Permanente educatie in de kinderopvang: een investering in kwaliteit en toekomst
juli 20, 2025
Ondersteuning in de kinderopvang is van groot belang, zowel voor kinderen die extra aandacht nodig hebben als voor ouders die hulp zoeken bij het opvoeden van hun kind. In Nederland zijn er diverse vormen van ondersteuning beschikbaar, zoals specifieke trainingen voor medewerkers, ambulante hulp in de opvang en thuis, en reguleringen die zorgen voor kwaliteit en veiligheid. Deze ondersteuning helpt om kinderen in hun ontwikkeling te begeleiden en hen een stabiele omgeving te bieden, zodat ze zich goed kunnen ontwikkelen.
In dit artikel worden de verschillende vormen van ondersteuning in de kinderopvang uitgebreid beschreven, inclusief praktische voorbeelden van hoe deze ondersteuning werkt in de realiteit. Daarnaast worden de kwaliteitseisen en veiligheidsmaatregelen besproken, die ervoor zorgen dat de kinderopvang een betrouwbare plek is voor kinderen en ouders.
Ondersteunende trainingen voor medewerkers
Een essentieel onderdeel van de ondersteuning in de kinderopvang is het opleiden van medewerkers. De training Ondersteuning in de Kinderopvang, aangeboden door ROC Va, is bedoeld voor groepshulpen in opleiding die werken bij een erkende kinderopvangorganisatie. Deze training helpt medewerkers om beter in staat te zijn om kinderen te ondersteunen in hun dagelijkse activiteiten. Zo leren de deelnemers hoe ze spellen kunnen ontwikkelen die bijdragen aan de ontwikkeling van het kind, en hoe ze andere medewerkers kunnen ondersteunen bij het verzorgen van de kinderen.
De training duurt 16 weken en omvat elke twee weken een dagdeel les op school. De training eindigt met een beroepsgericht examen in de praktijk. Na afronding van de training kan een medewerker in overleg met de werkgever doorgaan naar hogere opleidingen zoals de BBL-opleiding Dienstverlening Helpende Zorg en Welzijn of de training Pedagogisch Klimaat in de Kinderopvang. Dit helpt om de kwaliteit van de ondersteuning in de kinderopvang te verhogen en ervoor te zorgen dat medewerkers goed voorbereid zijn op de uitdagingen die ze in hun werk kunnen tegenkomen.
Ambulante ondersteuning voor kinderen met een ondersteuningsvraag
Kinderen met een ontwikkelingsachterstand of verstandelijke beperking kunnen vanaf de kinderopvang tot het reguliere onderwijs extra ondersteuning nodig hebben. Het Team Ambulante Ondersteuning (TAO) biedt hierbij hulp aan kinderen in de kinderopvang, in het reguliere onderwijs en in hun eigen huis. TAO observeert kinderen in de opvang en binnen het basisonderwijs en geeft advies aan pedagogisch medewerkers, leerkrachten en ouders.
De aanmelding voor ondersteuning in de kinderopvang gaat via Okido, een online platform voor de coördinatie van kinderopvangdiensten. Voor ondersteuning in het onderwijs wordt de aanmelding gedaan via de school of het samenwerkingsverband, en voor ondersteuning in het huis via het Ouder-Kind Team in de buurt. Na de aanmelding volgt een doorverwijzing naar het TAO-team, waarbij de behoeften van het kind worden besproken en een plan wordt opgesteld voor de ondersteuning.
TAO biedt ondersteuning op reguliere voorscholen en kinderdagverblijven bij verschillende hulpvragen voor het kind. Deze vragen kunnen van ouders komen, maar ook van pedagogisch medewerkers. Het doel is dat het kind, net als andere kinderen, in zijn eigen omgeving naar de opvang of school kan gaan. Hierbij wordt samen gewerkt met ouders, medewerkers en andere betrokkenen om een passende oplossing te vinden die het kind in staat stelt om zich goed te ontwikkelen.
Kinderopvang Plus: Passende ondersteuning voor kinderen
Voor kinderen met extra ondersteuningsvragen is kinderopvang plus beschikbaar. Deze vorm van kinderopvang biedt kinderen extra tijd, aandacht en begeleiding zodat ze goed kunnen functioneren in de opvang. Deze extra ondersteuning kan nodig zijn bij zorgvragen of gedragsuitingen bij het kind, zowel intern als extern gericht. Kinderopvang plus is beschikbaar voor kinderen van 0 tot 12 jaar en is in aansluiting op voorschoolse educatie (voor doelgroeppeuters van 2,5-4 jaar) en buitenschoolse opvang (voor kinderen van 4-12 jaar).
De organisatie van kinderopvang plus draait om een doorgaande lijn voor ouders en kinderen, van de voorschoolse educatie naar passend onderwijs of buitenschoolse opvang. Hierbij wordt samengewerkt met partners rondom de kinderopvang, zoals scholen, gezondheidszorg en gemeenten. Het doel is om alle kinderen dichtbij, in de reguliere kinderopvang, een plek te bieden waar ze zich veilig en gesteund voelen.
Hulp en ondersteuning voor kinderen en jongeren
Niet alleen ouders, maar ook kinderen en jongeren zijn geraakt door de problemen met de kinderopvangtoeslag. Voor deze kinderen en jongeren is de kindregeling gemaakt, waarbij hulp wordt geboden op verschillende gebieden. Deze regeling biedt onder andere brede ondersteuning vanuit de gemeente, waarbij kinderen en jongeren samen met de gemeente bepalen welke hulp nodig is. Denk bijvoorbeeld aan hulp bij het volgen van onderwijs of aan extra zorg als het kind neerslachtig is.
Voor kinderen en jongeren van 16 jaar en ouder is het mogelijk om zelf contact op te nemen met hun gemeente. Voor kinderen jonger dan 16 jaar is dit via de ouder of verzorger. Het brede ondersteuningsplan kan ook hulp bieden bij financiële zorgen of schulden, wat voor jongeren en hun gezin een belangrijke ondersteuning kan zijn.
Daarnaast is er ook de mogelijkheid om anoniem te praten bij organisaties zoals de Kindertelefoon voor kinderen tussen 8 en 18 jaar en de Alles Oké? Supportlijn voor jongeren tussen 18 en 24 jaar. Deze lijnen zijn er om jongeren te ondersteunen bij mentale problemen of bij het verwerken van stress, waaronder ook gevolgen van de problemen met de kinderopvangtoeslag.
Kwaliteitseisen en veiligheidsmaatregelen
Een veilige en betrouwbare kinderopvang is essentieel voor ouders en kinderen. De Rijksoverheid heeft daarom kwaliteitseisen vastgelegd voor kinderopvangorganisaties. Een belangrijk thema is veiligheid, waarbij elke organisatie een veiligheidsbeleid en gezondheidsbeleid moet hebben. Ouders mogen dit beleid inzien. Daarnaast moet tijdens de opvang minstens één volwassene aanwezig zijn met een kinder-EHBO-certificaat.
Een ander thema is vaste gezichten en groepen, wat betekent dat een vertrouwde, veilige omgeving belangrijk is voor de ontwikkeling van het kind. Daarom geldt een maximum aantal kinderen per pedagogisch medewerker. In bijzondere gevallen kan dit maximum afgeweken worden, maar dan moet dit worden vastgelegd in het pedagogisch beleidsplan en de ouders moeten hierover worden geïnformeerd. Bovendien moet er minstens één vast en vertrouwd gezicht aanwezig zijn op de groep.
Ook opleiding en ondersteuning van medewerkers is een belangrijk thema. Vanaf 1 januari 2025 geldt een minimum taalniveau voor pedagogisch medewerkers. Bovendien mogen maximaal een derde van de medewerkers stagiair of in opleiding zijn. Pedagogische beleidsmedewerkers coachen pedagogisch medewerkers bij de dagelijkse werkzaamheden, wat helpt bij het verhogen van de kwaliteit van de kinderopvang.
Ondersteuning in de praktijk: Voorbeelden
In de praktijk betekent ondersteuning in de kinderopvang dat medewerkers extra aandacht geven aan kinderen die dat nodig hebben. Bijvoorbeeld een kind met een verstandelijke beperking dat extra tijd nodig heeft om een bepaalde activiteit te leren. In zo’n geval kan het TAO-team samen met de opvang medewerkers en ouders een passend plan opstellen.
Een ander voorbeeld is een kind dat stress heeft door financiële problemen in het gezin. In dat geval kan de kindregeling hulp bieden, bijvoorbeeld door financiële ondersteuning of door psychosociale begeleiding. Ook kan het kind terecht bij de Kindertelefoon om anoniem te praten over zijn of haar problemen.
Conclusie
Ondersteuning in de kinderopvang speelt een belangrijke rol bij het begeleiden van kinderen in hun ontwikkeling. Zowel ouders als kinderen kunnen van deze ondersteuning profiteren, bijvoorbeeld via trainingen voor medewerkers, ambulante hulp voor kinderen met extra behoeften of via brede ondersteuning vanuit de gemeente. Daarnaast zorgen kwaliteitseisen en veiligheidsmaatregelen ervoor dat kinderopvang een betrouwbare plek is voor kinderen en ouders.
Door samenwerking tussen verschillende partijen, zoals opvangorganisaties, scholen, gezondheidszorg en gemeenten, is het mogelijk om kinderen een passende ondersteuning te bieden. Deze ondersteuning helpt om kinderen in hun ontwikkeling te begeleiden en hen een stabiele omgeving te bieden waarin ze zich goed kunnen ontwikkelen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
