Kinderopvang en Werkgeversbijdrage: Een Overzicht voor Ouders en Werkgevers
september 5, 2025
Het voeren van een effectief ontwikkelgesprek is essentieel voor de groei en het welzijn van pedagogisch professionals in de kinderopvang. Dit gesprek verschilt van een functioneringsgesprek en vereist een specifieke aanpak om openheid en motivatie te bevorderen. Dit artikel beschrijft de belangrijkste aspecten van een motiverend ontwikkelgesprek, gebaseerd op inzichten van experts en richtlijnen voor functioneringsgesprekken.
Het Belang van een Ontwikkelgesprek
Een ontwikkelgesprek richt zich primair op de kwaliteiten en ontwikkelingsbehoeften van de pedagogisch professional. Het doel is om te bepalen wat de professional nodig heeft van de organisatie om verder te groeien. Dit verschilt van een functioneringsgesprek, dat vaak meer gericht is op prestaties en functioneren. Het is belangrijk dat beide partijen, de leidinggevende en de professional, een helder beeld hebben van de inhoud van het gesprek om misverstanden te voorkomen. Een leidinggevende moet zich inleven in de pedagogisch professional om te begrijpen wat deze belangrijk vindt en hoe deze denkt. Vragen over bijvoorbeeld extra werkuren moeten vermeden worden als de professional hier geen interesse in heeft, omdat dit verwarring kan veroorzaken.
Wie Voert het Ontwikkelgesprek?
Hoewel het logisch lijkt dat de leidinggevende het ontwikkelgesprek voert, suggereert Annemiek Waage, pedagoog en programmanager, dat dit soms ongemakkelijk kan zijn voor de medewerker. Dit komt doordat de leidinggevende later op het jaar ook het functioneringsgesprek zal voeren, waardoor de professional geneigd kan zijn om een sociaal wenselijk antwoord te geven en te stellen dat alles goed gaat, terwijl er wellicht wel verbeterpunten zijn. Een alternatief is om het gesprek te laten voeren door een pedagogisch coach. In dit geval is de focus volledig op de professional en zijn of haar ontwikkeling, wat kan leiden tot een opener en eerlijker gesprek. De coach kan zich richten op de kwaliteiten van de professional en hoe deze kwaliteiten gedeeld kunnen worden met collega's.
Het Goede Gesprek: Een Gelijkwaardige Dialoog
Het concept van ‘Het Goede Gesprek’ benadrukt het belang van regie voor de medewerker over zijn of haar werk en loopbaan. Dit gesprek is gelijkwaardig, veilig, open, zonder oordelen en positief. Het richt zich op vragen als: hoe wil je je ontwikkelen? Is de balans tussen werk en privé goed? Of wil je meer uren werken? Het doel is om betere werkrelaties, meer werkplezier en meer regie te bevorderen. Er zijn verschillende tools beschikbaar om ‘Het Goede Gesprek’ te faciliteren, waaronder een handleiding en een praatplaat die verspreid zijn onder kinderopvangorganisaties.
Voorbereiding op het Ontwikkelgesprek
Een goede voorbereiding is cruciaal voor een succesvol ontwikkelgesprek. De leidinggevende moet zich afvragen met wie de professional het gesprek aangaat en wat de professional nodig heeft om te groeien. Het is belangrijk om de vijf ontwikkelingsgebieden te overwegen en de professional te vragen waarop hij of zij zich meer wil focussen. De leidinggevende moet de taal van de professional spreken en goed voorbereid zijn om onduidelijkheid te voorkomen.
Richtlijnen voor Functioneringsgesprekken
Hoewel het ontwikkelgesprek zich onderscheidt van het functioneringsgesprek, zijn er wel raakvlakken en relevante richtlijnen. Functioneringsgesprekken worden gevoerd aan de hand van bestaande plannen en beleidsdocumenten, de functiebeschrijving, het competentieprofiel en het beoordelingsformulier. Afspraken over resultaat, gedrag en ontwikkeling worden samen gemaakt en vastgelegd in een gespreksformulier, dat door beide partijen wordt ondertekend. Indien er geen overeenstemming kan worden bereikt, volgt er een extra gesprek met de naast hogere leidinggevende, die een bindende beslissing neemt.
Samenwerking en Strategische Agenda
Samenwerking is essentieel om gelijke kansen voor kinderen te bieden. Organisaties dragen allemaal bij aan gelijke kansen en het zou waardevol zijn als een van hen een leidende rol pakt en visies en aanpakken samenbrengt. Er is een behoefte aan een strategische agenda voor het primair onderwijs, waarin taken en verantwoordelijkheden worden vastgelegd. Regionale samenwerking tussen besturen, gemeenten, kinderopvang en jeugdzorg is ook van belang. Sommigen pleiten voor niet-vrijblijvende afspraken, vastgelegd in een code tussen toezicht, bestuur, onderwijs en jeugdzorg.
Concrete Voorbeelden van Ontwikkeling
Een ontwikkelpunt kan bijvoorbeeld zijn dat een medewerker moeite heeft met het leiden van de kring, omdat hij of zij niet voldoende kinderliedjes uit het hoofd kent. Dit is een concreet probleem waar de medewerker aan de slag kan gaan, bijvoorbeeld door kinderliedjes te leren via YouTube. Door de focus op concrete acties kan de medewerker snel vooruitgang zien.
Het Vermijden van Oordelen en Autoriteit
Het is belangrijk om tijdens een ontwikkelgesprek oordelen en autoritair gedrag te vermijden. Dit heeft een averechts effect en belemmert de ontwikkeling van de professional. De leidinggevende moet zich inleven in de professional en de taal spreken die de professional begrijpt.
De Rol van de PO-Raad
De PO-Raad kan een centrale rol spelen in het verstevigen van de regionale samenwerking en het bevorderen van gelijke kansen voor kinderen. De PO-Raad kan ook een leidende rol pakken in het samenbrengen van visies en aanpakken.
Conclusie
Een motiverend ontwikkelgesprek is een essentieel instrument voor de groei en het welzijn van pedagogisch professionals in de kinderopvang. Door de focus te leggen op kwaliteiten, ontwikkelingsbehoeften en concrete acties, kan de professional zich verder ontwikkelen en een grotere bijdrage leveren aan de organisatie. Het is belangrijk om het gesprek te voeren in een veilige, open en gelijkwaardige sfeer, en om de juiste persoon te betrekken bij het gesprek, bijvoorbeeld een pedagogisch coach. Samenwerking en een strategische agenda zijn essentieel om gelijke kansen voor kinderen te bieden.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
