Kinderopvang: Financiering en Vergoedingen voor Ouders
september 7, 2025
De invoering van een maximumprijs voor kinderopvang is een centraal onderwerp in het huidige kinderopvangstelsel in Nederland. Het kabinet streeft ernaar dat kinderopvang voor werkende ouders in 2025 grotendeels gratis is. Dit betekent dat de overheid 96% van de kinderopvangkosten vergoed, op voorwaarde dat de prijs per uur niet hoger is dan een door de overheid vastgesteld maximumtarief. Deze maatregel is bedoeld om kinderopvang voor alle inkomensgroepen toegankelijk te maken en tegelijkertijd te voorkomen dat de sector misbruik maakt van de vergoeding om tarieven op te drijven. In dit artikel wordt ingegaan op de wettelijke bepalingen rondom de maximumprijs, de subsidiestructuur en de maatschappelijke en economische gevolgen van deze regeling.
Wat bepaalt de maximumprijs?
De maximumprijs voor kinderopvang wordt geregeld in het Besluit kinderopvangtoeslag en tegemoetkoming in kosten kinderopvang. Dit besluit bepaalt dat de maximumprijs per uur afhankelijk is van de soort opvangvoorziening. Voor kinderdagopvang (opvang van kinderen van 0 tot 4 jaar) geldt een maximumtarief van €6,46 per uur. Voor buitenschoolse opvang (BSO) is dit €6,02 per uur, en voor gastouderopvang €5,17 per uur. Deze tarieven worden jaarlijks geïndexeerd volgens het wettelijke indexeringspercentage voor dat jaar.
Het doel van deze maximumtarieven is om te zorgen dat kinderopvang van goede kwaliteit beschikbaar is op een betaalbare manier. De overheid wil dat ouders niet meer dan deze maximumprijzen hoeven te betalen, zolang de opvangvoorziening voldoet aan de kwaliteitsnormen. Ouders moeten zelf de resterende kosten boven het maximumtarief betalen, maar deze worden niet vergoed door de overheid.
Subsidie en tegemoetkoming voor kinderopvang
Ouders kunnen een tegemoetkoming krijgen voor de eigen bijdrage aan de kosten van kinderopvang. De hoogte van deze tegemoetkoming is afhankelijk van het inkomen van het gezin. Voor de doelgroepen die voldoen aan de voorwaarden van het Besluit kinderopvangtoeslag, wordt de bijdrage berekend op basis van de Belastingdienst’s kinderopvangtoeslagtabel. De gemeente vergoedt een deel van de kosten van de kinderopvang, mits het uurtarief niet hoger is dan het wettelijk vastgestelde maximum. De tegemoetkoming wordt berekend op basis van het werkelijke aantal uren kinderopvang per kind en per week.
Er zijn verschillende doelgroepen die recht hebben op subsidies voor kinderopvang:
- Werkenden: Voor ouders die werken, is de maximale opvangtijd gelijk aan de arbeidstijd van de ouder met de minste werktijd. De tegemoetkoming wordt berekend op basis van het toetsingsinkomen en het aantal uren opvang.
- Ouders met een verhoogde of langdurige werkloosheid: Voor deze groepen is een specifieke berekening van de tegemoetkoming opgenomen in het besluit, waarbij rekening wordt gehouden met de werkloosheid en de noodzaak van kinderopvang.
- Ouders met een scholier: Voor ouders van kinderen die naar de basisschool gaan, is er een subsidie voor buitenschoolse opvang. Deze subsidie is beperkt tot het aantal uren dat het kind werkelijk nodig heeft, afhankelijk van de werktijd van de ouders.
De gemeente bepaalt de hoogte van de tegemoetkoming op basis van het uurtarief dat wordt gehandhaafd door de kinderopvangaanbieder, mits het niet hoger is dan het maximumtarief. Voor ouders die werken, is er een maximum aan uren opvang, wat afhankelijk is van de werktijd van de ouder.
De invloed van een maximumtarief op de sector
Een maximumtarief kan zowel voordelen als nadeelen hebben voor de kinderopvangsector. Aan de ene kant voorkomt een maximumtarief dat ouders onredelijk hoge tarieven hoeven te betalen. Het kabinet wil dat ouders in 2025 slechts een kleine bijdrage hoeven te betalen, ongeacht hun inkomensniveau. Dit maakt kinderopvang toegankelijker en stimuleert de participatie van ouders op de arbeidsmarkt.
Aan de andere kant is er zorg dat een te laag maximumtarief kan leiden tot een beperking van het aanbod, vooral in minder dichtbevolkte regio’s. Onderzoekers van onderzoeksorganisatie Decisio en SEO wijzen erop dat de invoering van een maximumtarief moet worden afgewogen tegen de noodzaak van een divers aanbod aan kinderopvang. Een te laag tarief kan het aanbod beperken, vooral voor aanbieders die zich richten op hogere kwaliteit of extra diensten. Onderzoek heeft uitgewezen dat aanbieders die door private-equityfondsen worden gefinancierd, vaak hogere tarieven hanteren. In 2021 was het uurtarief bij deze aanbieders gemiddeld 8% hoger voor kinderdagopvang en 11% hoger voor buitenschoolse opvang dan bij niet-profit aanbieders.
Een maximumtarief kan dus een effectieve maatregel zijn om onredelijke prijsstijgingen te voorkomen. Het risico is echter dat kleinere of regionale aanbieders minder rendabel worden, wat kan leiden tot een afname van de keuze voor ouders.
De rol van de gemeente in het kinderopvangstelsel
De gemeente speelt een belangrijke rol in het stelsel rondom de maximumprijs en subsidie voor kinderopvang. De gemeente is verantwoordelijk voor het vaststellen van de tegemoetkoming aan ouders, op basis van het Besluit kinderopvangtoeslag. De hoogte van de tegemoetkoming is gebaseerd op het inkomen van het gezin en het werkelijke uurtarief dat wordt betaald aan de kinderopvangaanbieder. De gemeente koppelt deze berekening aan de maximumprijs die per soort opvangvoorziening is vastgesteld.
Daarnaast is de gemeente verantwoordelijk voor het afhandelen van aanvragen en het controleren van het aanbod aan kinderopvang. Ouders moeten bewijs leveren dat de kinderopvang bij een erkend kinderdagverblijf of bij een erkende buitenschoolse opvangplaats plaatsvindt. De gemeente controleert of de aanvraag voldoet aan de wettelijke voorwaarden en berekent vervolgens de tegemoetkoming.
De aanvraagprocedure
De aanvraag voor een tegemoetkoming voor kinderopvang geschiedt altijd schriftelijk via een aanvraagformulier. Ouders moeten bewijsstukken overleggen waaruit blijkt dat de kinderopvang bij een erkend kinderdagverblijf plaatsvindt. Dit geldt ook voor aanvragen voor uitbreiding of vermindering van de opvangtijd. In geval van een verandering in de opvangtijd moet dit schriftelijk worden aangevraagd via het aanvraagformulier.
Voor de doelgroepen die recht hebben op een ambtshalve vastgestelde tegemoetkoming, zoals ouders die werken, kan de gemeente de bijdrage automatisch vaststellen. Ouders die niet in deze groep vallen, moeten een verklaring aanvragen via het aanvraagformulier van de gemeente.
De toekomst van het kinderopvangstelsel
Het huidige kinderopvangstelsel is in transitie. Het kabinet wil dat kinderopvang voor werkende ouders in 2025 grotendeels gratis is. Dit betekent dat ouders slechts een kleine eigen bijdrage hoeven te betalen, ongeacht hun inkomensniveau. De huidige subsidiesysteem, waarbij ouders een inkomensafhankelijke toeslag aanvragen, wordt vervangen door een systeem waarin de subsidie direct naar de kinderopvang gaat. Ouders betalen dan een vaste, kleine eigen bijdrage.
De invoering van dit nieuwe systeem wordt gezien als een stap in de richting van een toegankelijker en eerlijker kinderopvangstelsel. Het doel is dat ouders geen langer geconfronteerd worden met complexe en ondoorzichtige subsidiesystemen. De nieuwe subsidie moet transparanter zijn en toegankelijker voor alle ouders, ongeacht hun inkomensniveau.
Conclusie
De maximumprijs voor kinderopvang is een belangrijk instrument in het huidige kinderopvangstelsel. Het kabinet streeft ernaar dat kinderopvang in 2025 voor werkende ouders grotendeels gratis is, op voorwaarde dat de prijs per uur niet hoger is dan een door de overheid vastgesteld maximumtarief. De gemeente speelt een centrale rol in het vaststellen van de tegemoetkoming aan ouders, op basis van het Besluit kinderopvangtoeslag. De hoogte van deze tegemoetkoming is afhankelijk van het inkomen van het gezin en het werkelijke uurtarief dat wordt betaald aan de kinderopvangaanbieder.
Hoewel een maximumtarief kan helpen om onredelijke prijsstijgingen te voorkomen, is er ook zorg dat het aanbod aan kinderopvang kan worden beperkt. De balans tussen toegankelijkheid en diversiteit van het aanbod is een belangrijk thema in de discussie over de toekomst van het kinderopvangstelsel. De gemeente en de overheid moeten samenwerken om te zorgen dat kinderopvang voor alle ouders beschikbaar is, zonder dat het aanbod wordt ingeperkt.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
