Signalering van Kindermishandeling en de Rol van de Kinderopvang
september 6, 2025
Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) is een belangrijk onderdeel van het onderwijsachterstandenbeleid en richt zich op het ondersteunen van de ontwikkeling van jonge kinderen, met als doel een goede voorbereiding op de basisschool. Dit artikel biedt een overzicht van wat VVE inhoudt, voor wie het bedoeld is, hoe het wordt toegepast en welke voordelen het kan bieden. De informatie is gebaseerd op beschikbare gegevens over VVE-programma’s in de kinderopvang.
Wat is Voor- en Vroegschoolse Educatie?
VVE staat voor Voor- en Vroegschoolse Educatie en is een programma voor kinderen van 0 tot 6 jaar. Het primaire doel van VVE is het verminderen van onderwijs- of ontwikkelingsachterstanden bij jonge kinderen. Verschillende VVE-methodes zijn beschikbaar, maar ze zijn allemaal gericht op het bieden van een stimulerende omgeving waarin kinderen spelenderwijs kunnen leren en groeien. VVE richt zich niet alleen op cognitieve ontwikkeling, maar ook op sociale vaardigheden, beweging en het bevorderen van zelfstandigheid.
VVE onderscheidt twee vormen: voorschoolse educatie voor peuters en vroegschoolse educatie voor kleuters in groep 1 en 2 van de basisschool. Voorschoolse educatie wordt aangeboden op kinderdagverblijven, terwijl vroegschoolse educatie plaatsvindt op de basisschool zelf.
Doelgroep en Indicatie
VVE is primair bedoeld voor peuters en kleuters die extra hulp kunnen gebruiken in hun ontwikkeling, ook wel ‘doelgroepkinderen’ genoemd. Deze kinderen kunnen een mogelijke (taal)achterstand hebben. Het consultatiebureau speelt een belangrijke rol bij het identificeren van kinderen die baat kunnen hebben bij VVE. Als het consultatiebureau dit adviseert, wordt een VVE-indicatie afgegeven. Deze indicatie geeft recht op extra dagdelen op een kinderopvanglocatie die VVE aanbiedt.
Echter, VVE is niet uitsluitend bedoeld voor kinderen met een achterstand. Het programma kan ook gunstig zijn voor alle kinderen, omdat het hen helpt om spelenderwijs te groeien en zich voor te bereiden op de basisschool. VVE creëert een eerlijke start voor alle kinderen, ongeacht hun achtergrond.
Hoe wordt VVE Toegepast in de Kinderopvang?
In de kinderopvang wordt VVE toegepast door middel van dagelijkse activiteiten, zowel binnen als buiten. Pedagogisch medewerkers spelen vaak mee met de kinderen, waardoor zij worden uitgedaagd, nieuwe ideeën worden aangereikt en spelenderwijs nieuwe dingen leren. Er is tevens ruimte voor vrij spel met interessante materialen in een vertrouwde en uitdagende omgeving.
Activiteiten die vaak onderdeel zijn van VVE zijn interactief voorlezen, het zingen van liedjes en het spelen van spelletjes. De focus ligt op het stimuleren van de taalontwikkeling, voorbereidend rekenen, motoriek en sociaal-emotionele vaardigheden. Thema’s, zoals de lente of het menselijk lichaam, worden gebruikt om de leerstof op een aantrekkelijke manier aan te bieden.
Een belangrijk aspect van VVE is de intensiteit. Kinderen met een VVE-indicatie volgen doorgaans 4 dagdelen van 4 uur per week, gedurende 40 weken per jaar. Dit intensieve programma is erop gericht om de kinderen de best mogelijke kansen te bieden.
De Rol van Pedagogisch Medewerkers
Pedagogisch medewerkers die VVE aanbieden, zijn speciaal opgeleid om met het programma te werken. Zij zijn in staat om de ontwikkeling van kinderen op het gebied van taal, voorbereidend rekenen, motoriek en sociaal-emotionele vaardigheden spelenderwijs te stimuleren. Ze creëren een rustige, warme plek waar kinderen zichzelf kunnen zijn en groeien.
De medewerkers werken vaak met een erkend VVE-programma, zoals het Piramide-programma. Dit programma biedt een gestructureerde aanpak voor het stimuleren van de ontwikkeling van kinderen. De ontwikkeling van de kinderen wordt structureel gevolgd, zodat eventuele achterstanden snel in beeld komen en een handelingsplan kan worden opgesteld. Kindvolgsystemen, zoals KIJK!, worden gebruikt om de voortgang van de kinderen te monitoren.
Samenwerking met Ouders
Ouders spelen een belangrijke rol in het VVE-proces. Pedagogisch medewerkers houden ouders goed op de hoogte van de ontwikkeling van hun kind en geven tips om thuis verder te oefenen. Deze samenwerking tussen kinderopvang en thuis maakt het VVE-programma effectiever.
Overdracht naar de Basisschool
Om een soepele overgang van de kinderopvang naar de basisschool te waarborgen, vindt er een overdracht van informatie plaats tussen de pedagogisch medewerkers en de leerkracht van groep 1. Dit gebeurt zowel middels een ‘koude’ als een ‘warme’ overdracht. Tijdens de koude overdracht worden de hoofdlijnen van het behandelingsplan besproken, met aandacht voor eventuele aandachtspunten. De warme overdracht vindt plaats in een gesprek tussen ouders, kinderopvang en de leerkracht van groep 1, waarbij de specifieke behoeften van het kind worden besproken.
Effectiviteit van VVE
VVE is een effectieve methode om kinderen beter voor te bereiden op de overstap naar de basisschool. Kinderen die deel hebben genomen aan een VVE-programma, hebben vaak een betere start in groep 1. Ze hebben bijvoorbeeld een grotere woordenschat, zijn beter in staat om hun emoties te reguleren en hebben meer zelfvertrouwen.
VVE helpt kinderen om eventuele achterstanden te verkleinen, zodat iedereen gelijke kansen heeft bij de start in groep 1. Het bevordert het zelfvertrouwen van kinderen door hen succeservaringen te laten opdoen.
VVE in een Gemengde Groep
Om de effectiviteit van VVE te vergroten en de inspanningen niet alleen op doelgroepkinderen te richten, wordt VVE vaak aangeboden in een groep met zowel doelgroep- als niet-doelgroepkinderen. Dit zorgt ervoor dat kinderen ook van elkaar kunnen leren en dat er een groter effect optreedt.
Conclusie
Voor- en vroegschoolse educatie is een waardevol programma dat jonge kinderen helpt om zich optimaal te ontwikkelen en zich voor te bereiden op de basisschool. Het is primair gericht op kinderen die extra ondersteuning nodig hebben, maar kan ook gunstig zijn voor alle kinderen. Door middel van spelenderwijs leren, intensieve begeleiding en samenwerking met ouders, biedt VVE een solide basis voor een succesvolle schoolcarrière. De overdracht van informatie naar de basisschool zorgt voor een soepele overgang en een optimale aansluiting op de leerdoelen van groep 1.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
