Koortsstuipen bij Kinderen: Informatie voor Ouders en Verzorgers

Een koortsstuip kan voor ouders een zeer beangstigende ervaring zijn. Het is een onverwachte gebeurtenis waarbij een kind plotseling schokken krijgt als gevolg van hoge koorts. Deze stuiptrekkingen zijn in de meeste gevallen niet gevaarlijk en veroorzaken geen blijvende schade, maar het is belangrijk om te weten wat er gebeurt en hoe te handelen. Dit artikel biedt een overzicht van koortsstuipen, gebaseerd op beschikbare informatie, en geeft praktische adviezen voor ouders en verzorgers.

Wat is een Koortsstuip?

Een koortsstuip is een epileptische aanval die optreedt in verband met koorts. Het komt vooral voor bij jonge kinderen tussen de zes maanden en zes jaar, met een piek tussen de leeftijd van twaalf en vierentwintig maanden. Tijdens een koortsstuip kan het kind het bewustzijn verliezen, de ogen wegdraaien, en schokken vertonen in de armen en benen. De ademhaling kan oppervlakkig of stotend zijn en de huid kan grauw of blauw worden. De aanval duurt meestal enkele minuten, maar kan in uitzonderlijke gevallen langer duren. Na de aanval is het kind vaak slaperig en suf.

Oorzaken van Koortsstuipen

Koortsstuipen worden veroorzaakt door een snelle stijging van de lichaamstemperatuur. De hersenen van jonge kinderen zijn nog niet volledig ontwikkeld en kunnen daardoor gevoeliger reageren op deze temperatuurverandering. De meeste koortsstuipen worden veroorzaakt door een virusinfectie, zoals griep of verkoudheid, maar kunnen ook optreden na vaccinaties. Het is belangrijk te benadrukken dat de hoogte van de koorts niet direct gerelateerd is aan het ontstaan van een koortsstuip; de snelheid waarmee de temperatuur stijgt is doorslaggevend.

Erfelijke aanleg kan ook een rol spelen. Kinderen met een familiegeschiedenis van koortsstuipen hebben een grotere kans om zelf ook een koortsstuip te krijgen. In sommige gevallen kan een fout in het DNA de gevoeligheid voor koortsstuipen verhogen.

Typische en Atypische Koortsstuipen

Er wordt onderscheid gemaakt tussen typische en atypische koortsstuipen. Een typische koortsstuip voldoet aan de volgende criteria:

• Het kind is tussen de zes maanden en zes jaar oud.
• De stuip treedt op bij koorts.
• De aanval duurt niet langer dan vijftien minuten.
• De schokken zijn symmetrisch, dat wil zeggen dat beide lichaamshelften evenveel betrokken zijn.
• Het kind herstelt volledig na de aanval.

Atypische koortsstuipen duren langer dan vijftien minuten, zijn asymmetrisch, of keren terug binnen 24 uur. Kinderen met atypische koortsstuipen hebben vaker een onderliggende neurologische aandoening, zoals hersenbeschadiging of een mentale achterstand.

Wat te Doen Tijdens een Koortsstuip?

Het is begrijpelijk dat ouders in paniek raken tijdens een koortsstuip. Het is echter belangrijk om kalm te blijven en de volgende stappen te ondernemen:

1. Leg het kind op de zij: Dit voorkomt dat het kind stikt als er braaksel of speeksel vrijkomt.
2. Maak strakke kleding los: Zorg ervoor dat de kleding niet knelt en de ademhaling niet belemmert.
3. Bescherm het hoofd: Zorg ervoor dat het kind zich niet kan bezeren tijdens de stuiptrekkingen.
4. Steek niets in de mond: Probeer niet om de mond open te houden of iets tussen de tanden te plaatsen. Dit kan leiden tot verwondingen.
5. Bel direct de huisarts of 112: Zelfs als de stuip kort duurt, is het belangrijk om medisch advies in te winnen.

Het is belangrijk om de tijd in de gaten te houden, zodat u de duur van de aanval kunt doorgeven aan de arts.

Wanneer Moet U Medische Hulp Zoeken?

In de volgende gevallen is het belangrijk om direct medische hulp te zoeken:

• Het is de eerste keer dat het kind een koortsstuip heeft.
• De stuip duurt langer dan vijftien minuten.
• Het kind heeft moeite met ademen na de stuip.
• Het kind is na de stuip niet volledig bij bewustzijn.
• Het kind heeft een onderliggende neurologische aandoening.
• De koortsstuip wordt gevolgd door andere symptomen, zoals nekstijfheid of huiduitslag.

Behandeling van Koortsstuipen

In de meeste gevallen is een behandeling van een koortsstuip niet nodig, omdat de aanval vanzelf overgaat. In sommige gevallen kan de arts medicatie toedienen om de aanval te stoppen, bijvoorbeeld diazepam. Dit medicijn wordt meestal rectaal toegediend. Het is belangrijk om te weten dat koortswerende middelen, zoals paracetamol, geen koortsstuipen kunnen voorkomen.

Preventie van Koortsstuipen

Koortsstuipen zijn helaas niet te voorkomen. Het is wel belangrijk om de koorts goed in de gaten te houden en het kind voldoende te laten drinken. Het is ook belangrijk om te weten dat vaccinaties soms koorts kunnen veroorzaken, en dus ook koortsstuipen, maar dat het risico op het krijgen van een koortsstuip na een vaccinatie sterk is afgenomen door verbeterde vaccins.

Langetermijneffecten

Koortsstuipen veroorzaken in de meeste gevallen geen blijvende schade aan de hersenen. Kinderen die een koortsstuip hebben gehad, ontwikkelen zich in principe normaal. Minder dan tien procent van de kinderen die een koortsstuip hebben gehad, ontwikkelt later epilepsie. Ongeveer vijftien procent van de kinderen met epilepsie heeft in het verleden koortsstuipen gehad.

Conclusie

Koortsstuipen zijn een veelvoorkomende en meestal onschuldige gebeurtenis bij jonge kinderen. Hoewel het voor ouders een beangstigende ervaring kan zijn, is het belangrijk om kalm te blijven en de juiste stappen te ondernemen. Door te weten wat er gebeurt en hoe te handelen, kunt u uw kind de best mogelijke zorg bieden. Het is altijd raadzaam om contact op te nemen met een arts na een koortsstuip, zodat de oorzaak kan worden vastgesteld en eventuele zorgen kunnen worden weggenomen.

Bronnen

1. Gezondheidsnet
2. LUMC
3. Thuisarts
4. Epilepsie Nederland
5. Rode Kruis
6. Kinderneurologie
7. Arts en Zorg
8. Gezondheid en Wetenschap