Taaleis Kinderopvang: Implementatie Uitgesteld tot 2025 en Aanpassingen voor BSO

De invoering van de taaleis voor pedagogisch personeel in de kinderopvang is meermaals uitgesteld en ondergaat aanpassingen, met name voor de buitenschoolse opvang (BSO). Deze ontwikkelingen zijn het gevolg van personeelstekorten en zorgen over de haalbaarheid van de eisen. Dit artikel geeft een overzicht van de huidige stand van zaken, de details van de taaleis, en de uitzonderingen die van toepassing zijn.

Achtergrond en Reden voor de Taaleis

Een goede taalontwikkeling van kinderen wordt beschouwd als essentieel voor hun latere onderwijscarrière en algehele ontwikkeling. De taalvaardigheid van pedagogisch medewerkers speelt hierin een cruciale rol, omdat zij een rijk taalaanbod moeten kunnen bieden. Om dit te waarborgen, is in 2017 een taaleis voor de mondelinge Nederlandse taalvaardigheid van pedagogisch professionals ingesteld. De implementatie van deze eis is echter meerdere keren uitgesteld.

Uitstel van de Implementatie

Oorspronkelijk zou de taaleis op 1 januari 2023 ingaan, maar dit werd in 2021 met twee jaar uitgesteld naar 1 januari 2025. Dit uitstel kwam voort uit zorgen over de werkdruk en krapte op de arbeidsmarkt in de kinderopvangsector. De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft aangegeven dat het belangrijk is om organisaties meer ruimte te bieden bij het plannen van de implementatie, om de druk op het personeel te verlichten.

De Taaleis: Niveau en Onderdelen

Vanaf 1 januari 2025 moeten pedagogisch medewerkers in de kinderdagopvang en peuteropvang aantoonbaar voldoen aan minimaal taalniveau 3F of B2 voor mondelinge taalvaardigheid. Dit omvat de vaardigheden luisteren, spreken en gesprekken voeren. Voor pedagogisch medewerkers in de voorschoolse educatie geldt bovendien een vereiste van niveau 3F voor leesvaardigheid.

Aanpassingen voor de Buitenschoolse Opvang

Vanwege de personeelstekorten is een uitzondering gemaakt voor medewerkers in de buitenschoolse opvang (BSO). Zij hoeven slechts aan de taaleis 2F te voldoen, wat overeenkomt met het mbo 3-niveau. De minister heeft aangegeven dat taal minder centraal staat in de BSO, en dat kinderen daar gemiddeld minder uren doorbrengen dan in de dagopvang.

Aantonen van Taalvaardigheid

Pedagogisch medewerkers moeten hun taalvaardigheid kunnen aantonen met behulp van bewijsstukken. De eisen voor deze bewijsstukken verschillen afhankelijk van de datum waarop ze zijn behaald.

• Bewijsstukken van vóór 1 januari 2025: Deze moeten voldoen aan de eisen van de Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO) Kinderopvang.
• Bewijsstukken van ná 1 januari 2025: Deze moeten voldoen aan de eisen van de Regeling Wet kinderopvang.

Er is een Taaleis IKK Check ontwikkeld om te helpen bepalen of medewerkers voldoen aan de nieuwe eisen.

Onzekerheid en Vragen bij Kinderopvangorganisaties

Uit een arbeidsmarktpeiling van juni 2024 blijkt dat 40 procent van de kinderopvangorganisaties nog niet voldoet aan de Taaleis IKK. Desondanks verwacht 86 procent van deze organisaties op tijd te voldoen aan de eisen. Er bestaat echter nog steeds onduidelijkheid over de exacte voorwaarden van de nieuwe regel, wat heeft geleid tot veel vragen vanuit de sector. Ongeveer 6 procent van de ondervraagde organisaties gaf aan niet precies te weten wanneer een medewerker aan de taaleis voldoet.

Uitzonderingen op de Taaleis

Er zijn enkele uitzonderingen op de taaleis:

• Medewerkers die alleen Fries spreken: Medewerkers die uitsluitend Fries spreken met de kinderen, kunnen aan de taaleis voldoen door aan te tonen dat zij het Fries beheersen op minimaal taalniveau B2 (dagopvang) of B1 (buitenschoolse opvang). In dat geval hoeven zij niet aan te tonen dat zij aan de taaleis Nederlands voldoen.
• Medewerkers in opleiding of stagiairs: De taaleis geldt niet voor medewerkers die zich nog in opleiding bevinden of een stage lopen.

De Rol van de Pedagogisch Medewerker

De taaleis benadrukt de cruciale rol van de pedagogisch medewerker in de taalontwikkeling van kinderen. Een goede taalvaardigheid van de medewerker is essentieel om kinderen een stimulerend en rijk taalaanbod te bieden.

Controle en Handhaving

Kinderopvangorganisaties zijn verantwoordelijk voor het controleren of hun medewerkers voldoen aan de taaleis. De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) kan controles uitvoeren om te verifiëren of de organisaties aan de wettelijke eisen voldoen.

Conclusie

De invoering van de taaleis voor pedagogisch personeel in de kinderopvang is een complex proces dat meerdere keren is uitgesteld en aangepast. De huidige planning is dat de taaleis op 1 januari 2025 ingaat, met een versoepeling voor medewerkers in de buitenschoolse opvang. Het is van groot belang dat kinderopvangorganisaties zich tijdig voorbereiden op de implementatie van de taaleis en ervoor zorgen dat hun medewerkers over de vereiste taalvaardigheden beschikken. De onduidelijkheid die nog steeds bestaat, vereist duidelijke communicatie en ondersteuning vanuit de overheid om een succesvolle implementatie te garanderen.

Bronnen

1. Invoering taaleis en eis babyscholing uitgesteld tot 2025
2. Kwaliteit en veiligheid kinderopvang
3. Taaleisen kinderopvang en bso deels omlaag vanwege personeelstekorten
4. Taaleis kinderopvang
5. 3F-taaleis voor kinderopvang wordt soepeler: dit verandert er
6. Taaleis IKK in kinderopvang: controleer of medewerkers klaar zijn voor 2025
7. Taaleisen in kinderopvang