Veiligheid en Organisatie bij Uitstapjes in Kinderopvang

Uitstapjes vormen een waardevolle onderdeel van de kinderopvang, omdat ze kinderen de kans geven om te leren, te ontdekken en te ervaren buiten de vertrouwde omgeving van het kindercentrum. Tegelijkertijd brengen uitstapjes ook risico’s met zich mee, wat maakt dat een goed doorgedacht protocol en veiligheidsmaatregelen van essentieel belang zijn. Het protocol uitstapjes beoogt de fysieke en persoonlijke veiligheid van de kinderen te waarborgen, terwijl het ook heldere richtlijnen biedt voor het organiseren van zowel kleine als grote uitstapjes.

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van het protocol uitstapjes, inclusief de verantwoordelijkheden van pedagogisch medewerkers en leidinggevende, de onderscheiding tussen kleine en grote uitstapjes, en de veiligheidsmaatregelen die worden genomen. De nadruk ligt op het belang van voorbereiding, toezicht en communicatie om het risico op ongelukken of vermissingen te beperken.

Onderverdeling van Uitstapjes

Er wordt een duidelijke onderscheiding gemaakt tussen kleine en grote uitstapjes, evenals tussen uitstapjes met kleine en grote groepen. Deze onderverdeling helpt om het protocol en de veiligheidsmaatregelen beter aan te passen aan de specifieke situatie.

Kleine Uitstapjes

Kleine uitstapjes zijn gedefinieerd als lopende tochten naar nabijgelegen locaties, zoals een speelplaats, een park, een bakker of een kinderboerderij in de directe omgeving van het kindercentrum. Deze uitstapjes worden meestal gedaan met een bolderkar, buggy of kinderwagen, of met de hand van een begeleidende volwassene vast. Voor kinderen tussen 0 en 4 jaar is het gebruik van veiligheidsgordels in de buggy of bolderkar verplicht.

Pedagogisch medewerkers en leidinggevende zijn verantwoordelijk voor deze uitstapjes. Voorafgaand aan de uitstap wordt er altijd overleg gepleegd met andere groepen of collega’s om te controleren of het BKR in orde is, of er voldoende toezicht is in verband met het vier-ogen principe. De meeste ouders hebben al toestemming gegeven voor kleine uitstapjes via het intakeformulier. Echter, sommige ouders worden mondeling geïnformeerd en om toestemming gevraagd.

Grote Uitstapjes

Grote uitstapjes worden uitgevoerd met de hulp van ouders, openbaar vervoer of in een bus of auto. Deze uitstapjes worden altijd vooraf gemeld aan de ouders. Bij groepen van meer dan 30 kinderen is het belangrijk dat zowel de pedagogisch medewerkers als de kinderen weten wie verantwoordelijk is voor welke kinderen. In dergelijke gevallen krijgt elk kind een eigen pedagogisch medewerker toegewezen, en ieder medewerker heeft maximaal 10 kinderen onder zijn of haar hoede.

Uitstapjes met Grote Groepen

Bij groepen van meer dan 30 kinderen wordt extra aandacht besteed aan veiligheid en communicatie. Bij activiteiten zoals een pretpark wordt een verzamelplek aangewezen waar kinderen en begeleiders zich kunnen verzamelen in geval van ongelukken, vermissing of pauzes. Bij deze uitstapjes wordt een felgekleurd hesje gedragen met het telefoonnummer en de naam van Mops erop, zodat kinderen gemakkelijk herkenbaar zijn.

Veiligheidsmaatregelen

Bij het organiseren van uitstapjes worden een reeks veiligheidsmaatregelen genomen om het risico op ongevallen of vermissingen te beperken.

Voorbereiding

Bij het plannen van grote uitstapjes wordt gecontroleerd of de bestemming geschikt is voor de kinderen. Eventueel wordt er vooraf overleg gepleegd met de locatie over verwachte drukte en beschikbare faciliteiten. Bij iedere uitstap wordt een opstaptas meegenomen, die onder andere een ingevulde presentielijst, EHBO-pakket, fles water en reservekleding bevat. Voor kinderen die nog niet zindelijk zijn, worden luiers en vochtige doekjes meegenomen.

Hygiëne

Hygiëne is een belangrijk aspect bij uitstapjes, vooral bij bezoeken aan dieren of activiteiten waarbij voedsel wordt verstrekt. Bij activiteiten in dierentuinen of kinderboerderijen wordt toezicht gehouden op de kinderen bij aanwezigheid van dieren. Na aanraking met dieren worden de handen van de kinderen gewassen. Ook bij activiteiten waarin voedsel wordt gegeten of gedronken, wordt er zorgvuldig voor gezorgd dat de handen eerst worden gewassen. Een zeepflacon en vochtige doekjes worden meegenomen om dit hygiënische protocol op ieder moment te kunnen uitvoeren.

Toezicht en Communicatie

Toezicht is essentieel bij alle uitstapjes. Bij kleine uitstapjes wordt er altijd gebruik gemaakt van het vier-ogen principe, wat betekent dat er minstens twee volwassenen aanwezig zijn bij kinderen. Bij groepen van meer dan 30 kinderen is het verplicht dat elk kind een eigen pedagogisch medewerker heeft. Iedere pedagogisch medewerker heeft maximaal 10 kinderen onder zijn of haar hoede. Bij iedere pauze wordt de presentielijst gecontroleerd, in ieder geval ieder uur.

Protocol voor Uitzonderlijke Situaties

Bij grotere ongelukken of calamiteiten treedt het Protocol en werkinstructie Ongevallen en Calamiteiten in werking. Bij warm of extreem zonnig weer wordt het Protocol Zonbescherming geactiveerd. Bij een vermist kind wordt het Protocol Vermissing ingezet. Bij terugkomst op het kindercentrum worden de handen van alle kinderen goed gewassen.

Vervoer

Vervoer is een belangrijk onderdeel van grote uitstapjes. Kinderen kunnen lopend, per Stint of per auto of bus worden vervoerd. Bij vervoer per Stint dragen kinderen altijd een gordel. Bij vervoer per auto gelden extra voorwaarden: de eigenaar van de auto moet verzekerd zijn en de pedagogisch medewerker moet een geldig rijbewijs hebben met minstens één jaar rijervaring. Kinderen onder de 1,35 m moeten op een stoelverhoger worden vervoerd.

Lopend Vervoer

Kinderen die lopend van school naar de opvanglocatie gaan, doen dit alleen of in groepsverband. Bij groepsverband wordt een of meerdere pedagogisch medewerkers als begeleiding meegenomen. Het aantal begeleiders hangt af van het aantal kinderen. Kinderen en medewerkers dragen felgekleurde hesjes om herkenbaar te zijn.

Veiligheidsbeleid en Vaccinatie

Het veiligheids- en gezondheidsbeleid van kinderopvangcentra stelt dat alleen kinderen kunnen worden geplaatst die volledig zijn gevolgd volgens het rijksvaccinatieprogramma. Volgens dit beleid vormt het niet vaccineren van kinderen een risico voor andere kinderen, zwangere ouders en personeel. Dit beleid is verankerd in het kwaliteitsplan van het kinderopvangcentrum en wordt regelmatig gecontroleerd via inspecties.

Kwaliteit en Veiligheid

In de Wet Kinderopvang zijn kwaliteitseisen vastgelegd aan welke kinderopvangcentra moeten voldoen. Deze wet verplicht kinderopvangcentra om zorg te dragen voor de veiligheid en gezondheid van de kinderen. Pedagogisch beleid, huisregels en protocollen zijn onderdeel van het kwaliteitsplan. Ouders worden geïnformeerd over het beleid via een ouderraad of via digitale kanalen zoals de Bitcare-app.

Ruimtelijke Beleidsregels

De ruimtelijke beleidsregels voor kinderopvang zijn uitgebreid in de Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen en het Besluit Kinderopvang. Bijvoorbeeld mogen gastouders maximaal 6 kinderen tegelijk opvangen, inclusief eigen kinderen onder de 10 jaar. Er dient voldoende speelruimte te zijn, zowel binnen als buiten, afgestemd op het aantal en de leeftijd van de kinderen. Elke stamgroep beschikt over een afzonderlijke vaste groepsruimte, en er is minstens 3,5 m² bruto oppervlakte beschikbaar per kind. Daarnaast is er minstens 3 m² buitenspeelruimte beschikbaar per aanwezig kind.

Conclusie

Uitstapjes in kinderopvang zijn waardevolle leerervaringen voor kinderen, maar vereisen zorgvuldige voorbereiding, toezicht en veiligheidsmaatregelen. Het protocol uitstapjes biedt duidelijke richtlijnen voor het organiseren van zowel kleine als grote uitstapjes en zorgt voor de veiligheid van de kinderen. Veiligheidsgordels, hygiëne, toezicht en communicatie zijn essentiële onderdelen van het protocol. Bovendien is het vervoer van kinderen aan te passen aan de omstandigheden en zijn er specifieke protocollen voor uitzonderlijke situaties zoals vermissing of ongelukken. Het veiligheids- en gezondheidsbeleid van kinderopvangcentra draagt bij aan een gezonde en veilige omgeving voor kinderen, ouders en personeel.

Bronnen

1. Protocol Uitstapjes en Vervoer
2. Informatie over Wet Kinderopvang
3. Lokale regelgeving over kinderopvang