Toezicht op Kinderopvang: Kwaliteit en Veiligheid voor Kinderen
september 5, 2025
De kinderopvangsector heeft recente afspraken gemaakt binnen de CAO (Collectieve Arbeidsovereenkomst) met betrekking tot menstruatie en de overgang. Deze afspraken zijn bedoeld om het welzijn van medewerkers te verbeteren en een gezondere werkcultuur te bevorderen. Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste punten, gebaseerd op de beschikbare informatie.
Uit onderzoek blijkt dat menstruatie-armoede ook in Nederland een probleem is. Dit houdt in dat medewerkers soms niet in staat zijn om menstruatieproducten te betalen. Om dit te adresseren, roepen de CAO-partijen werkgevers op om gratis menstruatieproducten beschikbaar te stellen op de werkvloer. Dit wordt gezien als een aantrekkelijke stap voor werkgevers om te nemen, omdat het kan bijdragen aan het aantrekken en behouden van personeel door aan te tonen dat er oog is voor de behoeften van de werknemers.
Vanaf 2024 introduceert de kinderopvang-CAO een primeur in Nederland: afspraken over menstruatie- en overgangsverlof. Een aanzienlijk deel van de werknemers in de kinderopvangsector ervaart klachten als gevolg van de menstruatiecyclus of de overgang, wat soms hun functioneren op het werk kan belemmeren. De CAO biedt nu de mogelijkheid om maatwerkafspraken te maken over de inzetbaarheid van werknemers, zonder dat zij medische details hoeven te delen.
De CAO stimuleert werkgevers en werknemers om het gesprek aan te gaan over klachten die voortkomen uit menstruatie of de overgang. Het doel is om gezamenlijk tot maatwerkafspraken te komen die de inzetbaarheid van de werknemer waarborgen, ondanks de eventuele klachten. Er wordt benadrukt dat het voeren van dit gesprek belangrijk is, en er is informatie beschikbaar op de website www.kinderopvang-werkt.nl om werkgevers en werknemers hierbij te ondersteunen.
De aandacht voor menstruatie- en overgangsklachten is niet uniek voor de kinderopvangsector. Ook in andere CAO’s, zoals die voor Fokus, VVT (Verzorging, Verpleging en Thuiszorg) en Gehandicaptenzorg, worden stappen ondernomen om het welzijn van werknemers te verbeteren.
Op 1 april 2025 hebben de werkgeversorganisaties BK, BMK, BVOK en de vakbond CNV een CAO-akkoord gesloten voor de nieuwe CAO Kinderopvang, die loopt van 1 januari 2025 tot en met 31 december 2026. De leden van CNV hebben hiermee ingestemd, terwijl de leden van FNV Zorg & Welzijn het bod hebben afgewezen en het akkoord daarom niet hebben ondertekend. Dit heeft echter geen invloed op de geldigheid van de nieuwe CAO.
De CAO is per 26 juni 2025 algemeen verbindend verklaard, wat betekent dat de afspraken voor alle werkgevers in de kinderopvang gelden.
Ondanks de nieuwe afspraken binnen de CAO, blijkt uit gegevens dat 93 procent van de pedagogisch medewerkers niet op de hoogte is van de mogelijkheden die de CAO biedt met betrekking tot menstruatie- en overgangsverlof. Dit onderstreept de noodzaak van verdere communicatie en bewustwording over deze nieuwe regelingen.
Voor werkgevers met maximaal 25 medewerkers geldt een vereenvoudigde procedure voor de Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Bij gebruik van RIEwerkt!, de branchespecifieke RI&E-tool voor kinderopvang, hoeft een arbodienst of deskundige de RI&E van de werkgever niet te controleren.
De recente afspraken binnen de CAO Kinderopvang rondom menstruatie en de overgang vormen een belangrijke stap in het verbeteren van het welzijn van medewerkers in de sector. De beschikbaarheid van gratis menstruatieproducten, de mogelijkheid tot maatwerkafspraken en de stimulering van open gesprekken dragen bij aan een gezondere en meer inclusieve werkomgeving. Het is essentieel dat werkgevers en werknemers zich bewust zijn van deze nieuwe regelingen en de mogelijkheden die ze bieden. De algemeen verbindend verklaring van de CAO per 26 juni 2025 zorgt ervoor dat deze afspraken voor alle werkgevers in de kinderopvang gelden. Het is van belang dat de kennis over deze afspraken onder pedagogisch medewerkers wordt vergroot, aangezien uit onderzoek blijkt dat een groot deel van hen nog niet op de hoogte is van de mogelijkheden.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet