Kinderopvang: Financiering en Vergoedingen voor Ouders
september 7, 2025
Koortslip is een veelvoorkomende aandoening, veroorzaakt door het herpes simplex virus type 1 (HSV-1). Deze aandoening is niet alleen vervelend voor wie er last van heeft, maar ook besmettelijk, vooral in collectieve instellingen zoals kinderopvangcentra. Voor pedagogisch medewerkers is het belangrijk om goed te weten hoe men met een kind om moet gaan dat een koortslip heeft, welke hygiënemaatregelen genomen moeten worden en wanneer er contact opgenomen moet worden met de huisarts of GGD. In dit artikel wordt ingegaan op de oorzaak, besmettelijkheid, symptomen en beheersing van koortslip in een kinderopvangcontext, op basis van de beschikbare informatie.
Wat is koortslip?
Koortslip is een aandoening die ontstaat door het herpes simplex virus type 1 (HSV-1). Het virus blijft voor het leven in het lichaam aanwezig, maar wordt actief bij lage weerstand, zoals bij koorts, ziekte of vermoeidheid. Het virus wordt vaak verkregen in de jeugd, vaak via kusjes of direct contact. Bij jonge kinderen en baby’s kan een koortslip ernstige complicaties veroorzaken, zelfs levensbedreigend. Daarom is het van groot belang dat kinderopvangmedewerkers zich goed richten op preventie en hygiëne.
Een koortslip begint meestal met een rood, pijnlijk of jeukend blaasje op of rond de lippen of in het gezicht. Na een paar dagen barsten de blaasjes open, drogen in en vormen korstjes. Het virus is vooral besmettelijk wanneer de blaasjes zichtbaar zijn. Het virus verspreidt zich via direct contact, zoals zoenen, knuffelen of het delen van bestek en glazen. Het virus kan ook via de handen verspreiden, bijvoorbeeld via speelgoed of oppervlakken die zijn aangeraakt.
Hygiëne en preventie in de kinderopvang
Om de verspreiding van koortslip in een kinderopvang te beperken, zijn er een aantal maatregelen die pedagogisch medewerkers kunnen nemen. Deze maatregelen zijn bedoeld om zowel de gezondheid van het kind met koortslip als die van andere kinderen en medewerkers te beschermen.
Een belangrijke maatregel is het wassen van handen. Na het aanraken van een kind met koortslip of de blaasjes, moeten zowel de handen van het kind als van de medewerker grondig gewassen worden. Dit geldt ook voor andere hygiënemaatregelen, zoals het aanpassen van de richtlijnen voor hoesten, niezen en het schoonmaken van oppervlakken.
Het gebruik van persoonlijke spullen is een andere belangrijke maatregel. Het kind met koortslip dient zijn eigen bestek, borden, bekers en eventueel speelgoed te gebruiken. Dit helpt om het virus niet te verspreiden via het delen van voorwerpen.
Het aanraken van de koortslip is te vermijden. Pedagogisch medewerkers moeten het kind aanmoedigen om de blaasjes niet te krabben of te zoenen. Vooral het zoenen van baby’s moet vermijden worden, omdat het virus bij jonge kinderen ernstige complicaties kan veroorzaken.
Wanneer is koortslip besmettelijk?
Koortslip is vooral besmettelijk wanneer de blaasjes zichtbaar zijn. Het virus kan zich verspreiden via direct contact met de blaasjes of via handen die deze zijn aangeraakt. Ook kan het virus via seksueel contact naar de geslachtsdelen komen en daar blaasjes veroorzaken. De besmettelijkheid duurt totdat de blaasjes volledig ingedroogd zijn of een korstje hebben gevormd.
In het kinderopvangcentrum is het belangrijk om kinderen met koortslip niet te weren. Een kindercentrum hoeft kinderen met koortslip niet uit te sluiten, maar het is wel belangrijk om hygiënemaatregelen strikt na te leven. Als er meerdere kinderen of volwassenen tegelijk een koortslip hebben, kan het kindercentrum contact opnemen met de GGD voor advies en informatie.
Wat doen bij een koortslip?
Bij de meeste gevallen geneest een koortslip vanzelf binnen een week. Er zijn enkele maatregelen die kunnen helpen bij het verminderen van de klachten. Een crème van de apotheek of drogist kan de pijn en jeuk verminderen. ’s Nachts kan zinkzalf worden aangebracht om de blaasjes sneller te laten indrogen. Als de korstjes irriteren, kan vaseline gebruikt worden om de huid soepel te houden.
Een gezonde levensstijl kan ook helpen om de kans op een koortslip te verminderen. Dit omvat een gevarieerde voeding, voldoende slaap en zo min mogelijk stress. Bovendien is het verstandig om zonlicht te vermijden, omdat dit de kans op een koortslip kan vergroten.
Als een kind een koortslip heeft, is het belangrijk om er voorzichtig mee om te gaan. Als er sprake is van koorts of andere ernstige klachten, of als de blaasjes zich verspreiden naar andere delen van het lichaam, dan is het raadzaam om contact op te nemen met de huisarts. Ook als een baby in contact is gekomen met iemand met een koortslip, dient contact met de huisarts opgenomen te worden.
Gezondheidsrisico’s en besmettelijkheid voor baby’s
Baby’s jonger dan een maand zijn bijzonder kwetsbaar voor het herpesvirus. Bij deze kinderen kan een besmetting ernstige complicaties, zelfs levensbedreigend, veroorzaken. Daarom is het belangrijk om een kind met koortslip uit de buurt te houden van baby’s en andere kwetsbare kinderen. Het is lastig, maar het risico is te groot om te negeren.
Pedagogisch medewerkers kunnen hierbij een rol spelen door ervoor te zorgen dat er voldoende afstand is tussen het kind met koortslip en baby’s. Als er twijfel is over hoe met een koortslip om te gaan, is het verstandig om contact op te nemen met een professional.
Behandeling en indicaties
De behandeling van koortslip houdt meestal in het verminderen van de klachten. Er zijn geen medicijnen die het virus volledig kunnen verwijderen uit het lichaam, omdat het virus levenslang in het lichaam blijft. Aciclovir-afgeleide middelen kunnen de replicatie van het virus onderdrukken, wat de duur en ernst van de klachten kan verminderen en de virusuitscheiding beperken. Dit kan ook de transmissiekans verkleinen.
Voor kinderen is de indicatie voor behandeling meestal beperkt tot ernstige gevallen of recidieven. Bij oudere, immunocompetente kinderen zijn maatregelen voor personeel meestal niet nodig, aangezien de kans op een ernstige neonatale herpesinfectie klein is.
Hygiënerichtlijnen in de kinderopvang
In de kinderopvang zijn er specifieke hygiënerichtlijnen opgesteld om de verspreiding van infectieziekten te beperken. Deze richtlijnen omvatten onder andere het wassen van handen, het gebruik van persoonlijke spullen, het schoonmaken van oppervlakken en het naleven van hygiëne in de keuken en bij voedselvoorbereiding.
Pedagogisch medewerkers dient deze richtlijnen strikt na te leven, zowel bij het dagelijks werk als bij situaties waarin een kind ziek is. Het naleven van deze richtlijnen helpt om de verspreiding van ziekten zoals koortslip te beperken en het welzijn van de kinderen te waarborgen.
Melding bij GGD
Een koortslip hoeft niet per se gemeld te worden bij de GGD. Echter, als er meerdere kinderen of volwassenen tegelijk een koortslip hebben in het kinderopvangcentrum, kan contact opgenomen worden met de GGD voor advies en informatie. De GGD kan helpen bij het beoordelen van de situatie en het geven van aanvullende maatregelen.
Conclusie
Koortslip is een veelvoorkomende, besmettelijke aandoening die in de kinderopvang goed beheerst kan worden met behulp van adequate hygiënemaatregelen en voorzichtigheid. Het virus wordt vooral verspreid via direct contact, wat maakt dat het belangrijk is om het kind met koortslip niet te zoenen of aan te raken. Het gebruik van persoonlijke spullen en het wassen van handen zijn essentiële maatregelen om de verspreiding te beperken.
In de meeste gevallen geneest een koortslip vanzelf binnen een week. Bij ernstige klachten of bij risico op besmetting van baby’s is het raadzaam om contact op te nemen met de huisarts. Pedagogisch medewerkers spelen een belangrijke rol in het beheersen van de situatie en het beschermen van de gezondheid van de kinderen. Door het strikt volgen van hygiënerichtlijnen en het informeren van ouders en collega’s, kan een veilige en gezonde omgeving in de kinderopvang worden gewaarborgd.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
