Toezicht op Kinderopvang: Kwaliteitseisen en Inspectieprocedures
september 5, 2025
Het Personenregister Kinderopvang is een landelijk systeem dat is ingesteld om de veiligheid binnen de kinderopvang te waarborgen. Iedereen die werkt of structureel aanwezig is in een kinderopvangorganisatie moet zich in dit register registreren. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van de verplichtingen, procedures en doelstellingen van het register, gebaseerd op beschikbare informatie.
Het primaire doel van het Personenregister Kinderopvang is het verhogen van de veiligheid van kinderen in de opvang. Sinds 2018 is continue screening wettelijk verplicht. Dit betekent dat medewerkers dagelijks automatisch gescreend worden op strafbare feiten door de Justitiële Informatiedienst (Justid). Alleen personen met een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) mogen in de kinderopvang werken. Het register maakt het mogelijk om te controleren of medewerkers nog steeds voldoen aan de gestelde voorwaarden.
De registratieplicht geldt voor een breed scala aan personen die werkzaam zijn binnen de kinderopvang, of structureel aanwezig zijn. Dit omvat:
Een persoon wordt beschouwd als structureel aanwezig als deze minstens één keer per drie maanden minimaal een half uur tijdens opvanguren op de locatie is. Het is belangrijk op te merken dat particuliere oppassers die opvang verzorgen bij de ouders thuis, niet onder deze verplichting vallen. Ook ouders die hun kinderen komen halen en brengen, hoeven zich niet te registreren.
De aanmeldprocedure bestaat uit verschillende stappen:
Voor personen die bij meerdere opvangorganisaties werkzaam zijn, geldt dat er voor elke organisatie een aparte koppeling moet worden gemaakt.
Per 18 maart 2024 is de werkwijze voor het indienen van aanvragen en wijzigingen in het landelijk register kinderopvang veranderd. Aanvragen en wijzigingen moeten nu worden doorgegeven aan de GGD-regio Utrecht via [email protected], en niet meer via de gemeenten.
Het Personenregister Kinderopvang is niet openbaar. Geregistreerde personen kunnen altijd hun eigen gegevens inzien. Naast de geregistreerde personen hebben ook de volgende instanties toegang tot het register:
Gastouders spelen een belangrijke rol in het informeren van personen die structureel aanwezig zijn over de registratieplicht. Organisaties kunnen vaak helpen bij het aanvragen van een VOG voor deze personen, maar de aanvraag moet uiteindelijk wel door de betreffende persoon zelf worden ingediend.
Naast de registratie in het Personenregister Kinderopvang, zijn er nog andere belangrijke eisen waaraan kinderopvangorganisaties moeten voldoen. Zo moet de beroepskracht-kindratio (BKR) worden berekend met behulp van de rekentool van het Ministerie van SZW. Deze ratio bepaalt hoeveel pedagogisch medewerkers er nodig zijn voor een bepaalde groep kinderen, afhankelijk van hun leeftijd.
Daarnaast geldt het 4-ogenprincipe, wat betekent dat er altijd een volwassene moet kunnen meekijken of meeluisteren met een pedagogisch medewerker. In de dagopvang geldt ook het vaste-gezichten criterium, wat inhoudt dat er tijdens openingstijden altijd minimaal één vast gezicht per kind aanwezig moet zijn. Dit criterium geldt niet voor de buitenschoolse opvang (BSO).
Onder bepaalde voorwaarden is het mogelijk om af te wijken van de beroepskracht-kindratio. Volgens de 3-uursregeling mag er per dag 3 uur worden afgeweken, mits de kinderopvang minimaal 10 uur achter elkaar open is. Er mag echter nooit minder dan de helft van het verplichte aantal pedagogisch medewerkers worden ingezet, ook niet tijdens uitjes.
Kinderopvangorganisaties moeten zich ook registreren bij het Landelijk Register Kinderopvang (LRK). Ouders kunnen in dit register gegevens van kinderdagverblijven opzoeken en rapporten van de GGD-inspectie bekijken. Zonder registratie in het LRK kan een kinderopvangorganisatie niet starten.
De aanwezigheid van een pedagogisch beleidsmedewerker is een belangrijke vereiste voor kwalitatief goede kinderopvang. Deze medewerker is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en implementeren van het pedagogisch beleid van de organisatie.
Het Personenregister Kinderopvang is een essentieel instrument voor het waarborgen van de veiligheid en kwaliteit van de kinderopvang. De registratieplicht geldt voor een breed scala aan personen en vereist een zorgvuldige procedure. Naast de registratie in het Personenregister zijn er nog andere belangrijke eisen waaraan kinderopvangorganisaties moeten voldoen, zoals het berekenen van de beroepskracht-kindratio en het naleven van het 4-ogenprincipe en het vaste-gezichten criterium. Door te voldoen aan deze eisen kunnen kinderopvangorganisaties een veilige en stimulerende omgeving bieden voor kinderen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet