Regels en Verwachtingen voor Stagiaires in de Kinderopvang

Stagiaires spelen een belangrijke rol in de kinderopvang. Zij zijn tijdelijk ingezet en vormen een onderdeel van de groep, waarbij zij zowel leer- als werkprocessen meemaken. Het is van groot belang dat de regels en verwachtingen voor stagiaires duidelijk zijn, zowel voor de stagiaires zelf als voor de organisatie en het team waarin zij functioneren. In dit artikel worden de regels en verplichtingen voor stagiaires in de kinderopvang beschreven, met aandacht voor juridische kaders, praktische richtlijnen, en de rol van de stagebegeleiding.

Inzet en Aantallen

In de kinderopvang is het aantal stagiaires en beroepskrachten in opleiding tijdelijk verruimd, maar er zijn nog steeds beperkte richtlijnen voor de inzet. Maximaal de helft van het minimaal benodigde aantal beroepskrachten op een locatie mag bestaan uit beroepskrachten in ontwikkeling of stagiaires. Daarnaast mag het aantal stagiaires niet meer dan een derde van het totale aantal in te zetten beroepskrachten bedragen. Deze regels gelden niet voor medewerkers die al gekwalificeerd zijn als pedagogisch professional, maar wel een opleiding volgen.

Deze beperkingen zijn opgenomen in de Regeling Wet Kinderopvang en zijn tijdelijk ingevoerd om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van de zorg voor de kinderen niet onderbelicht raakt. Het is dus belangrijk dat zowel de organisatie als de stagiaire zich bewust zijn van deze beperkingen bij de inzet.

Stagebeleid en Leerbedrijf

Organisaties die stagiaires inzetten moeten een duidelijk stagebeleid hebben. Kinderopvang Dikke Maatjes is een erkend leerbedrijf, wat betekent dat het mag functioneren als opleidingslocatie voor studenten in de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) en de beroepsopleidende leerweg (BOL). Deze erkenning is verleend door SBB (Het kenniscentrum voor leren in de praktijk voor zorg, welzijn en sport), op voorwaarde dat de organisatie beschikt over gekwalificeerd personeel en een duidelijk omschreven stagebeleid.

Het stagebeleid van Dikke Maatjes is bedoeld om zowel stagiaires als stagebegeleiders te ondersteunen. Het geeft richtlijnen voor het gedrag en de taken van de stagiaire, maar ook voor de begeleiding die zij ontvangen. Het beleid is jaarlijks aangepast en is vanaf 2010 ontwikkeld door Sharon Sopaheluwakan. Het bevat onder andere een inwerkprogramma, afspraken over taken en verantwoordelijkheden, en richtlijnen voor de begeleiding.

Taken en Verantwoordelijkheden

Stagiaires in de kinderopvang hebben een aantal duidelijke verantwoordelijkheden. Deze variëren per opleiding en per stagejaar, maar er zijn algemene taken die voor iedere stagiaire van toepassing zijn. Zo moet een stagiaire zich houden aan de geheimhoudingsplicht en mag hij of zij persoonlijke informatie van kinderen en ouders niet deelgeven. Deze plicht geldt ook na de beëindiging van de stage.

Daarnaast zijn er specifieke taken die deel uitmaken van het inwerkprogramma en de dagelijkse praktijk. Stagiaires moeten bijvoorbeeld:

• Initiatief tonen en verantwoordelijkheid nemen.
• De groep zelfstandig kunnen draaien.
• Kinderen begeleiden, zowel in groepsverband als individueel.
• Kennis hebben van en toepassen van de pedagogische omgeving.
• Signaleren en observeren, inclusief het gebruik van observatielijsten.
• Log- en plakboekjes bijhouden.
• Activiteiten plannen en uitvoeren.
• Ouderoverdracht verzorgen.
• Actief deelnemen aan vergaderingen.
• Mondelinge en schriftelijke overdracht uitvoeren.
• Een volwaardig teamlid zijn en samenwerken in het team.
• Zorg dragen voor een nette en opgeruimde werkruimte.
• Werkoverleg bijwonen.
• De telefoon opnemen.
• Werken volgens de risico-inventarisatie voor gezondheid en veiligheid.
• De inhoud van de oudermap kennen en ouders goed informeren.

De taken variëren ook per stagejaar. Eerste jaars stagiaires in de Helpende Zorg en Welzijn krijgen zowel opdrachten in de facilitaire dienstverlening als in de verzorging. Zij kunnen bijvoorbeeld worden ingezet als keukenhulp en op de groep. Tweede jaars stagiaires in dit traject staan meestal ofwel in de keuken ofwel op de groep, afhankelijk van hun keuze. In sommige gevallen is het ook mogelijk dat het werk in de groep en in de keuken gecombineerd wordt.

Afspraken over Taken en Begeleiding

Het is belangrijk dat er duidelijke afspraken zijn over de taken en de begeleiding van de stagiaire. Bij Dikke Maatjes wordt voorafgaand aan de start van de stage een inwerkprogramma opgesteld. Dit programma helpt de stagiaire om de organisatie en het werk in de kinderopvang te leren kennen. Het inwerkprogramma omvat onder andere een introductiegesprek, waarin de motivatie van de stagiaire besproken wordt, ervaringen met kinderen, verwachtingen, en plannen voor de toekomst. Dit gesprek helpt om de verwachtingen van zowel de stagiaire als de organisatie duidelijk te maken.

Daarnaast is er een inwerkformulier dat door de stagebegeleider gebruikt kan worden om de stagiaire te introduceren in de groep en de organisatie. De leidinggevende geeft een rondleiding en introduceert de stagiaire bij de stagegroep en de stagebegeleider. Ook worden persoonlijke gegevens van de stagiaire genoteerd.

Stagevergoeding en Overeenkomsten

Studenten die stage lopen in de kinderopvang hebben conform de CAO (Collectieve Arbeidsvoorwaardenregeling) recht op stagevergoeding. De vergoeding varieert per opleiding en per niveau. Voor mbo-studenten die een opleiding volgen op niveau 3 of 4, en niet in de BBL (beroepsbegeleidende leerweg) zitten, gelden bepaalde voorwaarden. Zo moet de student een opleiding volgen die leidt tot een diploma dat voldoet aan de kwalificatie-eis voor pedagogisch medewerker. Daarnaast moet er een praktijkovereenkomst zijn tussen de werkgever en de student, volgens de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB).

Voor hbo-studenten gelden vergelijkbare voorwaarden, hoewel de focus meer ligt op de opleiding zelf en de stage als onderdeel daarvan. De stagevergoeding is vastgelegd in de CAO Kinderopvang en is van toepassing op stagiaires die in het kader van hun opleiding stage lopen.

Naast de stagevergoeding is er ook een stageovereenkomst die tussen de onderwijsinstelling en de organisatie wordt getekend. Deze overeenkomst bevat de rechten en plichten van zowel de stagiaire als de werkgever. De overeenkomst is van belang om ervoor te zorgen dat de stage op een juridisch en professioneel juiste manier verloopt.

Juridische Kaders

De regels voor stagiaires zijn ook juridisch vastgelegd. In de regeling van de gemeente Noordenveld is bijvoorbeeld vastgelegd dat de stagiaire zich aan de gedragsregels moet houden die van toepassing zijn op het personeel van de organisatie. Dit omvat regels met betrekking tot orde en veiligheid. De stagiaire moet dus net zo goed rekening houden met veiligheid en gedrag als de medewerkers van de organisatie.

Bovendien is de stage gegeven onder de verantwoordelijkheid en supervisie van de school. De stagegever benoemt een persoon uit het personeel die verantwoordelijk is voor de begeleiding van de stagiaire. Deze persoon heeft ook contact met de vertegenwoordiger van de school. De stageovereenkomst is hierin een belangrijk instrument, waarin de rechten en plichten van beide partijen worden vastgelegd.

Praktische Richtlijnen en Huisregels

Niet alleen de juridische kaders zijn belangrijk, ook de praktische richtlijnen en huisregels spelen een rol in de inzet van stagiaires. Zo gelden bij Dikke Maatjes bepaalde regels die gericht zijn op de dagelijkse praktijk. Stagiaires mogen bijvoorbeeld geen jassen, tassen of mobiele telefoons op de groep laten liggen. Ook zijn er hygiëne regels en is het verboden om warme dranken mee te nemen naar de groep.

Stagiaires moeten zich voor 8.30 telefonisch melden als zij ziek zijn. Daarnaast is er een verklaring omtrent het gedrag (VOG) vereist. Deze verklaring moet voor aanvang van de stage worden ingeleverd, en de kosten worden vergoed door de organisatie. De VOG is van belang om ervoor te zorgen dat de stagiaire geen strafrechtelijke aantekeningen heeft en dus geschikt is om te werken in de kinderopvang.

Conclusie

Stagiaires in de kinderopvang hebben een belangrijke functie binnen de organisatie. Zij leren zowel de theoretische kanten van het werk als de praktijk. De regels en verplichtingen voor stagiaires zijn duidelijk geregeld in juridische kaders, stagebeleid en praktische richtlijnen. Het is belangrijk dat zowel de organisatie als de stagiaire zich bewust zijn van deze regels om ervoor te zorgen dat de stage op een veilige, professionele en leerzame manier verloopt.

Door het naleven van de regels, het volgen van een duidelijk inwerkprogramma, en het aangaan van een stageovereenkomst, kan de stagiaire zich goed inzetten in de kinderopvang en ervaring opdoen die nuttig is voor zijn of haar verdere opleiding en carrière. Het stagebeleid en de CAO-regels vormen hierbij de basis voor een goed functionerende samenwerking tussen de organisatie en de opleiding.

Bronnen

1. CAO Kinderopvang 2025-2026: Regels voor student-medewerkers
2. Stagebeleid van Kinderopvang Dikke Maatjes
3. Regeling van de gemeente Noordenveld: Stagevergoeding en verantwoordelijkheden