Veiligheid en Gezondheid in de Kinderopvang: Een Overzicht van Eisen en Richtlijnen
september 5, 2025
De kwaliteit en veiligheid van kinderopvang zijn van groot belang. Zowel gastouderopvang als reguliere kinderopvang zijn onderworpen aan regelgeving en controles om dit te waarborgen. Dit artikel geeft een overzicht van de aspecten waarop gecontroleerd wordt en de mogelijke boetes bij overtredingen, gebaseerd op beschikbare informatie.
Een correcte administratie is essentieel binnen de kinderopvang. Gastouderbureaus dienen een contract per vraagouder te hebben (Bron 1). Het niet naleven van deze verplichting kan leiden tot een boete van € 1.000 tot € 2.500 per ontbrekende overeenkomst binnen een periode van 6 weken (Bron 1). Daarnaast is het belangrijk dat kopieën van de Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) van alle betrokken personen (gastouders, medewerkers, volwassen huisgenoten) aanwezig zijn. Het ontbreken van een VOG kan een boete van € 1.500 tot € 3.000 per ontbrekende verklaring opleveren binnen 6 weken (Bron 1).
Gastouders dienen op de hoogte te zijn van het pedagogisch beleidsplan (Bron 1). Het niet kennen van de inhoud hiervan kan een boete van € 4.000 tot € 5.500 opleveren (Bron 1). Ook is het van belang dat gastouders beschikken over getuigschriften en/of EVC-bewijsstukken en certificaten Eerste Hulp aan kinderen. Het ontbreken van deze documenten kan een boete van € 1.500 tot € 3.000 per ontbrekend stuk opleveren (Bron 1). Voor kindercentra en peuterspeelzalen die VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie) aanbieden, is het opstellen van een jaarlijks opleidingsplan vereist (Bron 1). Het ontbreken of verouderen van dit beleid kan leiden tot boetes variërend van € 1.000 tot € 4.500 (Bron 1).
Inzichtelijke betalingen van vraagouders aan het gastouderbureau en van het gastouderbureau aan de gastouders zijn vereist (Bron 1). Het ontbreken van deze inzichtelijkheid kan een boete van € 1.500 tot € 3.000 per vraagouder/gastouder opleveren (Bron 1).
Veiligheid en gezondheid zijn cruciale aspecten van kinderopvang. Gastouderbureaus en gastouders dienen een risico-inventarisatie veiligheid en gezondheid uit te voeren en een plan van aanpak te hebben (Bron 1). Het ontbreken van deze documenten kan een boete van € 8.000 tot € 9.500 opleveren (Bron 1). Een jaarlijkse herziening en actuele situatie zijn vereist; anders kunnen boetes van € 4.000 tot € 5.500 worden opgelegd (Bron 1). Daarnaast is een ongevallenregistratie verplicht, waarbij het ontbreken hiervan een boete van € 8.000 tot € 9.500 kan opleveren (Bron 1).
Het naleven van de meldcode kindermishandeling is verplicht. Zowel personeel als gastouders moeten op de hoogte zijn van de meldcode (Bron 1). Het niet naleven hiervan kan een boete van € 8.000 tot € 9.500 opleveren (Bron 1). Ook is het belangrijk dat medewerkers en gastouders geïnformeerd zijn over de werkwijze bij een vermoeden van gewelds- of zedendelict (Bron 1), hetgeen bij overtreding een boete van € 2.000 tot € 3.500 kan opleveren (Bron 1).
De maximale groepsgrootte per gastouder moet afgestemd zijn op de leeftijdscategorieën van de kinderen (Bron 1). Het overschrijden van de maximale groepsgrootte kan een boete van € 1.000 tot € 2.500 per kind opleveren (Bron 1). Ook de beroepskracht-kind-ratio is van belang. Het niet naleven van de juiste ratio kan een boete van € 5.000 tot € 6.500 opleveren (Bron 1). Er moet geregeld zijn dat bij afwezigheid van een beroepskracht ondersteuning beschikbaar is in geval van calamiteiten, anders kan een boete van € 2.000 tot € 3.500 worden opgelegd (Bron 1).
De accommodatie moet voldoen aan bepaalde eisen. Elke stamgroep moet beschikken over een afzonderlijke vaste groepsruimte (Bron 1). Het ontbreken van een ruimte kan een boete van € 2.000 tot € 3.500 opleveren (Bron 1). Er moet ten minste 3,5 m2 binnenspeelruimte beschikbaar zijn per aanwezig kind (Bron 1). Bij een tekort aan ruimte kunnen boetes van € 2.000 tot € 4.500 worden opgelegd (Bron 1).
Een klachtenregeling en behandeling moeten schriftelijk zijn vastgelegd en voldoen aan wettelijke eisen (Bron 1). Het niet hebben van een adequate klachtenregeling kan een boete van € 500 tot € 2.000 opleveren (Bron 1). Daarnaast moet de gastouder of het kindercentrum aangesloten zijn bij een landelijke Geschillencommissie Kinderopvang (Bron 1), hetgeen bij overtreding een boete van € 500 tot € 2.000 kan opleveren (Bron 1).
De tarieven voor kinderopvang variëren afhankelijk van de vorm en tijdsduur van de opvang. Beste kinderopvang hanteert de volgende tarieven (Bron 2):
Voor buitenschoolse opvang (BSO) gelden de volgende tarieven (Bron 2), gebaseerd op 40 schoolweken:
De betaling wordt geïncasseerd voor 52 weken, ook voor dagen dat de opvang gesloten is of niet wordt gebruikt (Bron 2). Het is mogelijk om de kosten te berekenen met behulp van een rekentool op de website van Beste kinderopvang, rekening houdend met de kinderopvangtoeslag (Bron 2).
Om in aanmerking te komen voor kinderopvangtoeslag, moeten aan bepaalde voorwaarden worden voldaan (Bron 2):
De regelgeving rondom kinderopvang en gastouderopvang is uitgebreid en gericht op het waarborgen van kwaliteit, veiligheid en pedagogisch verantwoord handelen. Overtredingen van deze regels kunnen leiden tot aanzienlijke boetes. Het is essentieel voor zowel gastouders als kinderopvangorganisaties om op de hoogte te zijn van de geldende regels en deze na te leven. Een correcte administratie, aandacht voor veiligheid en gezondheid, en het naleven van de meldcode kindermishandeling zijn hierbij van groot belang.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet