicht en Ontwikkelingen in de Kinderopvang Amsterdam-Amstelland
september 5, 2025
De kinderopvang is een omgeving waar kinderen zich ontwikkelen en leren, maar ook een plek waar hygiëne en veiligheid van groot belang zijn. Dit artikel biedt een overzicht van de richtlijnen en normen voor hygiëne in de kinderopvang, gebaseerd op beschikbare informatie, met aandacht voor specifieke situaties zoals omgang met dieren, zuigelingenvoeding en wondverzorging.
Een goede hygiëne in de kinderopvang is essentieel om de verspreiding van infectieziekten te voorkomen. Handen wassen is een fundamentele maatregel. Medewerkers en kinderen moeten hun handen wassen na contact met dieren of uitwerpselen, zoals na het legen van de kattenbak. Kinderen moeten ook leren om hun handen te wassen op deze momenten. Daarnaast is het belangrijk om de handen te wassen voor het bereiden en geven van voedsel, na het verschonen van luiers, en na het helpen van een kind bij het afvegen. Er is een schema beschikbaar voor instructies over handen wassen.
Het is van belang om te letten op persoonlijke hygiëne. Elk kind dient een schone overall te dragen, die buiten de groepsruimte wordt uitgetrokken en apart wordt opgehangen. Deze overalls moeten wekelijks worden gewassen, of vaker indien zichtbaar vuil. Bij een bezoek aan dierenverblijven dienen rubberlaarzen te worden gedragen, die buiten de groepsruimte worden uitgetrokken en schoongemaakt met een borstel of spuit. Laarzen mogen niet samen met schoenen worden bewaard.
Sommige kinderopvanglocaties hebben dieren, wat een leerzame ervaring kan zijn voor kinderen. Echter, dit brengt ook risico's met zich mee, met name op het gebied van infectieziekten. Om besmetting met zoönosen te beperken, zijn specifieke maatregelen noodzakelijk. Dieren moeten buiten de speeltuinen worden gehouden. Drinkbakken moeten dagelijks worden ververst en schoongemaakt. In de buurt van dierenverblijven moet een fonteintje met vloeibare zeep en papieren handdoeken aanwezig zijn.
Alle dieren moeten ingeënt zijn tegen ziekten en regelmatig worden ontwormd en behandeld tegen vlooien, luizen en teken. Het is belangrijk om dieren schoon water en goede voeding te geven en ze geen rauw vlees of slachtafval te voeren. Kinderen en zwangere werknemers moeten worden weggestuurd van zieke dieren of dieren die aan het bevallen zijn. Speelgoed, knuffels, flessen en spenen mogen niet meegenomen worden naar het dierenverblijf.
Bij het omgaan met zuigelingenvoeding, flessen en spenen is een hygiënische werkwijze cruciaal. Ziekteverwekkers kunnen goed groeien in zuigelingenvoeding, waardoor flessen en spenen zeer goed schoongemaakt moeten worden. Sommige materialen, zoals bepaalde spenen van natuurrubber, zijn mogelijk niet volledig te steriliseren volgens de standaardnormen. In dergelijke gevallen is een goed hygiënisch beleid in overleg met de ouders noodzakelijk.
Flessen en spenen moeten kindgebonden zijn. Materialen moeten geschikt zijn voor reiniging in de vaatwasser, magnetron of door uitkoken. Medewerkers moeten hun handen en polsen wassen met water en zeep voor het omgaan met flessen, spenen en zuigelingenvoeding.
Wanneer een kind een wondje heeft, is het belangrijk om infectie te voorkomen. Er bestaat een risico op overdracht van virussen, zoals hepatitis B, hepatitis C en HIV, via bloed of wondvocht. Daarom is hygiënisch werken essentieel. Bij het verzorgen van een wond moeten de handen worden gewassen voor en na de verzorging. Bij het gebruik van crème uit een pot moet een spatel of tissue worden gebruikt, die na gebruik wordt weggegooid. Bij het verzorgen van een bloedende wond of het opruimen van bloed moeten handschoenen worden gedragen.
Thermometers kunnen ziekten verspreiden als ze door meerdere personen worden gebruikt. Daarom moeten thermometerhoesjes worden gebruikt en de thermometer na elk gebruik worden schoongemaakt en gedesinfecteerd volgens de gebruiksaanwijzing van de fabrikant.
Sieraden, zoals horloges, armbanden en ringen, kunnen ziekteverwekkers vasthouden. Het is belangrijk om geen sieraden te dragen tijdens risicohandelingen, zoals het bereiden van voedsel, het verschonen van luiers, het helpen van een kind bij het afvegen en het verzorgen van een bloedende wond. De kinderopvang dient te bepalen welke andere handelingen als risicovol worden beschouwd.
Regelmatig schoonmaken en opruimen is essentieel voor een hygiënische omgeving. Dit omvat het opruimen en schoonmaken na het spelen, knutselen of andere activiteiten, na het eten, en na het gebruik van de wc door een kind.
De Cao Kinderopvang is van toepassing op verschillende vormen van kinderopvang, waaronder dagopvang, voor-, tussen-, na- en buitenschoolse opvang, peuteropvang en gastouderopvang. De huidige cao loopt van 1 juli 2021 tot 1 januari 2023. Werkgevers die naast de genoemde dienstverlening ook andere diensten aan derden aanbieden, kunnen de cao die geldt voor deze andere diensten toepassen op medewerkers die hoofdzakelijk werkzaamheden voor die andere diensten verrichten.
De cao bevat overgangsregelingen voor medewerkers die zijn overgegaan van de Cao Sociaal Werk naar de Cao Kinderopvang per 1 augustus 2020. De cao kan tijdens de looptijd worden gewijzigd in overeenstemming met de partijen. Werkgevers die ook onder de werkingssfeer van een andere cao vallen, kunnen een verzoek tot ontheffing indienen bij de cao-partijen kinderopvang, met instemming van de medezeggenschap.
Bij medewerkers met maag-darmklachten wordt aangeraden om contact op te nemen met de GGD, afdeling Infectieziektebestrijding, voor advies over hoe hiermee om te gaan op de werkvloer.
Hygiëne en veiligheid zijn van cruciaal belang in de kinderopvang. Door het naleven van de beschreven richtlijnen en normen, met name op het gebied van handen wassen, omgang met dieren, zuigelingenvoeding en wondverzorging, kan de verspreiding van infectieziekten worden voorkomen en een veilige en gezonde omgeving voor kinderen worden gecreëerd. Het is belangrijk dat alle medewerkers zich bewust zijn van hun verantwoordelijkheid en de geldende procedures volgen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet