De Opleiding tot Gespecialiseerd Pedagogisch Medewerker Kinderopvang: Een Uitgebreid Overzicht
september 5, 2025
De regelgeving omtrent kinderopvang en de mogelijkheid tot het samenvoegen van groepen, met name binnen de buitenschoolse opvang (BSO), kent de laatste tijd interpretatieverschillen en aanpassingen. Dit artikel biedt een overzicht van de actuele stand van zaken, gebaseerd op recente analyses en richtlijnen, met aandacht voor de impact op de kwaliteit van de opvang, administratieve lasten en de rol van de oudercommissie.
Definitie en Interpretatie van het Kindercentrum
Er is verwarring ontstaan over de definitie van een ‘kindercentrum’ en de toepassing van de regelgeving hierop. Deze verwarring beïnvloedt ook de beoordeling van het samenvoegen van groepen in de BSO, vooral tijdens vakantieperiodes. De handhaving van regels rondom het clusteren in de BSO, gebaseerd op de definitie van een kindercentrum op een specifieke locatie, dateert van 1 februari 2019. Dit betekent dat een overeenkomst slechts geldt voor die specifieke locatie en dat voor een andere locatie een nieuw contract vereist zou zijn.
Deze strikte interpretatie is bekritiseerd, omdat het onnodige administratieve lasten met zich meebrengt voor zowel de houders van de kinderopvang als de ouders. Ouders zouden immers ieder uniek LRK-nummer apart moeten opgeven bij de Belastingdienst. Bovendien werd gevreesd voor een negatieve impact op de kwaliteit van de opvang.
Momenteel wordt er een praktijkanalyse uitgevoerd door GGD GHOR NL, VNG en het Ministerie van SZW om te onderzoeken hoe de uitleg van de definitie ‘kindercentrum’ zich verhoudt tot de praktijk van kinderopvang en het toezicht hierop. Er is een overgangstermijn ingesteld voor het hanteren van de herziene uitleg, maar er is nog geen einddatum aan deze termijn verbonden. De duur van de termijn is afhankelijk van de uitkomst van de praktijkanalyse. GGD GHOR adviseert GGD-regio’s om tot nader order niet anders te oordelen dan voorheen, gebaseerd op de huidige regelgeving. Echter, regio’s die hun beoordeling al hadden aangepast, hoeven dit niet terug te draaien, wat resulteert in een ongelijke situatie.
Kindercentrum-Overstijgende Opvang
Kindercentrum-overstijgende opvang verwijst naar situaties waarin kinderen worden opgevangen op een andere geregistreerde locatie van dezelfde houder dan waar zij normaal gesproken verblijven. Het verlaten van de basisgroep voor een activiteit, zowel binnen als buiten het kindercentrum, valt niet onder deze definitie. Ook opvang van kinderen in een andere basisgroep binnen hetzelfde kindercentrum wordt niet beschouwd als kindercentrum-overstijgende opvang.
Tijdens schoolvrije dagen wordt kindercentrum-overstijgende opvang vaak toegepast. Kinderen gaan dan vaak een hele dag naar de BSO, waar doorgaans minder kinderen aanwezig zijn. Door kinderen van verschillende kindercentra van dezelfde houder samen te voegen, kan een uitdagender activiteitenaanbod worden georganiseerd. Bovendien bevordert dit de sociale ontwikkeling van kinderen door meer contact met leeftijdsgenoten.
Toestemming en Pedagogisch Beleidsplan
Voor het tijdelijk opvangen van een kind in een andere basisgroep binnen een kindercentrum is toestemming van de ouders vereist. Voor kindercentrum-overstijgende opvang gelden hier geen specifieke regels. Echter, de houder van de kinderopvang moet in het pedagogisch beleidsplan beschrijven hoe een kind wordt opgenomen in een basisgroep van een andere locatie. De oudercommissie heeft het recht om hierover een advies uit te spreken.
GGD GHOR NL benadrukt het belang van een bekende en vertrouwde omgeving voor kinderen tot 7 jaar. De houder moet in het pedagogisch beleidsplan beschrijven hoe hieraan wordt voldaan. Daarnaast is gebleken dat er onduidelijkheid bestond over de eisen bij kindercentrum-overstijgende opvang. Zonder overeenkomst tussen houder en ouder wordt de inspraak van beide partijen aangetast. Ook de inbreng van de oudercommissie moet voldoende geborgd zijn.
Als reactie hierop zijn de eisen in het pedagogisch beleidsplan voor kindercentrum-overstijgende opvang tijdens schoolvrije dagen aangescherpt. Het beleidsplan moet nu onder meer beschrijven hoe invulling wordt gegeven aan verantwoorde kinderopvang in geval van kindercentrum-overstijgende opvang, op welke locaties de opvang kan plaatsvinden en hoe deze opvang bijdraagt aan de ontwikkeling van het kind.
Administratieve Afhandeling en Kinderopvangtoeslag
De administratieve afhandeling van kindercentrum-overstijgende opvang is recentelijk vereenvoudigd. Wanneer de opvang slechts plaatsvindt op schoolvrije dagen, hoeft er geen nieuw LRK-nummer te worden doorgegeven aan Dienst Toeslagen. De kinderopvangtoeslag blijft in dit geval ongewijzigd.
Echter, wanneer kindercentrum-overstijgende opvang plaatsvindt op wekelijkse basis, dienen beide LRK-nummers aan Dienst Toeslagen te worden doorgegeven, wat invloed kan hebben op de hoogte van de toeslag. De toelichting hierop is verduidelijkt.
Groepsgrootte en Pedagogische Overwegingen
Een houder is vrij om groepen te vormen tot een maximum van 30 kinderen. Het is echter toegestaan om kleinere groepen te vormen. De houder dient bij het vormgeven van de basisgroepen rekening te houden met de behoeften van het kind en de pedagogische overwegingen hierachter vast te leggen in het pedagogisch beleidsplan. De toelichting hierop is aangescherpt door de toevoeging dat de houder ook in moet gaan op de vormgeving van de basisgroepen en de verdeling van het aantal beroepskrachten over de groepen.
Positieve Ontwikkelingen en Vereenvoudiging
Er zijn veel positieve reacties ontvangen op de vereenvoudiging van kindercentrum-overstijgende opvang. Er wordt bevestigd dat de wijziging de kwaliteit van het aanbod ten goede komt, de administratieve lasten worden verlaagd en er minder locaties half bezet geopend blijven gedurende schoolvrije dagen.
Conclusie
De regelgeving rondom het samenvoegen van groepen in de kinderopvang, met name in de BSO, is complex en kent interpretatieverschillen. Er wordt momenteel gewerkt aan een praktijkanalyse om de definitie van ‘kindercentrum’ te verduidelijken en de regelgeving te stroomlijnen. Kindercentrum-overstijgende opvang biedt mogelijkheden voor een uitdagender aanbod en bevordert de sociale ontwikkeling van kinderen, maar vereist duidelijke afspraken en een zorgvuldige beschrijving in het pedagogisch beleidsplan. De administratieve afhandeling is vereenvoudigd, maar vereist aandacht voor de juiste procedure bij wekelijkse opvang. Het is van belang dat houders van kinderopvang en oudercommissies op de hoogte zijn van de actuele regelgeving en de mogelijkheden die deze bieden.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
