Pedagogische stromingen in de kinderopvang: invloed op onderwijs en opvoeding
juli 20, 2025
Onbetaald verlof is een onderdeel van de werknemersrechten binnen de Nederlandse arbeidsmarkt en speelt een belangrijke rol binnen de kinderopvangsector. Het betreft een periode waarin een werknemer tijdelijk niet aan de dienstverband is verbonden, zonder loon ontvangen te krijgen. In dit artikel wordt ingegaan op de regels rond onbetaald verlof in de kinderopvang, de rechten van werknemers, de mogelijke gevolgen van het verlof, en de aanvraagprocedure. Op basis van de wettelijke regelgeving en de collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) voor kinderopvang, worden de relevante aspecten duidelijk uitgelegd.
Onbetaald Verlof en Werknemersrechten
In de kinderopvangsector zijn er verschillende vormen van onbetaald verlof mogelijk, zoals ouderschapsverlof, langdurend zorgverlof en buitengewoon verlof. Deze vormen zijn geregeld in de Wet Arbeid en Zorg (WAZO) en in de CAO voor kinderopvang. Een werknemer die onbetaald verlof aanvraagt, heeft recht op het verlof onder bepaalde voorwaarden.
Ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof is een vorm van onbetaald verlof dat bedoeld is voor werknemers die verantwoordelijk zijn voor een kind jonger dan acht jaar. Volgens de WAZO heeft een werknemer recht op 26 weken ouderschapsverlof, berekend op basis van de formele arbeidsduur per week. In de CAO voor kinderopvang is afgesproken dat ouders maximaal 13 weken ouderschapsverlof kunnen genieten met gedeeltelijke doorbetaling van het loon. Dit heet gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof.
Om ouderschapsverlof te kunnen opnemen, moeten bepaalde voorwaarden voldaan zijn. Zo moet de werknemer ouder zijn van of verantwoordelijk voor een inwonend kind jonger dan acht jaar. Daarnaast moet het verzoek minstens twee maanden voor de gewenste ingangsdatum van het verlof ingediend worden. Tijdens de periode ouderschapsverlof mag de werknemer geen andere betaalde arbeid verrichten.
Langdurend Zorgverlof
Een andere vorm van onbetaald verlof is het langdurend zorgverlof. Dit verlof is bedoeld voor werknemers die mantelzorg geven aan een familielid of een ander dichtbij staand persoon. In de CAO voor kinderopvang is geregeld dat het langdurend zorgverlof voor mantelzorggevers mogelijk is. De werknemer en werkgever moeten hierover afspraken maken, waarbij onder andere de duur van het verlof en eventuele aanpassingen aan de werktijd worden besproken.
Buitengewoon Verlof
Buitengewoon verlof is een vorm van onbetaald verlof die kan worden opgenomen voor bijvoorbeeld een lange reis, studie of andere persoonlijke redenen. Het is belangrijk dat de werknemer dit verlof op tijd aanvraagt bij de werkgever. In de CAO voor kinderopvang zijn specifieke regels opgenomen over het gebruik van buitengewoon verlof. Zo kan voor bepaalde activiteiten, zoals een jeugdkamp of een vakantieactiviteit, maximaal drie dagen buitengewoon verlof met behoud van salaris worden verleend per jaar.
Gevolgen van Onbetaald Verlof
Het opnemen van onbetaald verlof kan verschillende gevolgen hebben voor de werknemer, zowel qua inkomen als qua andere sociale voorzieningen. Deze gevolgen zijn afhankelijk van de aard van het verlof en de omstandigheden waarin het verlof wordt genomen.
Daling van Inkomen en Toeslagen
Een direct gevolg van onbetaald verlof is een daling van het inkomen. Dit kan gevolgen hebben voor de toerekenbaarheid van toeslagen zoals kinderopvangtoeslag, zorgtoeslag of huurtoeslag. De werknemer dient de wijziging van het inkomen door te geven aan de Belastingdienst, zodat de toeslagen kunnen worden herzien.
Daarnaast kan een daling van het inkomen leiden tot een hogere tegemoetkoming in schoolkosten of studiefinanciering. In dat geval dient de werknemer de verandering ook door te geven aan de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Pensioengevolgen
Het opnemen van onbetaald verlof kan ook gevolgen hebben voor het pensioen. Omdat tijdens onbetaald verlof geen premies worden betaald, kan dit leiden tot een lagere pensioenuitkering in de toekomst. De exacte gevolgen zijn afhankelijk van de pensioenregeling van de werknemer. Het is daarom belangrijk dat de werknemer dit onderwerp bespreekt met de werkgever of het pensioenfonds.
Vakantiedagen
Tijdens onbetaald verlof bouwt de werknemer geen vakantiedagen op. Een uitzondering op deze regel geldt voor langdurend zorgverlof en aanvullend geboorteverlof. Deze vormen van verlof zijn ook onbetaald, maar tijdens deze perioden bouwt de werknemer wel vakantiedagen op.
Uitkering bij Werkloosheid
Als een werknemer na het onbetaald verlof een uitkering aanvraagt bij het UWV, kan het lagere inkomen tijdens de verlofperiode gevolgen hebben voor de hoogte van de uitkering. Bij de berekening van de uitkering wordt meestal gekeken naar het inkomen voorafgaand aan het verlof. Echter, bij een periode van meer dan 18 maanden onbetaald verlof kan dit anders zijn.
Aanvraagprocedure voor Onbetaald Verlof
De aanvraagprocedure voor onbetaald verlof hangt af van de aard van het verlof en de voorwaarden die in de CAO voor kinderopvang zijn vastgelegd. In de CAO zijn regels opgenomen over de verplichte aanvraagtermijnen en de vereisten voor het opnemen van verlof.
Ouderschapsverlof
Voor ouderschapsverlof moet het verzoek minstens twee maanden van tevoren aan de werkgever worden ingediend. De werknemer dient tevens te verklaren dat hij of zij ouder is van of verantwoordelijk is voor een inwonend kind jonger dan acht jaar. Tijdens het verlof mag de werknemer geen andere betaalde arbeid verrichten.
Langdurend Zorgverlof
Voor langdurend zorgverlof is het noodzakelijk dat de werknemer en werkgever afspraken maken over de duur van het verlof en eventuele aanpassingen aan de werktijd. Deze afspraken worden schriftelijk vastgelegd en moeten onder andere de verwachte duur van het verlof bevatten.
Buitengewoon Verlof
Voor buitengewoon verlof, zoals een reis of een studie, kan een apart verzoek worden ingediend bij het sectorhoofd. De aanvraagprocedure is in dit geval afhankelijk van de specifieke omstandigheden en de regels in de CAO voor kinderopvang.
Conclusie
Onbetaald verlof is een rechtsmiddel dat werknemers in de kinderopvangsector kunnen gebruiken om bijvoorbeeld ouderschapsverlof, langdurend zorgverlof of buitengewoon verlof op te nemen. Het is belangrijk dat werknemers zich richten op de wettelijke regelgeving en de afspraken in de CAO voor kinderopvang om ervoor te zorgen dat het verlof correct en in overeenstemming met de regels wordt opgenomen.
Het opnemen van onbetaald verlof kan verschillende gevolgen hebben, zoals een daling van het inkomen, gevolgen voor toeslagen, pensioen en vakantiedagen. Daarom is het verstandig om deze aspecten van tevoren te bespreken met de werkgever en eventueel met het pensioenfonds of de Belastingdienst.
Door goed te informeren en de regels te kennen, kunnen werknemers onbetaald verlof op een verantwoorde manier gebruiken om hun persoonlijke situatie te beheren, zonder onnodige nadelige gevolgen te ondervinden.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
