Toezicht op Kinderopvang: Kwaliteitseisen en Inspectieprocedures
september 5, 2025
De inrichting en het functioneren van peuterspeelzalen en kinderopvanglocaties zijn onderworpen aan specifieke regelgeving gericht op de veiligheid, gezondheid en het welzijn van de opgevangen kinderen. Deze regelgeving omvat zowel algemene veiligheidseisen als specifieke voorschriften met betrekking tot de beschikbare ruimte en de ventilatie. Dit artikel geeft een overzicht van de relevante eisen, gebaseerd op beschikbare regelgeving.
Groepsruimte: Oppervlakte en Inrichting
Een fundamenteel aspect van de regelgeving betreft de benodigde oppervlakte per kind in de groepsruimte. Zoals vastgelegd in verschillende verordeningen, dient er minimaal 3,5 m² bruto-oppervlakte aan groepspeelruimte beschikbaar te zijn per kind. Dit vereiste is bedoeld om te garanderen dat kinderen voldoende ruimte hebben om te spelen, te rusten en zich te ontwikkelen.
De inrichting van de groepsruimte moet in overeenstemming zijn met het aantal en de leeftijd van de opgevangen kinderen. Dit impliceert dat de ruimte passend moet zijn ingericht met speelmaterialen en rustgelegenheden die aansluiten bij de ontwikkelingsbehoeften van de kinderen. De verordeningen benadrukken dat bij de inrichting rekening gehouden moet worden met zowel het aantal kinderen als hun leeftijd.
Buitenspeelruimte: Toegankelijkheid en Oppervlakte
Naast de binnenruimte is ook de buitenspeelruimte aan specifieke eisen gebonden. Elke peuterspeelzaal of kinderopvanglocatie moet beschikken over aangrenzende buitenspeelruimte die toegankelijk en veilig bereikbaar is voor de kinderen. De buitenspeelruimte moet een oppervlakte hebben van minimaal 3 m² bruto-oppervlakte per aanwezig kind.
De inrichting van de buitenspeelruimte dient eveneens afgestemd te zijn op de leeftijd van de opgevangen kinderen. Dit betekent dat de speeltoestellen en andere faciliteiten geschikt moeten zijn voor de leeftijdscategorie van de kinderen die de ruimte gebruiken.
Ventilatie-eisen: Luchtkwaliteit en Capaciteit
De kwaliteit van de lucht in kinderopvanglocaties is van groot belang voor de gezondheid van de kinderen. Het Bouwbesluit 2012 stelt eisen aan de ventilatie van kinderopvanggebouwen. Voor nieuwbouw geldt een ventilatiecapaciteit van 6,5 liter verse lucht per seconde per persoon. Voor bestaande bouw, die sinds 1 april 2017 aangepast moet zijn, is een ventilatiecapaciteit van ten minste 3,44 liter verse lucht per seconde per persoon vereist.
Naast de ventilatiecapaciteit is ook het geluidsniveau van het ventilatiesysteem van belang. Het maximale geluidsniveau dat is toegestaan is 35 dB(A). Een belangrijk aspect van de luchtkwaliteit is de CO2-concentratie. De CO2-waarde in een kinderopvang moet gemeten worden en onder de 1000 PPM (parts per million) blijven. Wanneer de CO2-waarde de 1000 PPM overschrijdt, is het noodzakelijk om te ventileren, bijvoorbeeld door ramen en deuren te openen of een luchtreiniger te gebruiken.
Hoewel luchtreinigers kunnen helpen bij het verwijderen van aerosolen, is het volgens de beschikbare informatie niet voldoende om uitsluitend op een luchtreiniger te vertrouwen. Er moet continu mechanisch geventileerd worden om een goede luchtkwaliteit te waarborgen.
Toezicht en Handhaving
De naleving van de regelgeving met betrekking tot ruimte- en inrichtingseisen wordt gecontroleerd door de gemeente. Het college van burgemeester en wethouders ziet toe op de naleving van de regels en wijst de directeur van de GGD aan als toezichthouder. De toezichthouder voert jaarlijks onderzoek uit om te controleren of de exploitatie van een peuterspeelzaal plaatsvindt in overeenstemming met de voorschriften. Daarnaast kan de toezichthouder incidenteel onderzoek verrichten naar de naleving van de regels.
De resultaten van de onderzoeken worden vastgelegd in een inspectierapport. Dit rapport dient als basis voor eventuele vervolgacties, zoals het opleggen van sancties bij overtredingen.
Bouwbesluit en Algemene Veiligheidseisen
Peuterspeelzalen vallen onder de categorie ‘bijeenkomstfunctie voor kinderopvang’ in het Bouwbesluit. Dit betekent dat ze moeten voldoen aan bouwtechnische voorschriften op het gebied van veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu. Het Bouwbesluit 2012 bevat, net als eerdere bouwbesluiten, deze voorschriften.
Naast de specifieke eisen met betrekking tot ruimte en ventilatie, zijn er ook algemene veiligheidseisen die van toepassing zijn op peuterspeelzalen en kinderopvanglocaties. Deze eisen volgen uit andere wet- en regelgeving, zoals bouwvoorschriften, brandveiligheidsvoorschriften en eisen aan speeltoestellen en keukenhygiëne.
Aanvullende Opmerkingen en Beperkingen
De beschikbare informatie is afkomstig uit verschillende bronnen, waaronder verordeningen van gemeenten Oldebroek en Nijmegen, alsook informatie van Ventilatieland en de overheid. Het is belangrijk op te merken dat de regelgeving per gemeente kan verschillen. De verordeningen van Oldebroek en Nijmegen zijn inmiddels mogelijk verouderd, aangezien de verordening van Nijmegen vervallen is per 01-01-2021.
De informatie over ventilatie-eisen is voornamelijk afkomstig van Ventilatieland, een commerciële partij die ventilatiesystemen verkoopt. Hoewel de informatie nuttig kan zijn, is het belangrijk om te overwegen dat deze mogelijk beïnvloed is door commerciële belangen.
Conclusie
De regelgeving met betrekking tot ruimte- en ventilatie-eisen voor peuterspeelzalen en kinderopvanglocaties is gericht op het waarborgen van een veilige, gezonde en stimulerende omgeving voor kinderen. De eisen omvatten specifieke voorschriften met betrekking tot de oppervlakte van de groepsruimte en buitenspeelruimte, de ventilatiecapaciteit en de luchtkwaliteit. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de regelgeving. Het is van belang dat kinderopvangorganisaties en peuterspeelzalen op de hoogte zijn van de geldende eisen en maatregelen nemen om aan deze eisen te voldoen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
