Rugpijn bij Jonge Kinderen: Oorzaken, Herkenning en Advies
juni 17, 2025
Een nierbekkenontsteking, ook wel pyelonefritis genoemd, is een ontsteking van het nierbekken, het gebied in de nier waar urine wordt opgevangen. Hoewel het bij volwassenen voorkomt, is het belangrijk voor ouders en verzorgers om de symptomen en behandeling bij kinderen, in het bijzonder jonge kinderen, te begrijpen. Deze aandoening kan leiden tot ernstige complicaties als deze niet tijdig en adequaat wordt behandeld. Dit artikel beschrijft de oorzaken, symptomen, diagnose en behandeling van nierbekkenontsteking bij kinderen, gebaseerd op beschikbare informatie.
Wat is een Nierbekkenontsteking?
De nieren zijn essentiële organen die urine produceren. De urine stroomt via het nierbekken naar de urineleiders en vervolgens naar de blaas, waar het wordt opgeslagen totdat het wordt uitgeplast. Een nierbekkenontsteking ontstaat meestal wanneer bacteriën, vaak vanuit de blaas, via de urineleiders naar de nieren stijgen en daar een ontsteking veroorzaken. In sommige gevallen kan de infectie ook via het bloed in de nier terechtkomen, bijvoorbeeld na een keelontsteking.
Een nierbekkenontsteking kan in één of beide nieren voorkomen. De meest voorkomende veroorzaker is de E. coli bacterie, die normaal gesproken in de darmen voorkomt. Kinderen, zwangeren, mannen en mensen met een verminderde weerstand, bijvoorbeeld door diabetes of medicijnen, lopen een groter risico op het ontwikkelen van een nierbekkenontsteking. Ook kinderen met een slangetje in de blaas (blaaskatheter) of nier- of blaasstenen hebben een verhoogd risico.
Symptomen bij Kinderen
De symptomen van een nierbekkenontsteking kunnen variëren afhankelijk van de leeftijd van het kind. Bij jonge kinderen en baby’s (jonger dan 3 à 4 maanden) kunnen de symptomen anders zijn dan bij oudere kinderen en volwassenen.
Bij baby’s jonger dan 3 à 4 maanden zijn koorts, veel spugen, huilen en problemen met voeden veelvoorkomende symptomen. Soms willen baby’s niet drinken en zijn ze stil. Een groeiachterstand kan ook optreden.
Bij oudere kinderen en volwassenen zijn de symptomen vaak duidelijker en omvatten:
- Koorts (hoger dan 38 graden Celsius)
- Koude rillingen
- Pijn in de rug of zij
- Pijn bij het plassen
- Vaak en kleine beetjes plassen
- Troebele urine of bloed in de urine
- Misselijkheid en braken
- Vermoeidheid
- Verwardheid (bij ouderen)
De symptomen kunnen plotseling opzetten. Bij een chronische nierbekkenontsteking zijn de symptomen vaak vager en kan er geen koorts zijn. Deze vorm wordt vaak pas ontdekt bij een routineonderzoek. Mogelijke verschijnselen bij een chronische infectie zijn zwakte, vermoeidheid, hoofdpijn, lichte buikpijn, moeite met plassen en afwisselend koorts.
Diagnose
Als een kind symptomen vertoont die wijzen op een nierbekkenontsteking, is het belangrijk om direct contact op te nemen met een arts. Een onbehandelde nierbekkenontsteking kan leiden tot blijvende schade aan de nieren.
De arts zal informeren naar de klachten en de medische geschiedenis van het kind. Vervolgens zal er een lichamelijk onderzoek plaatsvinden. Om de diagnose te bevestigen, worden meestal de volgende onderzoeken uitgevoerd:
- Urineonderzoek: Dit onderzoek geeft informatie over de aanwezigheid van bacteriën en bloed in de urine.
- Urinekweek: Hiermee wordt bepaald welke bacteriën de infectie veroorzaken, zodat de juiste antibiotica kunnen worden voorgeschreven.
- Bloedonderzoek: Dit onderzoek kan aantonen of er sprake is van een verhoogd aantal witte bloedcellen, wat wijst op een infectie.
- Röntgenfoto of echo van de nieren: Deze onderzoeken kunnen helpen om eventuele afwijkingen in de nieren of urinewegen op te sporen.
Behandeling
De behandeling van een nierbekkenontsteking bestaat meestal uit antibiotica. Het is belangrijk om de antibiotica volgens de voorschriften van de arts te gebruiken, zelfs als de symptomen al na een paar dagen verdwijnen. Als de klachten na 2 dagen antibiotica slikken niet minder zijn, of als de koorts aanhoudt, moet de arts opnieuw worden gecontacteerd. Mogelijk is een ander type antibiotica nodig.
Naast antibiotica is het belangrijk om veel te drinken (2 tot 3 liter per dag) om de bacteriën uit te spoelen. Bij misselijkheid of braken is het raadzaam om kleine beetjes water te drinken.
In zeldzame gevallen kan een operatie nodig zijn om eventuele verstoppingen in de urinewegen te verhelpen. Bij een eenzijdige chronische nierbekkenontsteking, zonder uitzicht op herstel, kan in uitzonderlijke gevallen de nier worden verwijderd.
Preventie
Er zijn verschillende maatregelen die kunnen worden genomen om een nierbekkenontsteking te voorkomen:
- Voldoende drinken: Drink ruim 2 liter water per dag om de blaas goed door te spoelen.
- Goed uitplassen: Neem de tijd om de blaas volledig te legen.
- Na het vrijen plassen: Dit helpt om bacteriën weg te spoelen.
- Hygiëne: Vrouwen dienen na een toiletbezoek van voren naar achteren af te vegen om te voorkomen dat bacteriën uit de ontlasting bij de urinebuis komen.
- Cranberrytabletten: Het gebruik van cranberrytabletten kan helpen om een blaasontsteking te voorkomen, maar cranberrysap is minder effectief vanwege de lagere concentratie. Vitamine C heeft geen bewezen effect.
Risico's en Complicaties
Een nierbekkenontsteking is meestal snel te behandelen met antibiotica, maar er bestaat een risico op nierschade als de behandeling te laat wordt gestart of als de infectie chronisch wordt. Een chronische nierbekkenontsteking kan leiden tot blijvende schade aan de nieren en in zeldzame gevallen tot nierfalen.
Onderzoek uit 1997 in de Verenigde Staten schat dat 10-30% van de patiënten met een nierbekkenontsteking in het ziekenhuis wordt opgenomen. Van de opgenomen patiënten is de kans op overlijden 7,3 op de 1.000 bij vrouwen en 16,5 op de 1.000 bij mannen. Deze cijfers zijn echter gebaseerd op oud onderzoek en de kans op overlijden is waarschijnlijk kleiner geworden.
Conclusie
Een nierbekkenontsteking is een serieuze infectie die bij kinderen tijdig moet worden herkend en behandeld. Ouders en verzorgers moeten alert zijn op de symptomen en bij twijfel direct contact opnemen met een arts. Een snelle diagnose en behandeling met antibiotica zijn essentieel om complicaties te voorkomen en de nierfunctie te beschermen. Preventieve maatregelen, zoals voldoende drinken en goede hygiëne, kunnen helpen om het risico op een nierbekkenontsteking te verminderen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
