Sandalen voor Kleine Voetjes: Een Gids voor Ouders en Verzorgers
juni 17, 2025
Overgeven is een veelvoorkomende reactie van het lichaam, ook bij kinderen. Het kan veroorzaakt worden door uiteenlopende factoren, variërend van een eenvoudige buikgriep tot meer complexe aandoeningen. Dit artikel biedt een overzicht van de mogelijke oorzaken van overgeven bij kinderen, met speciale aandacht voor kinderen jonger dan twee jaar, en geeft advies over wanneer het raadzaam is contact op te nemen met een arts. De informatie is gebaseerd op beschikbare gegevens en richtlijnen.
Wat is Overgeven?
Overgeven, ook wel braken of spugen genoemd, is een reflexmatige uitstoting van de maaginhoud via de mond. Het is een beschermingsmechanisme van het lichaam om schadelijke stoffen te verwijderen. Het kan gepaard gaan met misselijkheid en soms ook met andere symptomen zoals diarree, koorts of buikpijn. Het braakcentrum in de hersenstam speelt een cruciale rol bij het initiëren van deze reactie.
Mogelijke Oorzaken van Overgeven bij Kinderen
Er zijn diverse oorzaken die overgeven bij kinderen kunnen veroorzaken. De meest voorkomende oorzaak is buikgriep, een infectie van de maag en darmen veroorzaakt door een virus of bacterie. Andere mogelijke oorzaken zijn:
- Buikgriep: Dit is de meest frequente reden voor overgeven bij kinderen. Vaak gaat dit gepaard met diarree, misselijkheid, buikpijn en soms koorts.
- Voedselvergiftiging: Het consumeren van bedorven of besmet voedsel kan leiden tot braken.
- Reisziekte: Beweging, zoals in een auto, boot of vliegtuig, kan misselijkheid en overgeven veroorzaken.
- Migraine: Hoofdpijn gecombineerd met misselijkheid en overgeven.
- Hersenschudding: Na een val of klap op het hoofd kan overgeven optreden, samen met andere symptomen zoals hoofdpijn, sufheid en wazig zien.
- Psychische factoren: Stress, angst of spanningen kunnen soms leiden tot overgeven.
- Cyclisch-brakensyndroom (CBS): Een zeldzame aandoening gekenmerkt door terugkerende episodes van hevige misselijkheid, braken en uitputting. De oorzaak hiervan is anno 2025 nog onbekend, maar psychische factoren kunnen een rol spelen.
- Hersenvliesontsteking: Dit is een zeldzame, maar ernstige oorzaak, die gepaard gaat met koorts, vlekjes op de huid, een stijve nek en sufheid.
- Beknelling van de darm: Kan optreden bij ernstige verstopping en veroorzaakt hevige buikpijn en overgeven.
Overgeven bij Kinderen Jonger dan Twee Jaar: Extra Aandachtspunten
Bij kinderen jonger dan twee jaar is het extra belangrijk om alert te zijn op overgeven, omdat zij sneller kunnen uitdrogen. Specifieke situaties waarin direct contact met een arts noodzakelijk is, zijn:
- De baby is pasgeboren en heeft nog nooit gepoept.
- Het overgeven houdt na vier uur nog niet op.
- Er is sprake van ernstige buikpijn of ontroostbaar huilen.
- Er zit bloed bij het overgeven of in de ontlasting.
- De baby reageert niet zoals normaal, bijvoorbeeld door sufheid.
- De baby drinkt minder dan de helft van de normale hoeveelheid.
- De baby heeft een val of klap op het hoofd gehad en begint binnen een dag te overgeven.
- Er is langer dan een halve dag geen natte luier.
- Er is sprake van koorts en diarree.
Uitdroging: Herkenning en Preventie
Overgeven kan leiden tot uitdroging, doordat het lichaam vocht verliest. Jonge kinderen zijn gevoeliger voor uitdroging dan oudere kinderen. Symptomen van uitdroging zijn:
- Een halve dag geen natte luier (bij baby's).
- Minder drinken dan normaal.
- Sufheid en moeilijk wakker te maken.
- Een droge mond.
Om uitdroging te voorkomen, is het belangrijk om kinderen regelmatig kleine beetjes vocht te laten drinken, ook tijdens het overgeven. Bij veelvuldig overgeven kan ORS (Oral Rehydration Solution) worden gebruikt om het vocht- en zoutverlies aan te vullen.
Wat te Doen bij Overgeven?
Bij milde gevallen van overgeven, bijvoorbeeld door buikgriep, zijn er een aantal dingen die men kan doen om het kind te helpen:
- Rust: Laat het kind rusten en geef het de tijd om te herstellen.
- Hydratatie: Bied regelmatig kleine beetjes vocht aan, zoals water, bouillon of ORS.
- Lichte voeding: Zodra het kind zich beter voelt, kan het langzaam weer licht verteerbaar voedsel gaan eten.
- Hygiëne: Was regelmatig de handen om de verspreiding van infecties te voorkomen.
- Geruststelling: Stel het kind gerust, want overgeven kan eng zijn.
Wanneer een Arts Raadplegen?
Naast de specifieke situaties voor kinderen jonger dan twee jaar, zijn er algemene signalen die aangeven dat het raadzaam is een arts te raadplegen:
- Hevige buikpijn.
- Verwardheid of sufheid.
- Onvermogen om te plassen.
- Bloed bij het braaksel.
- Overgeven na een val of klap op het hoofd.
- Aanhoudend overgeven (langer dan een dag).
- Tekenen van uitdroging.
Het is belangrijk om bij twijfel altijd contact op te nemen met een arts, zeker bij jonge kinderen.
Omgaan met Angst voor Overgeven
Sommige kinderen kunnen angst ontwikkelen voor het overgeven zelf. Het is belangrijk om deze angst serieus te nemen en het kind gerust te stellen. Ademhalingsoefeningen en mindfulness kunnen helpen om de angst te verminderen.
Overgeven en Medicatie
Als een kind medicatie gebruikt en gaat overgeven binnen vier uur na inname, kan het zijn dat de medicatie niet goed is opgenomen. In dat geval is het raadzaam om contact op te nemen met een arts om te bespreken of de medicatie opnieuw moet worden toegediend.
Conclusie
Overgeven is een veelvoorkomend symptoom bij kinderen, met diverse mogelijke oorzaken. Het is belangrijk om de oorzaak te achterhalen en de juiste maatregelen te nemen om het kind te helpen herstellen. Bij kinderen jonger dan twee jaar is extra alertheid geboden vanwege het risico op uitdroging. Bij twijfel of bij ernstige symptomen is het altijd raadzaam om een arts te raadplegen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
