Ontwikkelingen in de Nederlandse Kinderopvang: Aantallen en Trends

De kinderopvangsector in Nederland is voortdurend in beweging. Deze ontwikkelingen hebben invloed op het aanbod van plaatsen en de organisatie van de opvang. Dit artikel geeft een overzicht van de recente trends en cijfers met betrekking tot het aantal kinderopvanglocaties en kindplaatsen in Nederland, gebaseerd op beschikbare gegevens.

Dynamiek in het Aanbod van Kinderopvang

Het aanbod van kinderopvang in Nederland wordt gekenmerkt door een dynamische verhouding tussen het aantal organisaties, het aantal locaties en het aantal beschikbare plaatsen. Zoals beschreven in de beschikbare gegevens, is het belangrijk om deze dynamiek te begrijpen om een goed beeld te krijgen van de huidige situatie. Eén organisatie kan meerdere locaties beheren, waardoor het aantal organisaties niet direct overeenkomt met het aantal locaties. Het monitoren van het gemiddeld aantal locaties per organisatie geeft inzicht in de trend of er sprake is van schaalvergroting binnen de sector.

Aantallen Kinderdagverblijven: Huidige Situatie en Trends

Eind oktober 2024 telde Nederland 9.321 kinderdagverblijven (KDV). Dit is een lichte daling ten opzichte van de 9.328 locaties aan het einde van de vorige maand. Tegelijkertijd steeg het aantal beschikbare kindplaatsen van 321.106 naar 320.771. Het aantal houders van kinderdagverblijven bleef stabiel op 2.589. Deze cijfers suggereren dat, hoewel het aantal locaties licht afneemt, er een poging wordt gedaan om het aantal beschikbare plaatsen te behouden of zelfs te verhogen.

In april 2025 was er een lichte stijging in het aantal kindplaatsen, ondanks een daling in het aantal locaties. Er waren toen 9.328 locaties, een stijging ten opzichte van de 9.325 locaties in de voorgaande maand. Het aantal beschikbare kindplaatsen nam toe tot 322.922, terwijl het aantal houders van kinderdagverblijven daalde van 2.587 naar 2.577. Deze trend bevestigt de eerdere observatie dat organisaties proberen het aanbod van plaatsen te optimaliseren, ondanks een mogelijk afnemend aantal locaties.

De meest voorkomende grootte van KDV-locaties is 16 kindplaatsen, hoewel deze locatiegrootte steeds verder afneemt. Organisaties proberen waar mogelijk kindplaatsen toe te voegen, wat resulteert in een divers beeld van locatiegroottes.

Buitenschoolse Opvang (BSO): Groei en Ontwikkelingen

De buitenschoolse opvang (BSO) sector vertoont een gestadige groei. In april 2025 was er een lichte toename in het aantal kindplaatsen, terwijl het aantal houders licht daalde met ongeveer 17. Dit suggereert dat de BSO-sector zich aanpast aan veranderingen in de vraag en aanbod, waarbij organisaties mogelijk fuseren of overgenomen worden. De grootste kinderopvangorganisaties verstevigen hun positie binnen de BSO-sector.

Variatie per Gemeente

Het aantal kinderopvanglocaties varieert aanzienlijk per gemeente. Zo zijn er bijvoorbeeld 13 locaties in de gemeente Noord-Beveland, terwijl de gemeente Noordoostpolder 189 locaties telt. Ook gemeenten als Noordenveld (80 locaties), Noordwijk (60 locaties), Nuenen (43 locaties) en Nunspeet (71 locaties) hebben een aanzienlijk aantal kinderopvangvoorzieningen. Deze verschillen kunnen worden toegeschreven aan factoren zoals de bevolkingsdichtheid, de demografische samenstelling en het lokale beleid.

De gegevens laten zien dat er een breed scala aan gemeenten is met verschillende aantallen kinderopvanglocaties, variërend van enkele locaties in kleinere gemeenten tot meer dan 180 locaties in grotere gemeenten.

Ontwikkeling van het Aantal Locaties per Organisatie

De analyse van het aantal locaties per organisatie is relevant om inzicht te krijgen in de schaalvergroting binnen de kinderopvangsector. Het monitoren van deze ontwikkeling kan aangeven of er een trend is naar grotere organisaties die op meerdere locaties kinderopvang aanbieden. De beschikbare gegevens suggereren dat dit een relevante ontwikkeling is, maar er zijn geen specifieke cijfers over de exacte trend in de verhouding van locaties per organisatie.

Veranderingen in Houderschap

Het is belangrijk om te weten hoeveel kinderopvanglocaties van houder veranderen. Ook het aantal organisaties dat nieuwe locaties opent of bestaande locaties overneemt, geeft inzicht in de dynamiek van de sector. De beschikbare gegevens bevatten geen specifieke informatie over deze aspecten, waardoor een volledig beeld van de veranderingen in houderschap ontbreekt.

Onbekende Rechtsvormen van Houders

Opvallend is het aantal houders waarvan de rechtsvorm onbekend is, ondanks duidelijke aanwijzingen in de naamgeving. Dit kan wijzen op administratieve onvolledigheden of een gebrek aan transparantie in de registratie van houderschap. Het is belangrijk om deze onduidelijkheid op te lossen om een accuraat beeld te krijgen van de structuur van de kinderopvangsector.

Tabeloverzicht van KDV Locatiegroottes

De volgende tabel geeft een overzicht van de verdeling van KDV-locaties naar grootte, gebaseerd op de beschikbare gegevens:

Deze tabel laat zien dat locaties met 16 kindplaatsen het meest voorkomend zijn, maar dat deze locatiegrootte afneemt.

Conclusie

De kinderopvangsector in Nederland ondergaat voortdurende veranderingen. Hoewel het aantal kinderdagverblijven licht daalt, is er een poging om het aantal beschikbare kindplaatsen te behouden of te verhogen. De buitenschoolse opvang sector groeit gestaag. Het aantal kinderopvanglocaties varieert aanzienlijk per gemeente. Het monitoren van de dynamiek in het aanbod van kinderopvang, zoals de ontwikkeling van het aantal locaties per organisatie en veranderingen in houderschap, is essentieel om een goed beeld te krijgen van de huidige situatie en toekomstige ontwikkelingen. De onduidelijkheid over de rechtsvormen van sommige houders vereist aandacht om de transparantie en volledigheid van de registratie te waarborgen.

Bronnen

1. Kinderopvang-wijzer.nl - Oktober 2024
2. Kinderopvang-wijzer.nl - April 2025
3. Allecijfers.nl - Kinderopvang
4. CBS - Aanbod kinderopvang in Nederland 2017-2023