Politieke partijen en hun visie op kinderopvang: wat staat in hun verkiezingsprogramma?
juli 20, 2025
Het ouderschapsverlof speelt een belangrijke rol in de kinderopvangsector, zowel voor werknemers als voor werkgevers. Voor ouders van jonge kinderen is het een mogelijkheid om tijd te maken voor de opvoeding en het zorgverlenen aan het kind, terwijl werkgevers tegelijkertijd een regelgeving moeten doorgronden die zich ontwikkelt en steeds complexer wordt. In dit artikel geven we een overzicht van de wettelijke regelingen, cao-afspraken en praktische toepassingen van ouderschapsverlof in de kinderopvangsector. Op basis van de meest recente informatie uit betrouwbare bronnen wordt duidelijk gemaakt wat werknemers en werkgevers kunnen verwachten in de praktijk.
In de kinderopvangsector hebben werknemers het recht om ouderschapsverlof op te nemen. Dit verlof is bedoeld voor ouders die een kind jonger dan acht jaar hebben en is in principe onbetaald. Werknemers kunnen op basis van de wettelijke regelingen 26 weken ouderschapsverlof opnemen, verspreid over de eerste acht levensjaren van het kind. Deze regeling geldt voor ieder kind afzonderlijk en ook voor meervoudige geboorten.
In het kader van de Wet betaald ouderschapsverlof is er sinds 2 augustus 2022 een wettelijke regeling ingevoerd waarmee de eerste negen weken ouderschapsverlof voor 70% doorbetaald worden. Deze betaalde periode is alleen beschikbaar in het eerste levensjaar van het kind. De overige 17 weken verlof blijven onbetaald, maar kunnen tot de achtste verjaardag van het kind worden opgenomen. Het is mogelijk voor werkgevers en werknemers om aanvullende afspraken te maken over het betaalde deel van het ouderschapsverlof binnen de cao of op bedrijfsniveau.
De cao-regelingen zijn essentieel in de kinderopvangsector, aangezien ze vaak extra regels en voordelen bieden bovenop de wettelijke minimumregelingen. De cao primair onderwijs, bijvoorbeeld, kent sinds 2022 een regeling waarbij werknemers per kind recht hebben op 415 klokuren betaald ouderschapsverlof. Deze uren kunnen worden opgenomen tot het kind vier jaar oud is. In het eerste levensjaar van het kind wordt 75% van het salaris doorbetaald, en wordt de werkgever door UWV vergoed voor 70% van het dagloon. In de jaren 2 t/m 4 van het kind wordt 55% van het salaris doorbetaald, zonder dat UWV een uitkering doet.
Een belangrijk verschil tussen wettelijke regelingen en cao-afspraken is de toegankelijkheid en het gebruik ervan. Ondanks het bestaan van ouderschapsverlof, nemen slechts ongeveer een derde van de ouders er gebruik van. Dit komt voornamelijk door het feit dat ouderschapsverlof in principe onbetaald is en dus financiële druk kan veroorzaken. De inleiding van betaald ouderschapsverlof sinds 2022 heeft de toegankelijkheid iets verbeterd, maar het blijft afhankelijk van de cao of de individuele afspraken tussen werknemer en werkgever.
In de cao-afspraken voor ouderschapsverlof wordt vaak ook aandacht besteed aan de verdere sociale voorzieningen, zoals pensioenopbouw en arbeidsongeschiktingsverzekering. Het is belangrijk te weten dat tijdens ouderschapsverlof geen of minder pensioen wordt opgebouwd, en de risico’s bij arbeidsongeschiktheid of overlijden worden niet volledig verzekerd. Deze aspecten zijn daarom cruciale overwegingen bij het nemen van ouderschapsverlof.
Wanneer een werknemer ouderschapsverlof wil opnemen, dient deze schriftelijk aan te vragen bij de werkgever. De aanvraag moet minstens twee maanden van tevoren worden ingediend, waarin aangegeven wordt wanneer, hoeveel uren en over welke periode het verlof wil worden opgenomen. Het is aan te raden om dit proces zorgvuldig te plannen en eventueel te overleggen met de werkgever om eventuele logistieke problemen te voorkomen.
In de cao primair onderwijs is het mogelijk om het ouderschapsverlof tot het achtste levensjaar van het kind op te nemen, maar dit kan variëren per cao. Werknemers worden daarom uitgenodigd om de cao-regeling van hun eigen sector nauwkeurig te bestuderen. Het is ook mogelijk om ouderschapsverlof tijdelijk te stopzetten onder bepaalde voorwaarden, zoals bijvoorbeeld wanneer het kind ouder wordt of er andere omstandigheden optreden.
In het kader van de cao-regelingen is er een nieuwe aanpak ingevoerd per 1 april 2025, waarbij ouderschapsverlof in het eerste levensjaar van het kind voor 9 werkweken betaald wordt. Deze betaalde periode wordt aangevuld tot 100% van het salaris, en het betreft een flexibele regeling waarbij ouders de uren zelf kunnen verdelen. Deze regeling komt bovenop de bestaande zwangerschaps- en geboorteverlofregelingen.
Daarnaast blijft er ook onbetaald ouderschapsverlof beschikbaar tot het achtste levensjaar van het kind. Het nieuwe cao-akkoord zorgt voor een vereenvoudiging van de regelingen en maakt het voor ouders duidelijker wat ze kunnen verwachten. Werknemers en werkgevers kunnen op basis van deze regelingen betere afspraken maken over de verdeling van verantwoordelijkheden en financiële voorzieningen.
Ouderschapsverlof speelt een essentiële rol in de kinderopvangsector, waarbij zowel de opvoeding van jonge kinderen als de continuïteit van de zorg van groot belang zijn. Het biedt ouders de mogelijkheid om tijd te maken voor het kind, terwijl het ook voor werkgevers een uitdaging is om de zorgcontinuïteit te waarborgen. Het is daarom belangrijk dat er duidelijke regels zijn over de toegankelijkheid, betaalbaarheid en praktische toepassing van ouderschapsverlof.
De inleiding van betaald ouderschapsverlof sinds 2022 is een stap in de richting van een eerlijkere balans tussen werk en zorg. Deze regeling maakt het mogelijk voor ouders om meer tijd te besteden aan de opvoeding van hun kind, zonder directe financiële nederlagen te lijden. Bovendien zorgt het voor een positieve werkomgeving, waarbij zowel ouders als werkgevers samen kunnen werken aan een duurzame balans tussen werk en gezin.
Ouderschapsverlof in de kinderopvangsector is een complex onderwerp dat zich ontwikkelt en steeds verder wordt afgesloten. De wettelijke regelingen en cao-afspraken bieden ouders de mogelijkheid om tijd te maken voor hun kind, maar ook voor werkgevers is het belangrijk om deze regelingen goed te doorgronden en in de praktijk toe te passen. De inleiding van betaald ouderschapsverlof sinds 2022 is een positieve ontwikkeling, die toegankelijkheid en eerlijkheid bevordert. De verwachting is dat de regelingen in de toekomst nog verder worden vereenvoudigd en uitgebreid, zodat ouders en werkgevers samen een betere balans kunnen vinden tussen werk en zorg.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet