Opleiding tot toezichthouder kinderopvang: vereisten, competenties en werkwijze
juli 20, 2025
Kinderopvang is een essentieel onderdeel van het dagelijks leven voor vele gezinnen, zowel op het vlak van werk als van gezondheid en welzijn van kinderen. Het is niet ongebruikelijk dat ouders, door veranderingen in hun levensituatie, besluiten om de kinderopvang te beëindigen of te wijzigen. In Nederland gelden er juridische kaders en praktische regels voor het opzeggen van een kinderopvangovereenkomst. Deze artikel biedt ouders en verzorgers een overzicht van de relevante informatie, gebaseerd op de beschikbare bronnen en praktijkrichtlijnen van kinderopvangaanbieders zoals Mikz Kinderopvang.
Een kinderopvangovereenkomst in Nederland is een overeenkomst van opdracht. Hierin is de ouder of verzorger de opdrachtgever, en de kinderopvangorganisatie is de opdrachtnemer. De opdracht bestaat uit het opvangen van het kind op de afgesproken tijdstippen. Deze juridische aard heeft gevolgen voor het opzeggen van de overeenkomst.
In principe heeft de ouder of verzorger het recht om de overeenkomst per direct op te zeggen, zonder opzegtermijn. Dit komt omdat het gaat om een overeenkomst van opdracht, waarbij de opdrachtgever (ouder/verzorger) op elk moment kan besluiten dat de opdracht niet langer uitgevoerd moet worden.
Echter, in de praktijk is het voor kinderopvangorganisaties niet wenselijk om zonder opzegtermijn te functioneren, omdat dit leidt tot onvoorspelbaarheid in de personeelsplanning en kosten. Daarom heeft de Hoge Raad op 10 februari 2023 bepaald dat het mag toegestaan worden om een opzegtermijn van 30 dagen te hanteren in de kinderopvangbranche. Dit betekent dat ouders of verzorgers, indien deze voorwaarden in de overeenkomst zijn opgenomen, wél een opzegtermijn moeten respecteren. Een opzegtermijn van 30 dagen wordt door de Hoge Raad als redelijk beschouwd.
Als een kinderopvangorganisatie echter verplicht stelt dat ouders opzeggen vóór het einde van de maand, bijvoorbeeld met een maand opzegtermijn, dan overschrijdt dit de 30 dagen. In dat geval is de opzegtermijn niet juridisch geldig en kan de ouder of verzorger de overeenkomst opnieuw per direct beëindigen.
Bij Mikz Kinderopvang is het mogelijk dat de opzegtermijn is opgenomen in de algemene voorwaarden van de organisatie. Hierin wordt vermeld hoe en wanneer een opzegging kan plaatsvinden. Meestal is een opzegtermijn van 30 dagen gebruikelijk en wordt deze als redelijk gezien.
Ouders en verzorgers die willen opzeggen, dienen dan ook zorgvuldig te kijken naar de voorwaarden die in de overeenkomst zijn opgenomen. Als er geen duidelijke bepaling is over een opzegtermijn, kan de ouder of verzorger in principe per direct opzeggen.
Ook als er sprake is van een opzegtermijn, is het verstandig om zoveel mogelijk op tijd af te melden. Bij Mikz is het aanbevolen om minstens 3 weken voor de af te melden dag dit te doen. Dit helpt bij de planning van de kinderopvang en maakt het mogelijk om ruildagen te verkrijgen.
Ruildagen zijn een flexibele manier om afwezigheid of wijziging in de opvang te compenseren. Deze dagen kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt voor vakantie of bij ziekte. Het aantal ruildagen wordt jaarlijks vastgesteld en toegewezen. Het is echter belangrijk te weten dat ruildagen niet toepasbaar zijn bij de peuterspeelzaal.
Een afmelding kan soms niet worden teruggedraaid als het niet meer past binnen de wettelijke kaders of de formatie van de groep. Daarom is het verstandig om afmeldingen goed te plannen en zoveel mogelijk op tijd aan te melden.
Niet alle ouders willen de kinderopvang volledig beëindigen, maar soms is er behoefte aan een wijziging, zoals het afmelden van een dag, het aanpassen van de opvangdagen of het overstap naar een andere vorm van opvang. Ook in deze gevallen gelden bepaalde regels.
Bij Mikz is het mogelijk om wijzigingen aan te brengen via het Ouderportaal. Ouders kunnen kiezen voor een ‘structurele wijziging’, waarbij ze bijvoorbeeld een adreswijziging of wijziging van opvangdagen aanvragen. Dit gebeurt via het plusteken in het account. De aanvraag wordt vervolgens verwerkt door de planner, die contact opneemt om de wijzigingen te bespreken.
Ouders die al gebruik maken van kinderopvang krijgen bij een eventuele overstap naar een andere vorm van opvang prioriteit. Ook voor tweede of volgende kinderen binnen hetzelfde gezin geldt een voorrang in de wachtlijst.
Ondanks dat het thema van deze tekst primair gericht is op juridische en praktische aspecten van opzeggen, is het ook belangrijk om rekening te houden met de gezondheid en het welzijn van het kind. Een plotselinge stop met kinderopvang kan impact hebben op de dagelijkse routine van het kind en op de psychische en emotionele stabiliteit. Ouders worden daarom aangemoedigd om zowel juridische als emotionele aspecten in overweging te nemen bij het besluit om te stoppen of te wijzigen.
Bij Mikz wordt aandacht besteed aan het welzijn van kinderen, bijvoorbeeld via een gevarieerd programma tijdens vakantieopvang of BSO. Ook bij incidentele afmelding wordt de focus op het kind gericht, met het oog op het behouden van een consistente en betrouwbare opvangstructuur.
Ouders die gebruik maken van de kinderopvangtoeslag (KOT) moeten er rekening mee houden dat hun administratie nauwlettend wordt gecontroleerd door de Belastingdienst. Mikz stuurt maandelijkse rapportages naar de Belastingdienst, die op basis daarvan bepalen of de KOT nog steeds rechtens uitbetaald kan worden.
Het is daarom belangrijk dat ouders hun gegevens regelmatig controleren via het Ouderportaal. Ontbrekende of onjuiste gegevens, zoals BSN of geboortedatum, kunnen leiden tot het stoppen van de KOT. In dat geval is het verstandig om contact op te nemen met de klantenservice van Mikz om dit op te lossen.
Bij Mikz is het mogelijk om vakantiedagen in te kopen via het BSO Schoolweken pakket of het 49 weken pakket. Deze dagen zijn kindgebonden en vervallen aan het einde van het kalenderjaar als ze niet zijn gebruikt. Vakantieopvang vindt plaats op vaste BSO-locaties, en het is mogelijk dat het kind op een andere locatie wordt opgevangen dan gebruikelijk.
Losse vakantieopvang zonder vaste afname is niet mogelijk. Ouders moeten minstens 3 weken voor de start van de vakantie via het Ouderportaal aangeven dat ze opvang nodig hebben.
Het opzeggen van kinderopvang is een belangrijk besluit dat zowel juridische als praktische aspecten bevat. In Nederland is het mogelijk om een kinderopvangovereenkomst per direct te beëindigen, maar in de praktijk hanteren veel kinderopvangorganisaties een opzegtermijn van 30 dagen. Ouders en verzorgers moeten deze voorwaarden goed begrijpen en controleren in de overeenkomst en algemene voorwaarden.
Daarnaast is het verstandig om tijdig af te melden, zowel om de planning van de kinderopvang te ondersteunen als om eventuele ruildagen of andere compensatie te verkrijgen. Ook bij wijzigingen in de opvangstructuur, zoals het overstap naar een andere vorm van opvang of het aanpassen van opvangdagen, zijn er duidelijke procedureën beschikbaar via het Ouderportaal.
De gezondheid en het welzijn van het kind moeten altijd centraal staan in alle beslissingen rondom de kinderopvang. Het behouden van een consistente en betrouwbare opvangstructuur draagt bij aan het emotionele evenwicht van het kind en de stabiliteit van de ouders.
Door rekening te houden met zowel juridische als emotionele aspecten, kunnen ouders en verzorgers een verantwoord en goed doordacht besluit nemen over het opzeggen of aanpassen van de kinderopvang.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet