Het maximaal uurtarief voor kinderopvang in 2023: wat betekent dit voor ouders en instellingen?

In 2023 zijn de maximumuurprijzen voor kinderopvang in Nederland aangepast om rekening te houden met de inflatie en de kostenstijgingen die instellingen te maken hebben. Deze wijzigingen zijn van betekenis voor zowel ouders die gebruikmaken van kinderopvangtoeslag als voor de instellingen zelf. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de veranderingen in het maximaal uurtarief voor kinderopvang in 2023, met aandacht voor de verschillende vormen van opvang, de indexering, de impact op ouders en instellingen, en de betekenis van de loskoppeling van het aantal gewerkte uren.

Indexering van de maximumuurprijzen

Het maximaal uurtarief voor kinderopvang is in 2023 met een bepaalde percentage verhoogd, afhankelijk van de vorm van opvang. Deze indexering is een gevolg van de hoge inflatie in 2022 en het streven om kinderopvang voor zoveel mogelijk ouders betaalbaar te houden. De verhogingen zijn per vorm van opvang verschillend, zoals aangegeven in de onderstaande tabel:

Deze indexering is het gevolg van een combinatie van twee stappen. Eerst werd op 13 december 2022 een extra verhoging van 0,94% aangekondigd om rekening te houden met de hoge inflatie. Daarnaast is er in de Najaarsnota een motie aangenomen door GroenLinks en de Partij van de Arbeid, waarin de maximumuurprijzen gelijk getrokken zijn aan de cijfers uit de Macro Economische Verkenning van het CPB. Hierdoor is de totale indexering voor 2023 1,74%.

Deze verhoging betekent dat ouders in 2023 in theorie voor de aangegeven maximumuurprijzen volledig vergoeding kunnen krijgen via de kinderopvangtoeslag. Echter, in de praktijk blijken de werkelijke kosten voor ouders vaak hoger te liggen, zoals uit onderzoek van het CBS blijkt.

De impact op ouders: wat betaalden ze daadwerkelijk?

In 2023 betaalden ouders gemiddeld 3.210 euro aan kinderopvang zelf, naast de vergoeding via de kinderopvangtoeslag. Uit onderzoek van het CBS blijkt dat driekwart van de ouders voor minstens één kind een hoger uurtarief betaalde dan het maximaal uurtarief. Dit is een nieuw fenomeen dat voor het eerst in kaart is gebracht.

De totale kosten voor kinderopvang in 2023 bedroegen gemiddeld 8.950 euro per kind. Van dit bedrag kregen ouders 64% (5.740 euro) vergoed via de kinderopvangtoeslag. De resterende 36% (3.210 euro) werd zelf betaald. Dit bestond uit:

• 2.690 euro: de eigen bijdrage van ouders volgens het maximaal uurtarief.
• 520 euro: extra kosten omdat de werkelijke uurtarieven hoger lagen dan het maximaal tarief.

Het CBS concludeert hieruit dat het maximaal uurtarief voor kinderopvang in de praktijk niet altijd het tarief is dat ouders daadwerkelijk betalen. Dit kan vooral het geval zijn in regio’s met hoge vraag naar kinderopvang of waar instellingen extra kosten maken aan huisvesting of personeel.

De veranderingen in de regeling van de kinderopvangtoeslag

Naast de indexering van de maximumuurprijzen zijn er ook belangrijke wijzigingen in de regeling van de kinderopvangtoeslag. Eén van de belangrijkste veranderingen is de loskoppeling van het aantal gewerkte uren. Per 1 januari 2023 is het aantal uren dat ouders werken, niet langer bepalend voor het aantal uren kinderopvang waarvoor ze aanspraak kunnen maken op toeslag.

In plaats daarvan is het maximum aantal uren vastgesteld op 230 uur per kalendermaand per kind, vermenigvuldigd met het aantal maanden dat ouders werken. Dit betekent dat ouders die 12 maanden werken, 2.760 uren kinderopvangtoeslag kunnen ontvangen, ongeacht het daadwerkelijke aantal uren dat zij werken. Deze wijziging maakt de regeling toegankelijker voor ouders die bijvoorbeeld variabel werken of delen in het opvoeden van kinderen.

Wat betekent dit voor kinderopvanginstellingen?

De verhoging van de maximumuurprijzen in 2023 is ook van betekenis voor kinderopvanginstellingen. Deze instellingen moeten rekening houden met de stijgende kosten, zoals personeelskosten, huisvesting en andere vaste lasten. De indexering helpt hierin, maar niet altijd volledig. Instellingen die werken tegen het maximaal tarief, zoals aangegeven in bron 2, kunnen ouders helpen door te zorgen dat kinderopvang zo betaalbaar mogelijk is.

Een voorbeeld is een instelling die in 2023 de volgende uurtarieven aanbiedt tegen het fiscaal maximum:

• Kinderdagverblijf: € 8,97
• Peuteropvang: € 8,97
• Buitenschoolse opvang: € 7,72

Door dit te doen, zorgen deze instellingen ervoor dat ouders de volledige kinderopvangtoeslag kunnen ontvangen. Bovendien investeren ze in de kwaliteit van de opvang, bijvoorbeeld in de vorm van bijscholing van medewerkers of groene buitenruimtes.

Toch blijkt dat niet alle instellingen het maximaal tarief aanbieden. De indexering van de maximumuurprijzen is bedoeld om instellingen te ondersteunen, maar de daadwerkelijke uurtarieven die ouders betalen, kunnen hoger liggen, zoals blijkt uit het CBS-onderzoek.

Regionale verschillen in uurtarieven

Een belangrijk aspect van de uurtariezen voor kinderopvang is de regio waarin de opvang gevestigd is. De vraag naar kinderopvang en de kosten voor huisvesting en personeel verschillen per regio, wat direct een invloed heeft op het uurtarief. In de Randstad, waar de vraag hoog is en de kosten voor huisvesting aanzienlijk, zijn de uurtarieven vaak hoger dan in andere regio’s.

Daarnaast speelt ook de vraag naar kinderopvang in een bepaalde wijk een rol. In wijk met weinig kinderen kan het uurtarief hoger liggen omdat instellingen hier hun vaste kosten niet op zo’n groot aantal kinderen kunnen verdelen. Dit is een van de redenen waarom het CBS onderzoekt dat driekwart van de ouders in 2023 voor minstens één kind een hoger tarief betaalde dan het maximaal tarief.

Toekomstige ontwikkelingen: uurtarieven in 2024 en 2025

Hoewel deze focus op 2023 ligt, is het ook interessant om te kijken naar de verwachte ontwikkelingen in de komende jaren. Voor 2024 is het maximaal uurtarief voor kinderopvang al op € 10,25 voor kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang vastgesteld. In 2025 is het maximum uurtarief zelfs gepland op € 10,71 voor deze vormen van opvang.

Voor gastouderopvang is het maximaal tarief in 2024 € 9,12 en in 2025 € 9,52. Deze stijgingen reflecteren het streven om kinderopvang betaalbaar te houden in een tijd van stijgende levensonderhoudskosten en hoge inflatie.

Samenvatting

In 2023 zijn de maximumuurprijzen voor kinderopvang in Nederland verhoogd om rekening te houden met de hoge inflatie en de kostenstijgingen voor instellingen. De indexering varieert per vorm van opvang, met een totale verhoging van 1,74%. Deze wijzigingen zijn van betekenis voor ouders, die in de praktijk vaak meer moeten betalen dan het maximaal tarief, en voor instellingen, die zich aanpassen aan de nieuwe regeling.

De loskoppeling van het aantal gewerkte uren betekent dat ouders in theorie aanspraak kunnen maken op toeslag voor meer uren kinderopvang. Regionale verschillen in uurtarieven maken duidelijk dat het tarief dat ouders daadwerkelijk betalen, vaak afhangt van de vraag en de locatie van de opvang.

De toekomstige uurtariezen voor 2024 en 2025 tonen aan dat het streven is om kinderopvang betaalbaar te houden, ondanks de hoge inflatie. Deze ontwikkelingen zijn belangrijk voor ouders die overwegen of ze hun kind in een kinderopvang zullen plaatsen of liever zelf zorgen voor de opvang.

Bronnen

1. Definitieve uurtarieven Kinderopvangtoeslag 2023 bekend
2. Nieuwe uurtarieven 2023 bekend
3. Definitief besluit maximum uurtarieven 2023 met 5,58% geindexeerd
4. Maximale uurprijs voor de kinderopvang
5. Ouders betaalden gemiddeld 3.210 euro aan kinderopvang in 2023
6. Kinderopvangtoeslag 2023 definitief
7. Kosten kinderopvang