Krentenbaard, ook wel impetigo genoemd, is een veelvoorkomende huidinfectie, met name bij jonge kinderen. Het is een besmettelijke aandoening die gekenmerkt wordt door rode vlekken, blaasjes en korstjes, vaak rond de neus en mond. Hoewel meestal niet ernstig, kan krentenbaard ongemak veroorzaken en zich gemakkelijk verspreiden. Dit artikel biedt een overzicht van de oorzaken, symptomen, behandeling en preventieve maatregelen met betrekking tot krentenbaard bij kinderen.
Wat is Krentenbaard?
Krentenbaard is een oppervlakkige huidinfectie veroorzaakt door bacteriën, voornamelijk de Staphylococcus aureus en soms Streptokokken van Groep A. De naam 'krentenbaard' is afgeleid van het uiterlijk van de korstjes rond de mond, die lijken op kleine krenten. De infectie is zeer besmettelijk en verspreidt zich gemakkelijk via direct contact met de huid of via besmette voorwerpen.
Oorzaken en Risicofactoren
De bacteriën die krentenbaard veroorzaken, kunnen al aanwezig zijn op de huid zonder symptomen te veroorzaken. De infectie ontstaat vaak op plaatsen waar de huid beschadigd is, zoals bij wondjes, schaafwonden, eczeem of na waterpokken. Kinderen tussen de 2 en 6 jaar zijn het meest vatbaar, maar ook oudere kinderen en volwassenen kunnen krentenbaard ontwikkelen.
Bepaalde factoren verhogen het risico op het ontwikkelen van krentenbaard:
- Een slechte afweer of een huidziekte zoals eczeem of psoriasis.
- Het leven in een tropisch klimaat met hete, vochtige zomers.
- Deelname aan activiteiten of sporten waarbij snij- en schaafwonden vaak voorkomen.
- Nauw contact met anderen, bijvoorbeeld in kinderdagverblijven of scholen.
Symptomen van Krentenbaard
Krentenbaard begint meestal met rode vlekken of bultjes op de huid, vaak rond de neus en mond. Deze vlekken kunnen zich ontwikkelen tot blaasjes gevuld met geelachtig vocht. De blaasjes barsten snel open en laten korstachtige, goudbruine plekken achter. De plekken kunnen jeuken of pijn doen. Er zijn twee hoofdtypen krentenbaard:
- Niet-bulleuze impetigo: Dit is de meest voorkomende vorm, gekenmerkt door kleine blaasjes die snel openbarsten en korstjes vormen.
- Bulleuze impetigo: Deze vorm wordt veroorzaakt door Staphylococcus aureus en kenmerkt zich door grotere blaren die gemakkelijker openbarsten en een groter vochtig gebied achterlaten.
De symptomen verschijnen meestal 1 tot 3 dagen na blootstelling aan de infectie. De infectie is besmettelijk zolang er vocht uit de blaasjes vloeit.
Diagnose
De diagnose krentenbaard wordt meestal gesteld door een arts op basis van het uiterlijk van de huiduitslag. In sommige gevallen kan de arts een uitstrijkje nemen van de huid om de bacteriën te identificeren.
Behandeling
De behandeling van krentenbaard is afhankelijk van de ernst van de infectie. In veel gevallen is een antibioticumzalf, zoals fusidinezuurcrème, voldoende om de infectie te behandelen. De zalf moet 3 keer per dag op de aangedane plekken worden aangebracht totdat de wondjes genezen zijn, maar niet langer dan twee weken.
In ernstigere gevallen, of als de zalf niet helpt, kan de arts een antibioticakuur voorschrijven, bijvoorbeeld flucloxacilline of claritromycine. Dit is vooral belangrijk als de patiënt ook ziek is, koorts heeft, een slechte afweer heeft of als er steeds meer wondjes en korstjes op het lichaam verschijnen.
Het is belangrijk om de instructies van de arts nauwkeurig op te volgen en de behandeling volledig af te maken, zelfs als de symptomen verdwenen zijn.
Preventieve Maatregelen
Om de verspreiding van krentenbaard te voorkomen, zijn de volgende maatregelen belangrijk:
- Hygiëne: Was de handen regelmatig met zeep en water, vooral na contact met de huiduitslag. Knip de nagels kort om te voorkomen dat bacteriën zich onder de nagels ophopen. Gebruik elke dag een schone handdoek en deel deze niet met anderen.
- Wondverzorging: Houd wondjes en schaafwonden schoon en bedekt.
- Vermijd contact: Vermijd direct contact met de huiduitslag van een besmet persoon. Raak de wondjes niet aan en krab er niet aan.
- Schoonmaken: Maak oppervlakken en voorwerpen die vaak worden aangeraakt, zoals speelgoed, deurklinken en trapleuningen, regelmatig schoon met water en zeep.
- Isolatie: Hoewel het niet altijd nodig is om een kind met krentenbaard thuis te houden, is het belangrijk om de crèche of school te informeren en eventuele afspraken te volgen die zij hebben.
Krentenbaard en Zwangerschap
Voor zwangere vrouwen is krentenbaard over het algemeen niet gevaarlijk voor de ongeboren vrucht. Echter, in zeldzame gevallen kan een infectie met Groep A-streptokokken, die soms krentenbaard veroorzaakt, een verhoogd risico op kraamvrouwenkoorts geven na de bevalling. Daarom is het belangrijk voor zwangere vrouwen om contact met besmette personen te vermijden en goede hygiënemaatregelen te treffen.
Krentenbaard en Kinderopvang/School
Kinderen met krentenbaard kunnen meestal naar de kinderopvang of school gaan, zolang ze zich goed voelen. Het is wel belangrijk om de pedagogisch medewerker of leerkracht te informeren over de infectie, zodat zij passende maatregelen kunnen nemen om de verspreiding te voorkomen. Soms kan de kinderopvang of school vragen om een antibioticabehandeling te starten voordat het kind terugkeert.
Wanneer een Arts Raadplegen?
Raadpleeg een arts in de volgende gevallen:
- De symptomen verergeren of verspreiden zich.
- De behandeling met zalf niet helpt.
- De patiënt koorts krijgt of zich ziek voelt.
- Er tekenen van een diepere huidinfectie zijn, zoals roodheid, zwelling of pijn.
- De patiënt een slechte afweer heeft of een andere onderliggende aandoening heeft.
Conclusie
Krentenbaard is een veelvoorkomende en besmettelijke huidinfectie bij kinderen. Hoewel meestal mild, is het belangrijk om de symptomen te herkennen en passende maatregelen te nemen om de verspreiding te voorkomen. Een goede hygiëne, wondverzorging en eventuele behandeling met een antibioticumzalf of -kuur kunnen helpen om de infectie te genezen en complicaties te voorkomen.